Uluslararası Kızılhaç Örgütü Güney Asya'daki deprem ve tsunami felaketinde, ölü sayısının 100 bine ulaşacağı tahminini dile getirdi. Felaket sonrasında kıtlık çekilen harap bölgelerde salgın hastalık riskine dikkat çekilirken, Dünya Sağlık Örgütü, salgın hastalıkların da felaketin yol açtığı sayıda ölüme neden olabileceği uyarısında bulundu. Kurtarma ve yeniden yapılanma çalışmalarının milyarlarca dolar gerektireceği belirtiliyor. Bugüne kadar 50-60 kadar ülke, su ve yiyecek kıtlığı çekilen Hint Okyanusu kıyılarında yaraları sarmak için 200 milyon dolar tutarında yardım taahhüdünde bulundu. BM yetkilisi Jan Egeland, yardım isteyen onbinlerce felaketzedenin ihtiyaçlarının ancak 48-72 saat içinde karşılanabileceğini söylerken, Dünya Sağlık Örgütü çalışanı David Nabarro, ''Belki de 5 milyon kadar kişi yaşamak için temel ihtiyaçlarını karşılayacak durumda değil'' dedi.

Ölü sayısı 120 bini aştı

Endonezya'nın Sumatra adası açıklarında meydana gelen 9 büyüklüğündeki deprem ve ardından gelen dev dalgalarda hayatını kaybedenlerin sayısı 120 bini aştı. Zarar gören ülkeler ve ölü sayıları şu şekilde: Bangladeş: 2 bin, Doğu Afrika: 136, Hindistan: 13 bin 230, Endonezya: 79 bin, Malezya: 64, Maldivler: 67, Myanmar: 36, Sri Lanka: 29 bin , Tayland: 2250.

5 milyon kişi yardım bekliyor

Hint Okyanusu'na kıyısı bulunan felaket bölgelerinde yaklaşık 5 milyon kişi temiz su ve gıda bekliyor. Endonezya'da isyancılarla güvenlik güçleri arasında yıllarca çatışmalara sahne olan ve yardım almakta zorlanan Açe'de halk, gıda ve tıbbi malzeme kıtlığı çekiyor. Deniz, çamur ve bina enkazlarından halen ceset çıkartılıyor. 18 yaş altı nüfusun yoğun olduğu Asya ülkelerinde her 3 ölüden birinin çocuk olduğu tahmin ediliyor.

Salgın korkusu

Felakete binlerce kurban veren ve ölülerini gömecek toprak bulamayan, gıda, su ve ilaç kıtlığı çeken ülkelerde ölü sayısının, salgın hastalık nedeniyle ikiye katlanmasından kaygı duyuluyor. Nüfusun yoğun olduğu tatil beldelerinde ve kent merkezlerindeki felaketzedelere yardım ulaştırılabilirken, halen birçok bölgede ölü ve kayıp sayısı belirlenemedi. Hindistan'ın güneyinde felaketten kurtulanlara ve bölge halkına kolera, tifo, hepatit A ve dizanteriye karşı aşı yapılmaya başlandı. Cesetlerle dolan sahiller de hastalık yaymaması amacıyla ilaçlanıyor.

Kürek yerine buldozerler

Hindistan'ın birçok bölgesinde onlarca ceset buldozerlerle toplu mezarlara atılıyor. Ölülerin kayıtları, elde edilen kimlik bilgileri yazılarak ve fotoğrafları çekilerek tutuluyor. Sri Lanka'da da kayıtlar, ölü sayısında çelişkili bilgiler verilmesine rağmen aynı şekilde tutuluyor. Müslüman köylerde halk, ölülerini kayıtlara geçirmeden, dini törenlerle defnediyor. İsyancı Açe bölgesinde de, çoğu çıplak ve kir içindeki yüzlerce ceset, kimlik bilgileri kayıtlara geçirilmeden, fotoğrafları çekilmeden, açılan çukurlara buldozerlerle itiliyor.

Kayıt tutulmuyor

Açe Valisi Azvar Ebu Bekir, koku ve sağlık kaygısı nedeniyle ölülerini bir an önce gömme yoluna gittiklerini söyledi. Yaklaşık 13 bin adadan oluşan Endonezya'da ölü sayısı, halklar arasındaki kültür ve inanç farklılıkları nedeniyle kayıtlara geçirilemiyor. Kızılhaç yetkilisi Siman Missiri, büyüklüğü tahmin edilemez bir salgınla karşı karşıya olunduğu ve bulaşıcı hastalıkların, ölü sayısını kaygılandıracak derecede yükseltebileceği uyarısında bulundu.

Sumatra'da güçlü artçılar

Endonezya'nın Sumatra adasında son 24 saat içinde, büyüklükleri Richter ölçeğine göre 5,6 ve daha büyük 5 artçı deprem meydana geldiği bildirildi. ABD jeolojik araştırma kurumunun internet sitesinde yer alan bilgide, yerel saatle 04.00'te meydana gelen en son artçı depremin büyüklüğünün 5,7 ve merkez üssünün Banda Açe kentinin 75 kilometre batı-güneybatısı olduğu belirtildi. Son 24 saatte kaydedilen artçı depremlerden en büyüğünün yerel saatle 11.30'dan önce meydana geldiği ve büyüklüğünün 6,2 olduğu kaydedildi.

Uydular devrede

Deprem ve tsunaminin zarar verdiği yol, köprü ve limanlarda tahribatı tespit etmek için uydular kullanılacak. ABD'nin ayrıca, yardım çalışmalarına katkıda bulunmak üzere Açe'ye bir uçak gemisi gönderdiği kaydedildi. Amerikalı askeri yetkililer, 12 helikopter taşıyan USS Abraham Lincoln uçak gemisinin, 4 gemiyle birlikte Açe açıklarında demirleyeceğini söylediler.