FATMA ÇİFTÇİ, İSTANBUL

SONGÜL SELVİ, ANKARA
Emlak piyasası adeta çıldırdı. İnşaat sektörünün talebe yetişememesinin yanısıra, bankaların uzun vadede konut kredisini düşürmesi, bir yandan piyasayı canlandırırken diğer yandan da konut fiyatlarını şişirdi. İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde kiralık ev arayanlar şehre yakın yerlerde en az 700 milyon lirayı gözden çıkarmak zorunda kalıyor. Emlak fiyatlarının suni olarak yükseldiğini ve İstanbul Zeytinburnu'da 25 milyar liralık dairelerin 50-60 milyar liraya satılmaya çalışıldığını söyleyen İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Sabri Ateş, konut alacaklara acele etmemelerini ve fiyatların durulmasını beklemelerini tavsiye ediyor. Ankara'da ise kiralık ve satılık emlakların fiyatları son altı ay içinde ortalama yüzde 30 arttı. Demetevler ve Abidinpaşa gibi kiraların nisbeten düşük olduğu semtlerde 300-400 milyon liraya kiralık ev bulmak zorlaştı.Küçükesat, Ümitköy,Bilkent ve Gaziosmanpaşa gibi lüks birsemtte oturmak için ise ayda 1 milyar lirayı gözden çıkarmak gerekiyor.

Sürekli göç alan İstanbul'da daha çok üst gelir grubuna hitabeden konutlar yapıldığını ve bugün için sadece İstanbul'da 750 bin konuta ihtiyaç olduğunu dile getiren Sabri Ateş, hükümetin ve belediyelerin alt gelir grupları için inşaat firmalarına şartlı olarak arsa üretmelerini istiyor.

Konut açığı nedeniyle, bugün bir konuta 50 kişinin talip olduğunu, mal sahiplerinin de bu fırsatı kaçırmak istemediğini söyleyen Ateş, "İki-üç yıl dişinizi sıkın. İnşaatlar yapılmaya başlasın. Arz-talep dengesi gerçekleşince fiyatlar yerine oturacak" diye konuştu. Birkaç yıl sonra konut stoku oluşacağını iddia eden Ateş, yabancılar da dahil herkesin inşaat yapmak için sırada beklediğini şu şekilde özetledi:

Artışlar yüzde 100'ü geçti

"Ben Uluslararası Emlak Federasyonu'nun da Türkiye Başkanıyım. Yabancıların ilgisini ve Türkiye'nin bir cazibe merkezi haline geldiğini görüyoruz. Her yeni gelişen ülke, gelişmiş ülkelerin gayrimenkul şirketlerince akına uğrar. Onlar da işe girince, fiyatlar kendiliğinden düşecek."

Sabri Ateş, İstanbul'da konut fiyatlarının özellikle alt ve orta gelir grubunun oturduğu bölgelerde yüzde 100'ü geçtiğini belirterek, "Örneğin Zeytinburnu'nda 25 milyarlık daireler şimdi 50-60 milyar lira oldu.

Kurtköy'de yüzde 150 artan fiyatlar gördük. Avcılar, Küçükçekmece, Büyükçekmece, Sinanoba, Beylikdüzü de yüksek artış gören bölgeler" diye konuştu. Emlakçılar Odası Başkanı olarak ev sahibinin yüksek fiyat istemesinden yakınan Sabri Ateş, Oda'nın kiracı olduğu Beşiktaş'ta ara sokaktaki 150 metrekarelik daireyi satın alamadıklarını, ev sahibinin 300 milyar lira istediğini kaydetti.

Enflasyonu 3'e katladı

Konut kirasındaki artış enflasyon rakamlarına fark attı. Ağustos sonu itibariyle sekiz aylık dönemde enflasyon yüzde 2.87 oranında kalırken, kiradaki artış bunun 4.6 kat üzerinde, yüzde 13.14 oranında gerçekleşti. Devlet İstatistik Enstitüsü'nün (DİE) tüketici fiyatları endeksini hesaplarken esas aldığı gerçek kira ücreti ağustos sonu itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18.06 oranında artarak 266.7 YTL'ye ulaştı. Geçen yılın ağustos ayında gerçek kira ücreti 225.9 YTL düzeyinde bulunuyordu. Söz konusu dönemdeki enflasyon artışı ise yüde 7.91 olarak gerçekleşti. Buna göre gerçek kira ücretindeki artış enflasyonun 10.15 puan üzerinde gerçekleşti ve gerçek kira ücretindeki artış enflasyona 2.3 kat fark attı. 2004 sonunda 235.7 YTL düzeyinde bulunan gerçek kira ücretindeki sekiz aylık artış ise yüzde 13.14 YTL olarak hesaplandı. Enflasyon artışının yüzde 2.87 olduğu sekiz aylık dönemde, gerçek kira ücretinin enflasyonun yüzde 10.27 puan üzerinde gerçekleştiği belirlendi. Kiradaki artış enflasyonun 4.6 katı olarak hesaplandı.

Fiyatlar niçin artıyor?

Talebin aşırı artması

Alt gruplar için konut üretilmemesi

Ev sahiplerinin açgözlülüğü

Yabancı yatırımcıların henüz piyasaya girmemesi

Şehir dışına yaşanan kaçış

Kaçak emlakçıların varlığı

700 milyon liraya kiralık yok

İstanbul'da kira fiyatlarının da aşırı yükseldiğine dikkat çeken Emlakçılar Odası Başkanı Sabri Ateş, kiralık ev olmadığı için en oturulamaz daireler için bile 800 milyon lira kira istendiğini kaydetti. Artık 700 milyona 3 oda bir salon kiralık daire bulunamadığını belirten Ateş, fiyatların yükselişinde mal sahipleri kadar, kaçak emlakçıların da suçu olduğunu vurguladı. Emlakçılar Odası Başkanı Ateş, "İstanbul'da onbinlerce emlakçı var. Bize üye olan sadece 5 bin. Kaçak çalışanlar, tıpkı kap-kaçcılar gibi vatandaşı dolandırıyor. Ev sahibine 'ben evini 1 milyara kiraya veririm' deyip, fiyatları yükseltiyorlar" diye konuştu. Ateş, kira fiyatlarının düzenlenmesi kadar emlakçılar arasında da bir yapılanmaya ihtiyaç duyulduğunu belirtti.

İstanbul'da satılık konut fiyatları

Semt        2004       2005 	Artış (%) 
Ataşehir	120	150	25  
Maltepe	65	110	69  
Pendik	70	120	71   
Beylikdüzü60	90	50   
Bakırköy	160	200	25  
Sarıyer	120	170	41  
Şişli	130	180	38  
Ulus	250	300	20  
Altunizade	120	160	33   
Etiler	250	360	44

KİRALIKLAR

Semt        2004       2005 	Artış (%) 
Acıbadem	 800	1000	25  
Bostancı	1000	1250	25  
Kadıköy	700 	750	 7  
Maltepe	450	600	33  
Pendik	500	650	20  
Üsküdar	 600	850	41  
Bakırköy	850	2000        135
Beşiktaş	1100	1200	9  
Sarıyer	 1500	1750	16

Ankara'da kiralık-satılık konut fiyatları

Semt	Kiralık	Satılık 
Ab.Paşa	300-550	40-150
Ayrancı	400-600	120-320 
Balgat	400-600	80-160 
Batıkent	300-700	75-200 
Bilkent 	1 milyar	210-260
Çankaya	520-600 	100-160 
Çayyolu	500-1 milyar110-250