Emekli aylıklarının aylık TÜFE oranında artırılması uygulamasından emekli, dul ve yetimler büyük kayba uğradılar. Haziran ayında tüpgaz fiyatlarına yüzde 9, dolmuş ücretlerine yüzde 25 ve telefon ücretlerine yüzde 8,5 oranında zam yapılırken, işçi emekli aylıklarına binde 6 zam yapıldı.

Türkiye İşçi Emeklileri Derneği Başkanı Kazım Ergün, DİE tarafından açıklanan enflasyon rakamlarının inandırıcı olmadığını savundu. Haziran ayında halkı doğrudan etkileyen akaryakıt, tüpgaz ve sigara, şeker ve çay gibi temel gıda maddelerine binde 6'nın çok üstünde zam yapıldığını belirten Ergün, temmuz ayında işçi emekli aylıklarındaki binde 6 oranındaki artışın, diğer zamlar karşısında yetersiz kaldığını bildirdi.

Zamla birlikte en düşük işçi emekli aylığı 226 milyon 39 bin 347 lira, en yüksek emekli aylığı ise 435 milyon 165 bin 656 lira oldu. Ortalama emekli aylığı ise 1 milyon 484 bin 911 lira artışla 252 milyon 175 bin 154 liradan 253 milyon 660 bin 65 liraya yükseldi.

Açlık sınırı 380 milyon lira

Bu arada haziran ayında en düşük işçi emeklisinin maaşı 226 milyon liraya çıkarken, Kamu-Sen tarafından hazırlanan rapora göre, 4 kişilik bir ailenin aylık zorunlu gıda harcamalarından oluşan "açlık sınırı", Haziran 2002 için 380 milyon 646 bin lira olarak belirlendi.

4 kişilik bir ailenin, gıda, konut, sağlık, ulaşım, haberleşme, eğitim, giyim, yakıt giderlerinden oluşan "yoksulluk sınırı"nın ise 1 milyar 79 milyon 185 bin liraya çıktığı bildirildi.

Kamuda zamlar sürecek

Maliye Bakanlığı, vergi reformunun ikinci ayağı üzerinde çalışırken, Hazine Müsteşarlığı da KİT gelirlerinin arttırılmasına ilişkin uygulamalar üzerinde duruyor. IMF'ye verilen sözler çerçevesinde, KİT'leri sıkı takibe alan Hazine Müsteşarlığı, KİT'lerin mali durumlarını mercek altına aldı.

Buna göre, KİT'lerin maliyet artışlarının anında ürünlere yansıtılması sağlanacak. KİT'ler aylık olarak en az, enflasyon oranında zam yapacak. Ekonomi yönetimi ayrıca, vergi ve zamlarla ilgili yeni düzenlemeler üzerinde de alışıyor. Maliye Bakanlığı, vergi gelirlerinin arttırılması, Hazine Müsteşarlığı da, KİT gelirlerinin arttırılmasına ilişkin düzenlemeler üzerinde çalışıyor.

Oranlar düşürülecek

Edinilen bilgiye göre, Maliye Bakanlığı vergi reformunun ikinci ayağını hazırlıyor. Sözkonusu vergi reformu yasa tasarısının ekim ayında Meclis'e sunulması öngörülüyor. Tasarıda, vergi oranlarının 2003 yılından itibaren kademeli olarak düşürülmesi, verginin tabana yayılması için düzenlemeler yer alacak.

Maliye Bakanlığı, vergi reform tasarısının yanında, Dünya Bankası ile işbirliği halinde vergi idaresinin güçlendirilmesine ilişkin bir dizi hazırlık yapıyor. Bakanlığını vergi denetim birimlerinin güçlendirilmesi için vergi denetimci sayısını 400 kişi daha artırmayı hedeflediği belirtiliyor.

HAMDİ ATEŞ-ANKARA