T Ü R K İ Y E ' N İ N B İ R İ K İ M İ
|
T Ü R K İ Y E ' N İ N B İ R İ K İ M İ |
| |
| ||
| |||
|
S İ N E M A | 3 MART 2006 CUMA | |
| |||
| |
Fas kökenli Fransız yönetmen İsmail Ferrukhi'nin ilk sinema filmi "Büyük Yolculuk", kuşak çatışması yaşayan Arap bir baba-oğulun Hacc yapmak üzere Fransa'dan başlayıp Suudi Arabistan'da sonlanan yolculuklarının hüzünlü öyküsünü anlatıyor.
Müslüman bir ailenin oğlu olan Reda, ailesiyle birlikte yıllardır Fransa'nın güneyinde yaşamaktadır. Reda'nın Arapça'dan başka bir dil konuşmayan muhafazakâr babasının ölmeden önce yerine getirmek istediği son bir dileği vardır: Hacca gitmek. Bunun için de oğlunun kendisini Mekke'ye götürmesini istemektedir. Fransız bir sevgilisi olan Reda sınavlarını bahane etse de babasını ikna edemez ve Fransa'dan otomobille yola çıkarlar. Başlangıçta yolculuk çok zor görünmektedir. Çünkü babayla oğulun neredeyse hiç ortak noktaları yoktur. Mecbur kalmadıkça konuşmazlar bile. Reda 5000 km'lik bu uzun yolculuğun tadını çıkarmaya çalışırken, babası ise kendisine ve yerine getirmek istediği kutsal göreve saygı duyulmasını beklemektedir. Bu yüzden de aralarında zaman zaman çatışmalar yaşanır. Ancak iki insan ilerleyen günlerde yavaş yavaş birbirlerini tanımaya başlarlar. Öte yandan ne yazık ki yolculuğun da sonu yaklaşmıştır. Kayda değer bir 'ilk film'
Geçtiğimiz yılın Şubat ayında intihar eden Avrupa'nın önemli bağımsız yapımcılarından Humbert Balsan'ın yapımcısı olduğu "Büyük Yolculuk", Fas asıllı Fransız yönetmen İsmail Ferrukhi'nin ilk sinema filmi. Avrupa'dan başlayıp, sırasıyla İtalya, Slovenya, Hırvatistan, Bulgaristan, Türkiye ve Ortadoğu'dan geçip Arabistan'da biten dinler ve kültürler arası bir yolculuğun çok çarpıcı ve hüzünlü öyküsünü anlatan film, gösterildiği uluslararası festivallerde büyük övgüler almıştı. Venedik ve Mar del Plata film festivallerinde aldığı önemli ödüllerin yanısıra, İngiliz Film ve Televizyon Sanatları Akademisi (BAFTA)'da en iyi yabancı film dalında aday gösterilmişti. Türkiye çekimleri Edirne, İstanbul ve Ankara'da gerçekleştirilen filmin ülkemizdeki yapımcılığını ise geçtiğimiz yıl kaybettiğimiz büyük usta Ömer Kavur'un şirketi Alfa Film üstlendi. Nitekim, filmin Türkiye sahnelerinde Nihat Nikerel, Erol Ataç ve Sadık Deveci gibi oyuncularımızı görmek hoş bir sürpriz oluşturuyor.
Yönetmen Ferrukhi'nin görüşleri
İnançlarına bağlı Müslüman bir baba ile Avrupa kültüründe bambaşka kıyılara doğru yelken açmış oğlunun karayoluyla yaptığı bu "kendini bulma" yolculuğunun öyküsünü son derece zarif bir sinematografiyle anlatan bu film, her ne kadar yer yer Fransız usülü bir oryantalist bakış açısına bürünse de yine de ilgisiz kalınamayacak bir ilk yapıt. Merkezinde İslâm'ın yer aldığı Avrupalı bir filmin zaman zaman Müslümanca bir muhafazakârlığa karşı eleştirel olmadan bunca festivalden ödül ya da övgüyle geri dönmesi hayâllerde bile olacak iş değil çünkü! Yönetmen Ferrukhi de oyunu kuralına göre oynuyor ve Faslı kökenlerine karşın belli ölçülerde "Fransızlaşmış" bir sanatçı olarak, mağrip göçmenleri arasında can sıkıcı sonuçları sıkça gözlemlenen eski kuşak-yeni kuşak çatışmasında, kendisini büyük ölçüde "oğul"un tarafında konumlandırıyor.
Aman ha, "Çağrı" bekleyenler gitmesin!
