Savaş başladığından buyana, bazılarının hiç hesap edemedikleri tarzda bazı gelişmeler yaşanıyor ve Türkiye kamuoyu ile Türkiye'nin ittifak içinde bulunduğu Batı kamuoyları arasındaki mesafe giderek açılıyor... Yönetimlerin siyasi bakışları birbirine yaklaştığı halde halkların duruşları arasında ortaya çıkmaya başlayan farklılaşma, hiç kuşkunuz olmasın, önümüzdeki dönemdeki gelişmeleri derinden etkileyecek.

Geçen ayın son günlerinde ANAR tarafından gerçekleştirilen kamuoyu yoklaması, Türk halkının Afganistan'a açılacak bir savaşı olumlu karşılamadığını göstermişti; görüşü sorulanların yüzde 66.7'si harekât kararını 'doğru' bulmazken, "Doğru buluyorum" diyenler 22.3'te kalmıştı. A&G firmasının anketinde ise, Türk halkının yüzde 71'i ABD'nin savaş açma kararını yanlış buluyor, yüzde 61 "Türkiye bu savaşa karışmamalı" görüşünü seslendiriyor. Aynı ankette, "Terör savaşla durmaz" diyenler ezici bir çoğunluk teşkil ediyor: Yüzde 88... Strateji-Mori tarafından daha yakın tarihlerde düzenlenen ankette de, halkın yüzde 80'inin Türk askerinin Afganistan'da görev üstlenmesine karşı olduğu görülüyor...

Bu, ABD ve İngiltere önderliğinde yürütülen savaşa Türk halkının verdiği tepki...

İngiltere'de ise bizdekinin tam tersi bir durum yaşanıyor ve Afganistan'a saldırıların başlamasıyla birlikte, İngiliz kamuoyu, daha fazla savaştan yana bir tavır alıyor. The Guardian/ICM araştırmasının bulgularına göre, her dört İngiliz'den üçü Afganistan savaşını destekliyor, bugün... Oysa daha önce, New York ve Washington'a yönelik uğursuz saldırıdan beş gün sonra yapılan benzer bir kamuoyu yoklamasında, terörü savaşla alt etmekten yana destek verenlerin oranı yüzde 66'ydı. Afgan kentleri üzerine yağan bombalar, öyle anlaşılıyor ki, İngilizler'i savaşkan çizgiye doğru yönlendirmekte.

Türk halkının tercihleri, İslâm Dünyası'nın sorunlu bir coğrafyasında yaşayan insanların eğilimlerini yansıtır gibi. Bir Zeit Üniversitesi'ne mensup bilimadamları tarafından düzenlenen bir anket, Filistinliler'in ezici çoğunluğunun (yüzde 89), Türk halkı gibi düşündüğünü ve "ABD Afganistan'a saldırmakta haklı değil" kanaatinde olduğunu gösteriyor. New York ve Washington'a yapılan saldırıların İslâm hukukuna aykırı olduğunu düşünen Filistinliler bayağı büyük bir çoğunluk: Yüzde 64.

İlginç durum, Batı ülkelerinde tırmanan 'savaşkan' tavrın, bizde ileri sürülen "Terörle savaşın din ile ilgisi bulunmadığına" dair iddiaları da ortadan kaldıracak bir özelliği sergilemesidir. Spiegel dergisi tarafından geçen hafta gerçekleştirilen bir kamuoyu yoklamasına göre, Alman halkı, ABD-önderliğindeki 'terör karşıtı savaşa' hiç de küçümsenmeyecek bir destek veriyor. Halkın yüzde 36'sı, "Bizim bu savaşta işimiz yok" derken, yüzde 58'i "Almanya'nın savaşta aktif rol oynamasını destekliyorum" cevabını vermiş...

"Savaşın din ile ilgisi yoktur" diyenleri şaşırtacak ayrıntı şu: Aynı derginin 1999 mart ayında, Alman askerlerinin Kosova'da görevlendirilmesi söz konusu olduğunda yaptığı kamuoyu anketi, halkın sadece yüzde 19'unun "Tabii orada olmalıyız" dediğini, buna karşılık, yüzde 76 gibi önemli bir oranın "Kosova'da işimiz yok" diye resmî politikalara karşı çıktığını gösteriyor. Kosova ile Afganistan arasında değişen Alman kamuoyu eğilimi, konunun 'din' ile irtibat noktasında düğümlendiğine işaret ediyor...

11 Eylül günü gerçekleşen New York ve Washington'a yönelik uğursuz terör de, ABD ve müttefiklerinin 7 Ekim tarihinde başlattıkları savaş da, 'çağdaş' dünya açısından ayrı birer ilk; bu sebeple kamuoyu eğilimlerinde muazzam farklılık görülmesi şaşırtmamalı. Terör eylemleri için emir verenlerle, teröre karşı savaş başlatmayı uygun görenler, bu tercihleriyle dünya vatandaşlarının yaklaşımlarını anketlerin gösterdiği yönde etkilemeyi amaçlamışlar mıydı acaba? Amaçları bu idiyse, bireylerinin coğrafi ve kültürel boyutta birbirinden bu denli kopuk, hatta taban tabana zıt hale dönüştüğü bir dünyayı yaşanılmaz kılacaklarını da hesaplarına katmışlar mıydı?

Önümüzdeki dönem bu soruların sağlıklı cevaplarını vermeyi de getirecek.

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu