19. yüzyılın son yıllarından Cumhuriyet'in kuruluşuna kadar Amerika'ya göçeden Harputluların ikinci-üçüncü kuşak çocukları akrabalarını arıyor. Dicle Haber Ajansı'nın haberine göre, Osmanlı Devleti'nin son zamanlarında Harput'ta uç vermeye başlayan sanayi nedeniyle Batılılar kente özel bir önem verdi. 19. yüzyılın son çeyreğine doğru Amerikalı, Alman ve Fransızların Harput'ta kurduğu kolejler, kentin yaşam biçimini de etkiledi. 1890 yılından sonra da Harput'tan ABD'ye göçler başladı, sözkonusu göçler Cumhuriyet'in kuruluşuna kadar sürdü. Hatta okyanus ötesine başlayan göçler edebiyatta bile kendisine yer edindi. Cevat Fehmi Başkut'un yazdığı "Harput'ta Bir Amerikalı" isimli oyun, sosyal göçün yarattığı sorunları yansıtan eser olarak tarihe geçti.

Akrabalar buluşacak

O dönem Amerika'ya yerleşenler ile Harput'ta kalan akrabaları arasında iletişim araçlarının olmayışı nedeniyle ilişkiler koptu. Amerika'ya yerleşen insanların ikinci-üçüncü kuşak çocukları son yıllarda akrabalarını aramaya başlarken, Yeditepe ve Fırat üniversitelerinde de konu üzerinde araştırma ve çalışmalar yapılıyor. Araştırmalarla Amerika'ya giden insanların Harput'ta yaşayan akrabalarıyla buluşturulması amaçlanıyor. Elazığ'da yaşayanlar ise Amerika'ya gidip sırra kadem basan hemşehrilerine "Gakgoş Kovboylar" adını verdi.

İbrahim, Haren Adams oldu

59 yaşındaki Mehmet Bingöl, Harput'tan giden İbrahim adlı dayısıyla uzun süre mektuplaştıklarını, ancak daha sonra görüşemediklerini belirtti. Dayısının ismini Haren Adams olarak değiştirdiğini söyleyen Bingöl, şu an çocuklarının hangi şehirde yaşadığını bilmediğini aktardı. Dayısının Fransız bir kadınla evlendiğini, Amerika'da ayrı bir hayata başladığını ifade eden Bingöl, "Şu an yaşasaydı 130 yaşında olurdu" dedi.

Akrabalarını hatırlamıyorlar!

66 yaşındaki İzzet Ünlü ise Amerika'ya Ermenilerin dışında Müslümanların da yoğun gidişlerinin olduğunu belirterek, Harput'tan çok insanın gittiğini, ama ne olduklarının belli olmadığını kaydetti. Parası olanın Amerika'ya gittiğini söyleyen Ünlü, "Başta çoğu para gönderiyordu. Cumhuriyetin kurulmasıyla gidişler durdu. Şimdi Amerika'daki akrabasıyla görüşen tek bir Harputlu bile yok" dedi. Ünlü, son yıllara kadar emekli olan birkaç Harputlunun geri döndüğünü aktararak "Gelip birkaç yıl sonra ölen birkaç insan oldu. Demek adamları orada bitiriyorlar" diye konuştu.