'Arakanlıların mevcut şartlarda eve dönmeleri çözüm değil tuzak'

Bangladeş'e sığınan Arakanlı Müslümanlar ve insan hakları örgütleri, gerekli güvenli ortam sağlanmadan bu kişilerin Myanmar'a dönmelerinin yeni bir etnik temizliğe yol açacağı endişesini taşıyor.

Merkezi İngiltere'de bulunan Burma İnsan Hakları Ağından (BHRN) yapılan açıklamada, Bangladeş'e sığınan Arakanlı Müslümanların topraklarına geri dönmeleri için Myanmar hükümeti ile Birleşmiş Milletler (BM) arasında imzalanan protokolün olumlu bir adım olabileceği ancak bazı endişeler olduğu belirtildi.

Söz konusu protokol konusunda daha fazla inceleme ve dikkat gerektiği vurgulanan açıklamada, Myanmar hükümeti ile BM arasında 1978 ve 1991'deki şiddet olaylarından kaçan Arakanlı Müslümanlar için de geri dönüş anlaşmaları yapıldığı ancak Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddet olaylarının yıllar içinde artarak devam ettiği kaydedildi.

Açıklamada, Arakanlıların geri dönmesine yönelik adımların, Myanmar hükümetinin Arakanlı Müslümanlara yönelik yeniden şiddet dalgası başlamasını önleyici nitelikte olması gerektiği kaydedildi.

Myanmar'da Arakanlı Müslümanlara yönelik ayrımcı yasaların olduğunun ve BM ile Myanmar arasındaki protokolde bu yasaların kaldırıldığına dair herhangi bir ibare olmadığının altı çizilen açıklamada, "Bu tarz ayrımcı yasa ve düzenlemeler altında Arakanlı Müslümanların geri dönmesi çözüm değil tuzak olur." değerlendirmesinde bulunuldu.

Açıklamada, BHRN Başkanı Kyaw Win'in de şu ifadelerine yer verildi:

"BM kuruluşları ile iş birliği yapmak olumlu bir adım ancak hala dikkat edilmesi gereken birçok endişemiz var. Geçmişteki deneyimlere bakarsak Myanmar hükümetine sorumluluk yüklenmemesi, suçların yenilenmesine yol açtı. Ayrıca zulümlere maruz kalanlara somut bir şekilde güvenlik teminatı verilmesi gerekiyor. Güvenliklerini garanti eden düzenli mekanizmalar olmadan böylesine bir soykırımın kurbanlarının evine geri dönmesi hem sorumsuzcadır hem de uluslararası toplumun etiğine aykırıdır."

Arakanlı Müslümanlara yönelik etnik temizlik

BM'ye göre, 25 Ağustos 2017'den sonra Arakan'dan kaçmak zorunda kalarak Bangladeş'e sığınanların sayısı 700 bini aştı. Uluslararası insan hakları kuruluşları, yayınladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtladı.

Arakanlıların topraklarına dönüşü için Myanmar ve Bangladeş hükümetleri arasında imzalanan anlaşma, yerinden edilenlerin durumlarını belgelendirmeleri mümkün olmadığı için uygulamada işlevsiz kalıyor.

BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti "etnik temizlik" ya da "soykırım" olarak adlandırıyor.

Uluslararası medyanın ve kuruluşların Arakan eyaletine girişini ciddi oranda kısıtlayan Myanmar hükümeti bugüne kadar Arakanlı Müslümanların geri dönüşlerine ilişkin verdiği sözleri de yerine getirmedi.

Bangladeş'e sığınan Arakanlı Müslümanlar ve insan hakları örgütleri, gerekli güvenli ortam sağlanmadan bu kişilerin Myanmar'a dönmelerinin yeni bir etnik temizlik kampanyasına yol açacağı endişesini taşıyor.