Dünya nefes aldı: İstanbul'da tarihi imzalar

Tüm dünyanın beklediği Ukrayna tahılının ihracını sağlayacak koridor için Türkiye’nin gösterdiği olağanüstü çaba sonuç verdi. Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle dünyayı etkileyen tahıl problemi Türkiye’nin arabuluculuğuyla dün çözüldü. Tahıl ürünlerinin Ukrayna limanlarından sevkiyatına ilişkin Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında “Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi” İstanbul’daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde imzalandı.

İKİ ÜLKEYLE DE AYRI İMZA

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in katılımıyla düzenlenen imza törenine Rusya adına Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna adına Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov katıldı. Törende önce Türkiye adına Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya adına Şoygu tarihi belgeyi imzaladı. Ardından Akar ve Ukrayna adına Kubrakov arasında imzalar atıldı. İmza törenine tanıklık eden Guterres de belgeleri imzaladı.

BİR BAŞKA TARİHİ GÜN

Cumhurbaşkanı Erdoğan, törende yaptığı konuşmaya “Medeniyetlerin ve kıtaların buluşma noktası İstanbul’a hepiniz hoş geldiniz” diyerek başladı. Erdoğan şunları söyledi: “29 Mart’ta yaptığımız ve müzakere sürecinde önemli bir dönüm noktasını teşkil eden toplantının ardından tekrar bir aradayız. Siz değerli dostlarımızı bir başka tarihi günde İstanbul’da yeniden misafir etmekten büyük bir memnuniyet duyuyorum.”

DEVAMLI TEMAS HALİNDE OLDUK

“Rus ve Ukraynalı mevkidaşlarımızla bu süreçte devamlı temas halinde olduk. Her iki ülkenin bu hassas süreçle ilgili beklenti ve endişelerinin giderilmesi için kapsamlı istişareler gerçekleştirdik. Dışişleri ve Milli Savunma Bakanlarım yoğun çaba sarf ettiler. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Sayın Guterres’in ve ekibinin de ilk taslağını hazırladıkları plana verdikleri katkılar takdire şayandır. Bu vesileyle sayın Putin ve Sayın Zelenski’ye sergiledikleri liderlik dolayısıyla teşekkür ediyorum”

MERKEZ İSTANBUL OLACAK

“Önümüzdeki günlerde başlayacak gemi trafiğiyle Karadeniz’den dünyanın birçok ülkesine yeni bir nefes borusu açmış olacağız. Gemilerin çıkışından güvenli bir şekilde intikal eden ve varacağı limana ulaşmasına kadar tüm süreçler üzerinden mutabakat tesis edildi. Bu son derece önemli planın icrası ve denetimi İstanbul’da kurulacak Müşterek Koordinasyon Merkezi tarafından gerçekleştirilecektir. Planın başarıyla uygulanmasında uluslararası toplumun desteği de şüphesiz büyük önem taşıyor.”

Operasyonun kalbi İstanbul olacak

Türkiye tahıl koridoru anlaşmasında uygulamanın da kalbi olacak. Üst düzey BM yetkilisi, Tahıl Sevkiyatı Anlaşması’nın ayrıntılarını ve Türkiye’nin rolünü anlattı:”İstanbul’daki merkez bu operasyonun kalbi olacak. (Bu) Bu hatlar boyunca fiilen fiili bir ateşkestir. Gemiler, mutabık kalınan bir koridora göre dünyaya tahıl ihracatını yapmak için Karadeniz’den geçip Boğaz’dan geçecek. Türkiye’nin bu müzakerelerdeki rolü kesinlikle merkezi olmuştur. Bizim için müthiş bir ortaklık oldu.” Tahıl koridorunun faaliyete geçmesi için bir zaman çizelgesi olup olmadığının sorulması üzerine yetkili, merkezi kurmak için bugün başlayacaklarını söyledi.

Sadece Türkiye’nin başarabileceği bir iş

Tahıl krizini bitiren anlaşmayla ilgili siyasiler de mesaj paylaştı.

İmza töreninde konuşan Antonio Guterres, Tahıl Sevkiyatı Anlaşması’nın imzalanmasından dolayı duyduğu mutluluğu dile getirerek, “Bugün Karadeniz’de rahatlama işareti ve dünyanın her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyduğu bir umut ışığı var” dedi. Söz konusu anlaşmanın imzalanmasında önemli rol oynaması dolayısıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ve Türk hükümetine Türkçe teşekkür eden Guterres, “(Tahıl koridoru anlaşması) Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türk hükümeti, sizin kolaylaştırıcılığınız ve ısrarınız bu sürecin her aşamasında hayati öneme sahipti” ifadesini kullandı.

