Rusya Devlet Başkanı Putin, ABD’nin mevcut kriz ortamını derinleştirerek, ülkesini “Ukrayna ile savaşa çekmek istediğini” söyledi. Washington’un Rusya’ya daha fazla ambargo için gerilimi bahane ettiğini savunan Putin, “Ukrayna bir araç” dedi. Washington Post gazetesi, ABD ve NATO’nun Doğu Avrupa’ya askeri yığınağının devam ettiğini yazdı.
Macaristan Başbakanı Victor Orban’ı Moskova’da ağırlayan Rus lider, ortak basın toplantısında, Washington’un attığı adımlar ile Rusya’nın kaygılarını gözardı ederek gerilimi tırmandırmayı seçtiğini savundu.
UKRAYNA BİR ARAÇ
NATO GÖNDERMESİ
DOĞU AVRUPA’YA ASKERİ KONUŞLANMA
KİRLİ PARA VURGUSU
Ukrayna lideri Volodymyr Zelensky de, “Ukrayna ve Rusya arasında bir savaş değil, Avrupa’da topyekûn bir savaş olacağını” söyledi. Zelensky, konuk ettiği İngiliz Başbakanı Boris Johnson’a da, ambargoların herhangi bir çatışmadan önce yürürlüğe girmesi gerektiğini ve İngiltere’nin Kremlin ile bağlantılı “kirli paranın” aklanmasına karşı herhangi bir girişimine de destek vereceğini belirtti.
Gazdan sonra gıda tehdidi
- Rusya, Avrupa’ya karşı doğal gaz silahından sonra gıda silahını da çekti. Rusya Başbakan Yardımcısı Andrey Belousov, ülkesinin 2 Nisan tarihine kadar, amonyum nitrat ihracatına yasak getirdiğini belirtti. Küresel amonyum nitrat üretiminin yüzde 62’si Rusya’da yapılıyor. Belousov kararın iç talebi karşılamak gerekçesiyle alındığını savundu. Ancak uzmanlar, Rusya’nın attığı kritik hamlenin, Avrupa’daki gübre üretimini sekteye uğratmayı hedeflediğini kaydetti.
- Hâlihazırda doğal gazdaki yüksek fiyatlar nedeniyle yükselen enerji fiyatlarının zorladığı Avrupalı gübre üreticilerinin şimdide hammadde sorunuyla karşı karşıya kalacağı ve bunun da gübre fiyatlarını yükseltmesinden endişe edildiği belirtildi. Gübre fiyatlarındaki artışın doğrudan gıda fiyatlarını etkileyeceği, dolayısıyla Avrupa’daki enflasyonun yükselmesine sebep olabileceği yorumlanıyor. Avrupa ülkelerinin doğal gazda yüzde 40 oranında da Rusya’ya bağımlı olduğu ve son dönemde alternatif kaynak arayışında olduğu da biliniyor.
Katar: Tek biz yetmeyiz
Avrupa’nın Rus gazına alternatif arayışında ilk seçenek olarak önce çıkan Katar’dan “tek bir ülke” yetmez çıkışı geldi.
Katar merkezli The Peninsula gazetesinin haberine göre Avrupa Birliği Enerji Komisyonu’nun Estonyalı Başkanı Kadri Simson ile görüşen Katar Enerji Bakanı Saad Sherida Al-Kaabi, “AB’nin ihtiyaç duyduğu gaz miktarı, dünyanın diğer bölgelerindeki tedarik zincirini sekteye uğratmadan, sadece tek taraflı olarak karşılanamaz. Avrupa’nın enerji güvenliği, birçok tarafın katıldığı kolektif bir çabayla çözülebilir” değerlendirmesinde bulundu. Katar’ın özellikle Asya ülkeleriyle uzun dönemli gaz tedariği anlaşmaları olduğu biliniyor.
Belgelerin içeriği sızdı
İspanya’nın El Pais gazetesi, Rusya-Ukrayna kriziyle bağlantılı olarak 17 Aralık’ta ABD ve NATO’nun Rusya’ya silahsızlanma anlaşmaları teklifinde bulunduğunu yazdı. Belgelerde ABD ve NATO’nun gerilimi düşürme karşılığında Rusya’dan, Ukrayna içindeki askerlerini ve Kırım, Güney Osetya, Abhazya ve Transdinyester’deki güçlerini çekmesi talep edildi. Habere göre, Rusya’nın Ukrayna üzerindeki askeri tehditlerini azaltması şartıyla “karşılıklı güven önlemlerinin” görüşülebileceği mesajı verildi.
Her iki belgede de ABD ve NATO, Rusya ile ikili bir güvenlik anlaşması imzalanması ve NATO’nun Ukrayna’ya kapılarını kapatması önerilerini reddetti. NATO, Rusya’yı “iş birliği ortamında güveni kopartmakla, küresel ve Avrupa-Atlantik güvenlik mimarisinin temel ilkelerine meydan okumakla” suçladı. ABD ise Rusya’ya “koşullu şeffaflık önlemleri, karşılıklı çıkarlar ve taahhütler” konularında tartışmaya açık olduğunu kaydetti. ABD ayrıca Ukrayna’nın NATO’ya girmemesi için garanti isteyen Rusya’ya “güvenliğin bölünmezliği” kavramıyla ilgili farklı görüşleri tartışabileceği notunu düştü.
Ukraynalılar: Türkiye’nin
arabuluculuğu çok olumlu
Ukrayna’nın Donbas bölgesindeki Kramatorsk şehrinde yaşayanlar, Türkiye’nin Rusya-Ukrayna krizinde muhtemel ara buluculuğunun ABD’den daha iyi olacağını değerlendiriyor. İsmini vermek istemeyen bir Kramatorsklu da Türkiye’nin Ukrayna’ya İHA vermesinin halihazırda çok iyi olduğunu vurgulayarak, “Türkiye’nin rolü, Ukrayna’daki krizin çözümünde bizim açımızdan çok olumlu.” ifadesini kullandı. Adını vermek istemeyen bir Kramatorsk sakini, Türkiye ile ilişkilerin iyi olduğunu belirterek, Türkiye’nin ara buluculuğuna ilişkin “ABD’den daha iyi olacaktır” dedi. Bir diğer Kramatorsk sakini Yuriy Rut da Türkiye’nin ara buluculuk teklifini olumlu ve doğal karşıladığını dile getirerek, güçlülerin zayıflara yardım etmesi gerektiğini kaydetti.