Maaşları ihtiyaçlarına yetmediği için ihtiyaçlarının bir bölümünü krediyle alan tüketiciler, kriz sonrasında kredi kullanmayı nerdeyse tümden kesti. Özellikle kriz sırasında bankaların faiz hadlerini serbestçe yükseltme girişimi ve geri ödemelerdeki baskıcı davranışlarından ürken tüketici şimdi ayağını yorganına göre uzatmaya çalışıyor.

Şubat krizi bitirdi

Bu nedenle bankaların açtığı tüketici kredileri, geçen yılın eylül ayına göre, kasım krizi ardından yüzde 32, şubat krizinden sonra da yüzde 79 oranında azaldığı gözleniyor. Türkiye Bankalar Birliği'nce (TBB) hazırlanan ve 28 bankayı içeren, 30 Haziran 2001 tarihi itibarıyla, 3'er aylık tüketici verilerini içeren konsolide raporu yayımlandı. Buna göre, bankalar geçen yılın ikinci çeyreğinde 1 katrilyon 766.3 trilyon lira tüketici kredisi açarken, bu miktar üçüncü çeyrekte 1 katrilyon 731.9 trilyon liraya indi. Bankalar, geçen yıl yaşanan Kasım krizi ardından Aralık sonunda, açtığı tüketici kredileri miktarı Eylül sonuna göre yüzde 32 azalarak, 1 katrilyon 177.6 trilyon liraya geriledi.

Bankaların açtığı tüketici kredileri Şubat krizi ardından adeta bir bıçak gibi kesilerek Mart ayında, geçen yılın üçüncü çeyreğine göre, yüzde 79, ikinci çeyreğine göre de yüzde 83 azalarak 247.8 trilyon liraya indi. 2001 yılının ikinci çeyreğinde, bankalarca açılan tüketici kredileri miktarında görülen azalma devam etti.

Krediler TL cinsinden

Bankalar tarafından kullandırılan kredilerin dağılımı incelendiğinde ise tüketicilerin büyük ölçüde dövize endeksli kredileri değil Türk Lirası cinsinden kredileri tercih ettiği görüldü.

Mal ve hizmet grupları açısından incelendiğinde tüketicilerin büyük bölümü, dayanıklı tüketim malları, mesleki amaç, eğitim, tatil gıda, giyim vb. seçenekleri içeren diğer kalem için bankalardan kredi aldı.

Bu kalemi taşıt ve konut izledi. 2000 Haziran döneminde açılan 1 katrilyon 766.3 trilyon liralık kredinin 829.6 trilyon lirası diğer kalem, 750.5 trilyon lirası taşıt ve 186.2 trilyon lirası da konuttan oluştu