Çin Savunma Bakanlığı, Tayvan adasının etrafında hava ve deniz tatbikatları yapmayı planladığı altı bölgenin haritasını ve uzun menzilli ateş tatbikatlarını yayınladı. Geçtiğimiz günlerde ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin Tayvan'a ziyareti iki ülke arası suları ısıtmıştı. Salı gecesi ise, Çin Dışişleri Bakanlığı ada çevresinde kapsamlı bir tatbikat düzenleyeceğini duyurdu.
Tayvan Savunma Bakanlığı'na göre Çin, adanın hava sahası tanımlama bölgesine 27 savaş uçağı gönderdi.
Bu jetlerden yirmi ikisi, Tayvan Boğazı'nın orta noktasını geçti; Tayvan, Çin'in yaklaşık iki yıl önce hava sahasına yaptığı akınlar hakkında kamuya bilgi vermeye başlamasından bu yana görülmüş en yüksek sayı,
- Akınlar, Çin'in ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin bu haftaki ziyaretini protesto etmek için Tayvan çevresindeki askeri tatbikatlara başlamasıyla gerçekleşti.
Çin Savunma Bakanlığı adanın etrafında hava ve deniz tatbikatları yapmayı planladığı altı bölgenin haritasını ve uzun menzilli ateş tatbikatlarını yayınladı" Gemiler ve uçaklar tatbikatlar sırasında kritik bölgelerden uzak durması konusunda uyarıldı.
Pekin tarafından ilan edilen tatbikat alanları Tayvan'ın hava sahasına kadar uzanıyor hatta belirli durumlarda adanın bölgesel hava sahası sınırlarını dahi aşabiliyor.
Bir ülkenin hava sahası nedir?
Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (UNCLOS) uyarınca, bir ülkenin toprak sınırları kıyı şeridinden 12 deniz mili (22,2 kilometre) uzar.
- Hükümet veya askeri uçakların izinsiz olarak başka bir ülkenin toprakları üzerinden uçamayacağını da öngören Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi'ne göre, yukarıdaki alan ülkenin bölgesel hava sahası olarak kabul edilir.
Fakat, Çin, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesini 10 Aralık 1982'de imzalayıp, 1996'da onaylarken, Tayvan'ın bu anlaşmayı kabul eden devletler arasında yok.
Tayvan bağımsız bir ülke değilse, bir hava sahasına sahip mi?
Tayvan'ın karmaşık durumu bu soruyu kesin olarak cevaplamayı zorlaştırıyor.
Tayvan kendi kendini yöneten bir demokrasi olsa da, anakara Çin ada üzerinde egemenliği olduğu konusunda ısrar ediyor ve bağımsız bir ülke olarak kabul edilebileceği yönündeki herhangi bir öneriye şiddetle karşı çıkıyor.
Dünyadaki çoğu ülke Tayvan'ı bağımsız bir ülke olarak tanımıyor Ancak Singapur Ulusal Üniversitesi'ndeki Lee Kuan Yew Kamu Politikası Okulu'nda kıdemli araştırma görevlisi ve eski bir ABD Savunma Bakanlığı yetkilisi olan Drew Thompson, dünyanın büyük bir kısmının Tayvan'a bağımsız bir ülkeymiş gibi davrandığını ve bu nedenle de kendisine ait bir hava sahasına sahip olduğunu düşünmesinin bir sürpriz olmayacağını söylüyor.
Tayvan bağımsız bir devlet gibi işliyor
"Gerçek şu ki bir Tayvan var. Tayvan özerk ve diğer herhangi bir ülkeden etkili bir şekilde bağımsızlığını kurmuş durumda. Kendi hükümetini seçiyor, kendi vergilerini topluyor ve kendi sınırlarını savunuyor. Bu nedenle, Tayvan bir ülke olarak kabul edilmelidir" dedi.
"Bu ilkeler uyarınca, bölgede uluslararası hukukun geçerli olduğunu kabul ediyoruz, bu durumda Tayvan'ın hava sahası sınırları topraklarının 12 mil ötesine uzanıyor. 12 Mil sınırının ötesindeki uluslararası sular var uluslararası hava sahası bulunuyor".
"Çin Halk Kurtuluş Ordusu Tayvan'ı tanımadığı veya Çin'in Tayvan'ı tanımadığı gerçeğine rağmen, Tayvan'ın hava sahasına saygı duyduklarını" söyledi.
Ancak Çin, Tayvan bölgesindeki egemen güç olduğu için, askeri uçağının Tayvan'dan veya adanın toprak hava sahasına uçmak için başka bir kuruluştan izin alması gerekmediğini iddia ediyor. Pekin'in gözünde Tayvan'ın hava sahası esasen Çin'in hava sahası olarak kabul görüyor.
