Yılmaz YILDIZ / İSTANBUL
İstanbul Emlakçılar Odası'nın tespitlerine göre, kentte kira artışları geçen yıla oranla yüzde 7 ile yüzde 116 arasında arttı. En fazla artış Bahçelievler, Altunizade ve Büyükçekmece'de, en az artış ise Fulya ve Florya'da kaydedildi.

SEMTLERE GÖRE KİRA BEDELLERİ

Bundan önceki hükümetin kiralara getirdiği sınırlamanın 2002'de yürürlükten kaldırıldığını belirten İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Başkanı Sabri Ateş, "düzenlemenin Şubat 2002'de yürürlükten kalkmasıyla birlikte düşük kira nedeniyle ev sahipleri ve kiracılar arasında sürtüşme başladığını, kira tespit ve tahliye davalarında büyük bir patlama yaşandığını" söyledi. "Bugün kiralık ve satılıklarda görülen olağanüstü artışın bir nedeninin de yapılan bu kanuni düzenleme olduğunu" savunan Ateş, "Ev sahipleri geçmişe dönük 2 yıllık kayıplarını yeni kiracılardan bu yolla çıkarıyorlar" dedi.

Ateş, daha önce meydana gelen ekonomik krizin ve siyasi istikrarsızlığın artık geride kaldığını, bunun sonucu kiralıklarda ve satılıklarda talebe dayalı büyük bir artış olduğunu da ifade ederek, "Talep fazla, konut az. Kiralık bir evi tutmak için en az 20-25 kişi başvuruyor. Ev sahibi de en yükseği verene evini kiralıyor" diye konuştu.

"Tespit komisyonu kurulsun"

Birçok ev sahibinin kontratı devam ettirmek yerine bir başkasına kiralamayı tercih ettiğini, böylece evini istediği bedelden kiraya verdiğini anlatan Ateş, sözlerini şöyle tamamladı: "Piyasadaki kiralık ve satılık rayiçleri normalin çok üstünde. Bu piyasada talep karşısında yükselen değerler, normal değil. Talepten dolayı fiyatlar şişti. Bunu önlemenin yolu var: Her 4 yılda bir İstanbul'daki arazilerin metrekare birim fiyatları belediyeler tarafından masa başında belirleniyor. Bu uygulamadan vazgeçilsin. Belediye, inşaat mühendisleri, mimarlar ve emlakçılar odasından oluşan bir tespit komisyonu kurulsun. Bu komisyon, kiralık veya satılık gayrimenkullerin gerçek değerini belirlesin."

Çözüm düşük fiyatlı konut

Rusya'nın eskiden kendi halkına bir oda bir salon konutlar ürettiğini ve halkın bu konutlarda yıllarca bedava oturduğunu hatırlatan Ateş, artık Türkiye'nin de düşük fiyatlı konut üretme yoluna gitmesi gerektiğini söyledi. TOKİ'nin, elde etmiş olduğu arsaları genellikle parası olanlara hitap eden projelerde kullandığını savunan Ateş, "Devletin arazileri halk düzeyindeki insanlara açılırsa, onlara konut yapılırsa o zaman bu sorun kalmayacak. İstanbul'un her tarafı gecekondu. Buraya kat irtifakı kuracaksınız. Arsasını elinden alacaksın. 5 daire yapıldıysa, 1'ni gecekonducuya vereceksin, 4 daireyi de satacaksın. Çözüm zor değil ama bürokrasi birşeyi devamlı zorlaştırıyor" diye konuştu.

Anadolu illerinde konut sektöründe hareketlenme olduğunu ancak bunun arsa metrekaresinin ucuz olmasından kaynaklandığını anlatan Ateş, şöyle konuştu: "Adana da göç alan bir il ama İstanbul gibi değil. İstanbul Türkiye'nin her yerinden göç alıyor ama alt gelir grubuna yeterince konut üretilemiyor."

Ankara'da kira rekoru Gaziosmanpaşa'da

SONGÜL SELVİ / ANKARA
Kiralardaki fahiş artışlar, özellikle dar ve sabit gelirli vatandaşlarımızın cebini yakıyor. Ankara'nın en ucuz semti olarak bilinen Demetevler'de bile kiralar, 200-400 milyon lira arasında değişiyor.

Gaziosmanpaşa gibi daha lüks bir semtte oturmak istediğinizde ayda 1 milyar liraya kadar kirayı gözden çıkarmanız gerekiyor. Tabi bu rakamlara, Ankara'nın Konutkent, Çayyolu gibi lüks bölgelerindeki villa kiraları dahil değil.

Enflasyon, yıllar sonra tek haneli rakamlara inmesine rağmen, kiralara olumlu etkisi aynı ölçüde yaşanmadı. Lüks semtlerde kiralardaki artış oranı yüzde 100'e varırken, yüzde 25'in altındaki kira artışları sürpriz olarak görülüyor. Kira oranları, semtlerin gelir dağılımını da ortaya koyması açısından ilginç görüntüler oluşturuyor.