‘Yeni Ekonomi Modeli’nin ilk bütçesi olan 2023 bütçesi Meclis’e sunuldu. 4 trilyon 470 milyar liralık bütçe Cumhuriyet’in 100. yılına yakışır biçimde tüm kesimlere ciddi kaynaklar aktarılan ve sosyal desteklerle öne çıkan bir bütçe oldu.
2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi TBMM'ye sunuldu. Teklifte bütçe gelirleri 3 trilyon 810 milyar lira, giderleri 4 trilyon 470 milyar lira, bütçe açığı ise 659 milyar lira olarak öngörüldü. Bütçe açığının Gayri Safi Milli Hasıla’ya (GSMH) oranı yüzde 3,5 olarak hedeflenen bütçe kanun teklifi; yüzde 5 büyüme, 143 milyar liralık yatırım ve 265 milyar dolar ihracat öngörüsüyle hazırlandı. Bütçe kanun teklifinde en büyük pay 696 milyar lira ile sağlığa ve 649,8 milyar lira ile eğitime ayrıldı. Bütçeyi bağlayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, bütçe kanun teklifini vatandaşları küresel belirsizliklerden ve risklerden koruyacak, her kesimden insanı kollayacak şekilde adil ve sosyal bir anlayışla hazırladıklarını ifade etti.
SOSYAL YAPIYA SAHİP
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin detaylarını açıklayan Oktay, 100’üncü yıl bütçesinin yatırım, üretim, istihdam, ihracat ve büyüme odaklı bir yapıda olduğunu belirtti. Oktay, “2023 bütçe kanun teklifimizi vatandaşımızı küresel belirsizliklerden ve risklerden koruyacak, her kesimden insanımızı kollayacak şekilde adil ve sosyal bir anlayışla hazırladık. Sosyal bir yapıya sahip olan bütçe teklifimiz; toplumun tüm kesimlerine hitap eden, sahip çıkan programlar, destekler ve ödenekler barındırmaktadır” dedi.
YÜZDE 5 BÜYÜME HEDEFİ
Küresel iktisadi faaliyetteki yavaşlamaya rağmen yıl genelinde ekonomik büyümenin yüzde 5 olarak gerçekleşmesinin öngörüldüğünü söyleyen Oktay, "Ekonomimizin 2023 yılında da üretim ve talep yönüyle dengeli bir görünüm sergileyerek yine yüzde 5 büyüyerek diğer ülkelerden olumlu yönde ayrışması beklenmektedir. İhracatımız da rekorlar kırmaya devam etmektedir" diye konuştu.
ÇİFTÇİYE 143 MİLYAR TL
Yatırım, üretim ve istihdamı besleyecek reel sektöre 2023'te 145 milyar lira destek verilecek. İşveren prim, tarımsal kredi, esnaf kredisi, ihracat ve teşvik ödemeleri gibi kalemlerden oluşan reel kesim desteklerinin yanı sıra tarıma 142,9 milyar lira kaynak ayrıldı. Tarımsal destek programları için 54 milyar lira, tarım sektörü yatırım ödenekleri için 40,4 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal KİT’lerin finansmanı ve ihracat destekleri için 48,5 milyar lira kaynak tahsis ediliyor.
BÜTÇENİN YÜZDE 27’Sİ SOSYAL KESİMLERE
2023 yılı bütçesinde sosyal harcamalar için 258,4 milyar lira ayrıldı. Bu tutar 2023 yılı bütçesinin yüzde 5,8’ine denk geliyor. Gelecek yıl ödeme gücü olmayan vatandaşlar, sağlık primi giderlerini karşılamak amacıyla 52,6 milyar lira, 65 yaş üstü yaşlılar, bakıma ihtiyacı olan engelli vatandaşlar ve yakınlarına bağlanan aylıklar kapsamında 31,3 milyar lira, engelli vatandaşların evde bakımına destek amacıyla 28,2 milyar lira ayırdı. Asgari ücretin vergi dışı tutulması neticesinde de 300 milyar lira tutarında vergiden vazgeçilmişti. Sosyal devlet ilkesi gereği toplum kesimlerine 2023 yılı bütçesinde sağlanan refah katkısı yaklaşık 1 trilyon 200 milyar liraya ulaştı. Bu tutar bütçenin yaklaşık yüzde 27’sine denk geliyor.
BÜTÇE BAĞLANDI
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın açıklamalarının ardından geleneksel bütçe bağlama töreni yapıldı. Oktay, beraberindeki Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı İbrahim Şenel, Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş ile 2023 bütçesini bağladı.
SOSYAL KONUT İÇİN 10 MİLYAR LİRA
- Sosyal konut finansmanının desteklenmesi amacıyla 10 milyar lira, aile destek programı için 7,5 milyar lira, ekonomik yoksunluk içinde olan çocuklarımızın aileleri yanında yetişmelerine imkân sağlayan sosyal ve ekonomik destek ödemeleri için 5 milyar lira, yoksul ailelere elektrik tüketim desteği kapsamında 4,8 milyar lira, engelli eğitim taşıma giderleri için 2,4 milyar lira, koruyucu aile uygulaması kapsamında yaklaşık 713 milyon lira kaynak ayırdık.
600 MİLYAR ENERJİ SÜBVANSİYONU
- Vatandaşların daha ucuz elektrik ve doğal gaz kullanabilmeleri için doğal gazda yüzde 80 oranında, elektrikte ise birinci kademede yüzde 50 oranında sübvansiyon uygulanıyor. Enerji sübvansiyonlarının 2023 yılı bütçesine yükü 600 milyar lira seviyesinde olacak.
ASLAN PAYI SAĞLIK VE EĞİTİME
- Bütçede en büyük pay, 696,8 milyar lira ile sağlığa ayrıldı. Sağlığı, 649,8 milyar lira ile eğitim takip etti. Savunma sanayiinde tam bağımsız Türkiye hedefi doğrultusunda, bütçeden savunma ve güvenlik birimlerinin ihtiyaçları için ayrılan kaynak, 181 milyar liradan 468,7 liraya yükseltildi. Ayrıca Savunma Sanayii Destekleme Fonuna aktarılacak kaynak yaklaşık 75,9 milyar lira olarak öngörülüyor.