TÜRKİYE’YE GÜVENİYORUZ

İmzalanan anlaşmanın, Karadeniz’deki üç önemli Ukrayna limanından önemli miktarda gıda ihracatına geçiş izni verdiğini belirten Guterres, tahıl ve gıda stoklarının sevkiyatının, küresel gıda arz açığını kapatmaya yardımcı olacağını ve fiyatlar üzerindeki baskıyı azaltacağını kaydetti. Guterres, “Bu anlaşma kolay elde edilmedi. Kararlılık ve özveri bugün daha da hayatidir. Bu girişim tam olarak uygulanmalıdır, çünkü dünyanın küresel gıda kriziyle başa çıkmak için buna çok ihtiyacı var. Türk hükümetinin ileriye dönük kritik rolünü sürdürmesine güven duyuyoruz” dedi.

UMUT IŞIĞI PARLIYOR

BM Genel Sekreteri Guterres, “Karadeniz’deki umut ışığı bugün pek çok kişinin ortak çabaları sayesinde parlıyor. Bölge ve tüm dünya için bu zorlu ve çalkantılı zamanlarda, insanların acılarını dindirmek ve barışı sağlamak için bu işaret ışığının yol göstermesine izin verin” ifadelerine yer verdi.

Dönüm noktası

İstanbul’da ateşkes için 29 Mart’ta yapılan toplantıya da değinen Erdoğan şunları söyledi: “Bundan yaklaşık 4 ay önce yine İstanbul’da Ukrayna ve Rusya arasında ev sahipliğimizde yapılan müzakerelerde mesafe kat etmiş, savaşın sona ereceğine dair ümitleri yeşertmiştik. Maalesef o toplantı sonrasında meydana gelen gelişmeler çatışmaları körükledi. Başından beri bu savaşın kazananı olmayacağını sadece tarafların değil, tüm dünyanın kayba uğrayacağını ifade ediyoruz. Yaklaşık 5 aydır aralıksız devam eden çatışmalar ve bunun küresel etkileri ne yazık ki, bu öngörümüzü doğruluyor. Silahların susması uzadıkça ekonomik maliyetlerin yanı sıra insani kayıplar da artıyor. Savaş sadece tarafları sadece bölge ülkelerini değil, dünyanın en ücra köşesindekiler dâhil tüm insanlığı olumsuz etkiliyor. Ancak bu gidişatın mukadder olmadığına da inanıyoruz.”

ADİL BİR BARIŞIN KAYBEDENİ OLMAZ

“Masumların hayatına mal olan bu çatışmaların bir an önce sona ermesini arzu ediyoruz. Adil bir barışın kaybedeninin olmayacağı hepimizin malumudur. Bugün Rusya ve Ukrayna tarafıyla İstanbul’da atmakta olduğumuz bu müşterek adımın barışa yönelik umutları canlandıracak yeni bir dönüm noktası olmasını canı gönülden diliyorum. Arazideki gelişmeler ne yönde seyrederse seyretsin savaş nihayetinde müzakere masasında sonlanacaktır. Tesis ettiğimiz bu dostane ve barışçıl atmosferin savaşın sonlandırılmasına yönelik adımlara tahvil edilmesi tüm insanlığın yararınadır. Medeniyet anlayışımızın bize yüklediği sorumluluğun bilinciyle. Hareket etmeyi sürdüreceğiz.”

Bahçeli’den Erdoğan’a tebrik

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Tahıl Sevkiyatı Anlaşması imza töreni sonrası MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile telefonda görüşerek bilgilendirdi. MHP lideri Bahçeli, anlaşmanın hayırlı olmasını dileyerek, bu süreçte ortaya koyduğu gayret için Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı tebrik etti. Erdoğan da MHP Genel Başkanı Bahçeli’ye teşekkür etti.

Fiyat artışlarının önüne geçilecek

Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları söyledi: “Tüm dünyayı uzun süreli meşgul eden küresel gıda krizinin çözümünde büyük rol oynayacak bir girişime vesile olmanın haklı gururunu yaşıyoruz. Bugün üzerinde mutabakata varılan metinle Afrika’dan Orta Doğu’ya, Amerika’dan Asya’ya tüm dünyada milyarlarca insanın bekleyen açlık tehlikesinin önünün alınmasına hep birlikte katkı sağlayacağız. Tarım ve gıda ürünlerinde dünya arz güvenliğinin temini pek çok bakımdan önemlidir.”