Benim sözüm, kültür farklılıkları ya da benzerlikleri adına yer yer güzelliklerle dolu, Mekke'deki müthiş görüntülerle sonlanan dingin bir yol filmi izlemeyi keyifli ya da öğretici bulacak "derin" ve "hoşgörülü" sinemaseverlere. Sinema yoluyla yapılmış bir tür tefekkürün kapılarını aralayan bu güzel ve anlamlı öykü tam da size göre. Diğer yaklaşımın sahipleri için cami avlularında zaten bol miktarda İran ve Mısır yapımı VCD filmler mevcut...
Evet, "hatırlamanızı" sözcüğünü bu defalık kullanamıyoruz; çünkü sözkonusu yapıt ülkemizde şimdiye kadar sinemalarda ve televizyon kanallarında hiç gösterilmedi. Çekimleri İstanbul ve İzmir'de gerçekleştirilen, yapımına kalabalık bir Türk teknik ekibinin de katkıda bulunduğu bu filmin başrollerinde ise Charles Bronson, Tony Curtis, Fikret Hakan ve Salih Güney'den oluşan son derece renkli bir kadro yer alıyordu. Dönem, 1920'li yılların başları... Adam ve Josh adlı Amerikalı iki eski asker, yanlarında bir grup serüvenci ve içi ağzına kadar silah dolu bir gemiyle Osmanlı Devleti'nin Ege kıyılarına demir atarlar. İki kafadarın başlangıçtaki tek derdi, uzak diyarlara açılıp oralarda bir "savaş" bulmak ve ihtiyacı olanlara silah satmaktır. Tam ortasına düştükleri Türk Kurtuluş Savaşı da voliyi vurmak için gayet ideal bir pazar görünümündedir. Fakat kahramanlarımızın kısa yoldan köşeyi dönme hesapları çok geçmeden çökecek ve bu savaşta onlar da adım adım birer "taraf"a dönüşeceklerdir. Önceleri, kendilerini koruma görevlisi olarak kiralayan Egeli yerel lider Osman Bey'in milis kuvvetlerinde görev yapmaya başlayan Amerikalı fedailer, bu kişinin başka bir kente nakledilen servetine gözcülük yaptıkları ilk görevleri sırasında nisbeten rahat ve eğlenceli günler yaşarlar. Ancak sonradan işin içine Anadolu'ya saldıran Yunanlılar ve hem onlarla hem de çökmekte olan İstanbul yönetimiyle mücadele hâlindeki Mustafa Kemâl Paşa'nın birlikleri girince, bu topraklarda işlerin o kadar da eğlenceli olmadığı anlaşılacaktır.
Yarışmamıza yurt çapında toplam 127 katılım gerçekleşti ve bunlardan 96 tanesi yukarıdaki cevapları eksiksiz olarak içermekteydi. Bu arada, her zaman olduğu gibi, yanlış cevap veren ya da doğru cevaplarına -bütün uyarılarımıza rağmen- adını, soyadını ve açık adresini yazmayan okurlarımızı ise üzülerek elemek zorunda kaldık. (İnanılmaz ama gerçek; yarışmamızın başlamasının üzerinden haftalar geçmesine ve katılım kurallarımızı her hafta ısrarla duyurmamıza karşılık, hâlâ standart iletişim bilgilerini yazmamakta direnen katılımcılarımız var!)
- Fevzi Demirağ / VAN
Talihlilerimizin armağan DVD'leri ("Yağmurdan Önce", 1994 / Oyuncular: Rade Serbedzija, Labina Mitevska ve Katlin Cartlidge / Yönetmen: Milcho Manchevski) çok kısa bir süre içinde taahhütlü postayla adreslerine gönderilecektir. Bütün katılımcılarımıza ilgileri nedeniyle teşekkür ederken, yeni katılımlarınızı beklediğimizi bir kez daha hatırlatmak istiyoruz. Unutmayın ki bu köşenin amacı hem eğlenmek, hem seçkin filmler kazanmak, hem de "öğrenmek ve hiç unutmamak!"
