Fukuyama, Tarihin Sonu isimli ünlü eserinde, soğuk savaşın sona ermesiyle uzun yıllardır geliştirilen liberal düşüncenin insan özgürlüğü kavramını temelli olarak egemen kıldığını, bunun geriye dönüşünün mümkün olmadığını ve böylece tarihin sonuna gelindiği tezini savunmaktadır.

Bugün Azerbaycan'da cereyan eden olaylar; Soğuk Savaş'ın bitmesiyle yeni bir dönemin - Gizli Savaş döneminin- başladığını ortaya koymaktadır. Eski dünya devi Rusya, her ne kadar dünyanın demokratikleşmesi sürecine katılmış gibi görünsede, el altından kendi emperyalist niyetleri uğruna gizli savaşını sürdürmektedir. Rusya, eski Sovyetler Birliği'ne bağlı cumhuriyetleri, Kafkasları ve Azerbaycan'ı etki alanında tutmak için büyük çaba sarf etmektedir. Gürcistan ve Ukrayna'nın ardından Özbekistan'da cereyan eden olaylar, Rusya'nın, yakın geçmişe kadar kendine bağlı olan coğrafyaları öyle kolay elden çıkarmak niyetinde olmadığını ortaya çıkarmıştı.

Televizyondan iktidara eleştiri

20 Ekim'de, Rusya dış istihbarat dairesinin şefi Sergey Lebedevin Bakü'ye seferi ve Cumhurbaşkanı İlham Aliyevle görüşmesi bu açıdan oldukca anlamlıdır. Rusya MİT'ine bağlı Alfa ve Vımpel grublarının sürekli olarak Bakü'de bulunmasına dair bilgilere de Azerbaycan basınında rastlamak mümkündür.

Azerbaycan, 6 Kasım'da bugüne kadar yaşadıklarından çok daha farklı ve önceki seçimlere benzemeyen bir seçim yaşayacak. Sayısı 2 binin üzerinde olan adaylar, 124 olan milletvekili koltuğuna oturmak için yarışacak. Muhalefet partileri ilk kez aralarında birlik sağlayarak 'Azadlık Bloku'nda birleştiler. Azerbaycan'daki seçimlerde exit-pol uygulanacak. Ve uzun süren müzakereler neticesinde Cumhurbaşkanı Aliyev, bu seçimlerde parmaklara fosforlu mürekkep sürülmesine dair kararnameyi imzaladı. Muhalefet, bunu ileri bir adım olarak değerlendirdi.

Seçimlerin şeffaf olması, batılı demokratik kuruluşların da talebi. Azerbaycan devleti, üye olduğu Avrupa Konseyi'ne karşı yükümlülüklerini yerine getirerek, Eylül ayından itibaren özel televizyon kanallarının kurulmasına izin vermiş, diğer TV kanallarında (Azerbaycanda toplam 5 TV kanalı vardır) milletvekili adaylarına ücretli yayın süresi tanınmıştır. Bu fırsatı değerlendiren muhalefet bloku adayları, mevcut iktidarın yolsuzluklarına dair bilgileri ilk kez kamuoyu önünde dile getirmeye başladılar.

Muhtemel devrim provası

1996 yılından itibaren ABD'de siyasi mülteci olarak yaşayan muhalfet liderlerinden Resul Kuliyev'in 17 Ekim'de yaptığı açıklamada, Azerbaycan'a dönmek istediğini açıklaması olağanüstü bir gerilime neden oldu. Başkente giriş yolları panzerlerle kapatıldı, onbinlerce asker ve polis muhtemel devrim olayına karşın hazır duruma getirildi. Özel uçakla Londra'dan hareket eden Resul Kuliyev'in Bakü'ye geleceği resmi açıklamalarda önceden duyurulmuştu. Lakin olayların gelişimi Resul Kulüyev'in geri dönmesine neden oldu.

Bu olayın ardından İktisadi İnkişaf Bakanı Ferhat Aliyev'in ve Sıhhıye Bakanı Ali İnsanov'un devlet hapishanesinde sorgulanarak tutuklanması, sonraki günlerde bir üst düzey görevli grubun Azerbaycan MİT'inin düzenlediği operasyon sonucu tutuklanması, seçim öncesi manzarayı karartan uygulamalar oldu. İlham Aliyev'in bu beklenmedik manevrası, iktidarın kolay kolay geri çekilmeyeceğini gösterdi. Tutuklu bakanların yazlıklarından bulunan servet, milyonlarca dolar para televizyonlardan defalarca gösterilerek kamuoyuna bir anlamda devletin, yüz karası insanlardan kurtulmuş olduğu mesajını vermektedir. Ancak halk, bütün bunları yönetenin yolsuzluğa bulaşmış iktidar olduğunun farkında.

Ebulfez Elçibey'in varisi, Halk Cephesi Partisi'nin başkanı Ali Kerimli'nin öncülüğünü yaptığı Azatlık Bloku millete seslenerek, seçimlerin demokratik bir şekilde yapılmaması durumunda sonuçlara hayır mitingleri başlatacaklarını açıkladı.

Turuncu kıyafetli muhalefet mensupları ellerde karanfil, direnerek mücadeleyi devam ettirmekte kararlılar. Azerbaycan'da, liberal değerlerin korunması halkın iradesiyle mümkündür diyorlar. Üllke kurtlar sofrasındakı bu gizli savaştan kazançlı olarak çıkmalı.