BU NOKTAYA BİR ANDA GELMEDİK

“Bu adımla yaşanan sıcak hava dalgası ve kuraklığın sebep olacağı derin kaybının yol açacağı muhtemel ilave fiyat artışlarının önüne geçilecektir. Yine küresel bir sorun haline gelen gıda enflasyonunun kontrolüne de yardımcı oluyoruz. Elbette bu noktaya bir anda gelmedik. Ukrayna depolarında bekleyen tahılın Karadeniz üzerinden ihracı için Ukrayna ve Rusya makamları ile Birleşmiş Milletler yetkilileriyle yoğun ve meşakkatli bir süreç yürüttük.”

Diplomatik liderlik

Tahıl Koridoru anlaşması tüm dünyanın takdirini topladı. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, anlaşma için “ABD, bu adımı memnuniyetle karşılıyor. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’a bu anlaşmanın yapılmasındaki diplomatik liderliklerinden dolayı teşekkür ediyoruz” dedi. ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşlerden Sorumlu Müsteşarı Victoria Nuland da anlaşmayı izleme ve sevkiyat kanalları bakımından çok iyi yapılandırıldığını söyledi.

TÜRKİYE’Yİ TAKDİR EDİYORUZ

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi ve Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Josep Borrell’in ofisinden yayınlanan resmi açıklamada, “Türkiye’yi bu anlaşmaya aracılık etme ve uygulanmasını desteklemedeki önemli rolünden dolayı takdir ediyoruz” denildi. İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde, “Küresel gıda krizini hafifletme çabalarınız için Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür ederiz” ifadesini kullandı.

Bu şeref herkese nasip olmaz

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Eyüpsultan Meydanı’nda düzenlenen “41 Ayda 41 Eser Toplu Açılış Töreni”nde konuştu. Erdoğan Eyüpsultan Belediyesince tamamlanan, yatırım tutarı 456 milyon lirayı bulan 41 ayrı projenin açılışının yapılacağını ifade etti. Açılışı yapılan eserlerin hem onları ilçeye kazandıranların ismini tarihe altın harflerle yazdıracağını hem de nesiller boyunca dilden dile dolaşacağını, hayır dualarına vesile olacağını dile getiren Erdoğan, şunları kaydetti: “Bu şehre, bu ülkeye, bu millete eser verene, hizmet edene ne mutlu. Bay Kemal musluk açma töreni yapıyor. Bizler de görüyorsunuz işte, bu tür eserlerle sizlerle beraber oluyoruz. Tabii bu öyle herkese nasip olacak bir paye, bir şeref değildir. Bunun için emek vermek, vakit vermek, kendini şehrine ve insanlarına adamak gerekir. Bizim nazarımızda belediye başkanlığı işte bu anlayışla yapılabilecek bir vazifedir. Bu işi ajandasındaki diğer konulardan artakalan vakitlerde icra edilecek bir hobi olarak görenlerin takdirini sizlere bakıyoruz.”

Stratejik konumumuz güçlendi

Yaşanan her sıkıntının üstesinden gelirken ödenen bedeller olduğunu dile getiren Erdoğan, “Mesela salgın dönemini 100 bine yaklaşan kayıpla ama insanlarımıza dünyanın en üst standartlı sağlık hizmetini vererek geride bıraktık. Ukrayna-Rusya savaşı, küresel emtia fiyatlarındaki aşırı yükseliş sebebiyle enflasyonda beklenmedik bir dalgalanmaya yol açarken stratejik konumumuz güçlendi” diye konuştu.

TÜM DÜNYAYA MESAJ OLACAK

İstanbul’a yapılan hizmetleri sıralayan Erdoğan şöyle devam etti: “Her kim Ayasofya’sından Eyüpsultan’ına, köprülerinden barajlarına, kütüphanesi ve diğer birimleriyle Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nden eğitim ve sağlık yatırımlarına kadar ülkemizin değerlerine saldırıyorsa bilin ki gerisinde bir hazım sorunu vardır. Şimdi bir altılı masa kurmuşlar. Masanın altındakiyle beraber yedi. İnşallah Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yıl dönümü olan 2023’te milli iradenin üstünlüğü, büyük ve güçlü Türkiye’nin inşası konusundaki kararlılığımızı bir kez daha ortaya koyacağız. İnşallah 2023’ün zaferi sadece ülkemiz için değil, tüm dünyaya bir mesaj olacaktır.”