Doğu'nun en büyük özel yatırımında sona gelindi

Mardin'de Cengiz Holding'in 1,2 milyar avro yatırımla 5 ana fabrika ve 12 yardımcı üniteden oluşan Eti Bakır Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri, gerek işsizliği gerekse ithalata son verecek.

Cengiz Holding'in Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin en büyük özel sektör yatırımı olan Eti Bakır Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri önümüzdeki günlerde kademeli olarak üretime başlayacak ve yıl sonunda tam kapasiteyle çalışacak.

Cengiz Holding Genel Koordinatörü Ömer Mafa, yaptığı açıklamada, Eti Bakır AŞ'nin Cengiz Holding'e bağlı bakır üretiminde faaliyet gösteren bir madenci kuruluşu olduğunu söyledi.

Samsun'un Küre ve Murgul ilçelerindeki iki bakır madeninden çıkan bakır konsantrelerin Samsun'daki izabe tesislerde katot bakıra dönüştürüldüğünü bildiren Mafa, bakır ile birlikte son yıllarda ekonomik değeri azalan pirit maddesinin üretildiğini kaydetti.

Samsun yerine Mardin tercih edildi

Mafa, Küre'deki pirit konsantrelerinde, kobalt, çinko ve bakır gibi değerli maddelerin bulunduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Uzun yıllardır bu değerli madenleri ekonomimize nasıl kazandırabiliriz diye çalışma yürütüyorduk. Bunun sonucunda da bu madenlerin geri kazanılabileceğini tespit ettik. Ancak yan ürün olarak atıklardan sülfürik asit söz konusuydu. Bu da gübre sanayisinin ham maddesini teşkil eden bir üründür. Ancak gübreye dönüştürmek için fosfat ve amonyak gibi diğer maddeler de gerekliydi. Bu tesisi gerçekleştirmek için iki alternatifimiz vardı. Ya bu tesisleri Samsun'daki mevcut tesislerimizin yanında alt yapısı tamamlanmış bölgede inşa etmek, yıllardır atıl durumda bulunan Mardin'in Mazıdağı ilçesindeki fosfat madenini Samsun'a nakletmekti. Veya Küre'deki Pirit'i Mardin'in Mazıdağı ilçesine nakledip bu tesisleri Mardin'de kurmaktı. Samsun'da kurmak daha ekonomik ve pratik gözükmesine rağmen Yönetim Kurulu Başkanımız Mehmet Cengiz, ülkemize olan borcunu ödemek ve öncü bir misyon üstlenmek üzere bu tesislerin Mazıdağı ilçesinde kurulmasını istedi ve talimatını verdi."

1,2 milyar avro yatırım 3 yılda tamamlandı

Projenin ilerlemesiyle inşaatın başladığını, hızlı bir şekilde bu tesislerin tamamlanması için üstün çaba göstermeye başladıklarını aktaran Mafa, "Üç yılda tesisler yapıldı. Çok kısa bir sürede bu tesisleri tamamladık. Hali hazırda devreye alma çalışmaları devam etmekte. Toplam 1,2 milyar avro üzerinde bir yatırımı tamamladık. Mardin, işsizliğin en yoğun olduğu bölgelerden biri, diğer yatırımlara da öncülük edeceğimizi umuyorum" diye konuştu.

Entegre tesisler sayesinde ülke ekonomisine yılda 620 milyon dolar katkı sağlamayı hedeflediklerini aktaran Mafa, şöyle dedi:
"Tesisler kademe kademe devreye girip tam kapasiteyle çalıştığında gübre ihtiyacının 350 milyon dolarlık kısmını karşılayacak, aynı zamanda da 270 milyon dolarlık kobalt, çinko ve bakır üretimi sağlayacak. Bu sayede toplam 620 milyon dolarlık bir ithalatı ikame etmiş olacağız. Yurdumuzun cari ve dış ticaret açığının azaltılması ve işsizliğin önlenmesi amacıyla bu yatırımımız gibi yerli girdi oranı yüksek entegre sanayi yatırımlarının artmasına öncü olacağımızı umut ediyoruz."

"Yapımında 285'i yabancı 5 bin kişi çalıştı"

Eti Bakır Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri Genel Müdürü Emre Kayışoğlu ise tesislerin 1 milyon 580 bin metrekarelik bir alanda 5 ana fabrika, 12 yardımcı tesisten oluştuğunu söyledi.

Son 3 yıldır inşaat tesislerinde 285'i yabancı mühendis olmak üzere 5 bin kişinin görev aldığını anlatan Kayışoğlu, "İşletme aşamasına geçtiğimizde de bin 250 kişiye doğrudan, 5 bin kişiye de dolaylı istihdam sağlayacağız. Çevremizde oluşturacağımız eko sistemle 25 bin kişi işsizlikten kurtulacak. Fabrikanın yaratacağı 25 bin kişilik eko sistem kentin işsizlik oranının önemli ölçüde azaltacak." ifadesini kullandı.

Kayışoğlu, Mazıdağı Gübre Fabrikası'nda ham maddenin yüzde 90'ının yurt içinden sağlanacağını belirterek, tesisin ihtiyacı olan elektriği de kendisinin üreteceğini ifade etti.

"Entegrasyon açısından gübre fabrikamız, ham maddeleri aynı yerde üretilen Türkiye'deki tek tesis, dünyada da ender örneklerden bir tanesi." diyen Kayışoğlu, yapımı tamamlanan tesislerin yıl sonuna kadar tam kapasiteyle faaliyete geçeceğini bildirdi.

"Doğu'daki Cumhuriyet tarihinin en büyük endüstriyel yatırımı"

Kayışoğlu, konuşmasını şöyle tamamladı:

"Tesislerimiz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki Cumhuriyet tarihinin en büyük endüstriyel yatırımıdır. Tesislerimizde yapılacak gübre üretimi, bölgenin gübre ihtiyacının tamamını karşılayacaktır. Ayrıca son dönemde elektrikli araçların bataryalarından dolayı stratejik önemi günden güne artan kobalt üretiminde dünyanın sayılı üreticilerinden biri haline geleceğiz. Yüksek teknolojiye sahip tesislerimiz, bakır madeninin atığı ekonomiye kazandırılarak sıfır atık politikasıyla çalışacaktır."