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Ana Sayfa |
Gündem |
Politika |
Ekonomi |
Dünya |
Aktüel |
Spor |
Yazarlar Televizyon | Sağlık | Bilişim | Diziler | Künye | Arşiv | Bize Yazın |
|
| Bu sitede yayınlanan tüm materyalin her hakkı mahfuzdur. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz. © Yeni Şafak Tasarım ve içerik yönetimi: Yeni Şafak İnternet Servisi |
"Büyük Yolculuk"
"Reda ve babası, baba-oğul ilişkilerinin oldukça zor, neredeyse imkânsız olduğu bir kültüre aittir" diyor filmin yönetmeni Ferrukhi, "Ne var ki, birlikte yolculuk etme zorunluluğu iletişime geçmelerini de zorunlu kılar. Fransa'da göçmen olmaları, aralarındaki kuşak çatışması, kültür farklılığı ve dil sorunundan doğan iletişimsizlik, yolculuk ilerledikçe kendini belli etmeye başlar. Kaçışın neredeyse imkânsız olduğu bir arabanın içinde yanyana oturmak zorunda olmaları, belirsizlik ve beklenmeyen olaylar eşliğinde gerçekleşen yolculukları davranışlarında önemli değişimlere sebep olur. Yolculukları süresince, baba ve oğul gerilim yüklü rollerini yavaş yavaş bırakıp birbirlerine yakınlaşmaya başlarlar. Aralarındaki iletişim en aza indirgenmiş olmasına rağmen, mevcut iletişimi sağlayan da yine bu sessizliktir. Yolculuklarının seyri ve tanıştıkları insanlar, aslında onları ayıranlarla birleştirenlerin aynı şeyler olduğunu anlamalarını sağlayacaktır. Büyük Yolculuk, Reda ve babasının ilgisizlik ve düşmanlıklarla dolu ilişkilerinin anlayış ve uzlaşmaya dönüşmesini dramatize ediyor."
Özellikle de Türkiye'ye, Osmanlılar'a ve İslâm'a ilişkin yerli-yabancı istisnasız her filmden politik açıdan katıksız bir "Çağrı" tavrı bekleyen, bunu bulamayınca da tartışma kültüründen olanca yoksunluğuyla bana ve benim yaklaşımımdaki sinema yazarlarına elektronik posta mesajlarında ağzına geleni sıralayan bir azınlığa sesleniyorum: Upuzun bir film boyunca bir kaç "Avrupalı" ayrıntıya takılıp kalacak ve öfkeden deliye dönecekseniz sakın ola bu filme hiç gitmeyin, böylelikle de ne kendinizin canını sıkarsınız ne de benimkini! Doğrusu, bu saatten sonra (tıpkı Hacivat ve Karagöz'ün, iyi niyetli bir yüreklendirmeden öte başkaca hiç bir hedefi bulunmayan tanıtım yazısında başıma geldiği üzere) bu yöndeki -haddi fazlasıyla aşan- hakaret mesajlarını çekmeye hiç mi hiç niyetim yok. Hele de bütün hayatı ve kariyerini gönülden inandığı bir dâvânın yolunda paspas yapmış bir adama hiç utanmadan "ecdad" dersi vermeye kalkışan yeni yetme tatlısu mücahitlerinin her satırı imlâ hatalarıyla bezeli zırlamaları artık hakikaten de ruhumu yoruyor.
Türkçe Adı: "Yağmur Adam"
Bu haftaki "Sine-Bulmaca"da, köşemizin tiryakilerini azıcık da olsa zorlayabilecek türden bir yapıtla karşınızdayız. Öyküsü bütünüyle Türkiye'de geçen, ancak -vaktiyle sansür kurumu tarafından yasaklanmış olması nedeniyle- Türk sinemaseverleri açısından tam bir sır olan ilginç bir serüven filmini "bilmenizi" isteyeceğiz sizlerden...
Bu haftaki sorumuza kaynaklık eden filmden, Türk sinema tarihi açısından oldukça hoş ve nadide bir hatıra fotoğrafı: Filmin başrol oyuncuları Charles Bronson (Josh) ve Tony Curtis (Adam), hırslı bir Osmanlı subayını canlandıran Fikret Hakan (Albay Elçi) ile Ege'deki bir köy kahvesinde çekim arasında sohbet ederlerken... (Ali Murat Güven Arşivi)
1970'lerdeki katı sansür mekanizmasının, siyasî içerikli bir kaç sahnesinden hareketle tamamına yasak koyması yüzünden milyonlarca sinemaseverin hiçbir zaman izleme şansı bulamadığı bu sıradışı yapıta ilişkin bilgilere, en azından verdiğimiz kimi ipuçlarının izini sürerek ulaşabilmeniz mümkün... Amerikan yapımı olan bu filmin İngilizce özgün adı, yapım yılı, yönetmeninin adı ve Mustafa Kemal Paşa'yı canlandıran aktörün adı nedir? Doğru cevapları (adları ve açık adresleriyle birlikte) 9 Mart 2006 Perşembe günü saat 12.30'a kadar 
- Filmin Orijinal Adı: 2001: A Space Odyssey (1968)
(Türkiye'de Yaygın Olarak Bilinen Türkçe Adı: "2001: Bir Uzay Macerası")
