Yüzde 200'lere yaklaşan fiyat artışı yüzünden doğalgaz kullanımının azalması hükümette paniğe neden oldu. Botaş tüketemediği doğalgazın bedelini ödemek zorunda kalacak.

Türkiye doğalgazda bir yandan bolluğa hazırlanırken, diğer yandan tüketim pahalaştığı ortamda fiyat konusunda çözüm yolları aranıyor. Ekonomik kriz ortamında, elektrik ve doğalgaz fiyatında yaşanan artışlar sonrası, tüketimde azalma eğilimi ortaya çıktı.

Başbakanlık tarafından 16 Kasım tarihinde açıklanan "Kamuda tasarruf önlemleri" çerçevesinde, yılbaşından itibaren doğalgazdan 5 bin lira Akaryakıt Tüketim Vergisi (ATV) alınacak olması ise Ocak ayında doğalgaz fiyatında aylık yaşanan artışların üzerinde yükselmesi anlamına geliyor. Fiyattaki artışa karşılık, tüketiminde azalma eğiliminin artması halinde, Botaş'ın hesapları karışacak.

Önceden verilen taahhütlere bağlı, alımlarda Uluslararası enerji projelerinin temel ögesi olan "al ya da öde" ilkesinin geçerli olması, Türkiye'nin, tüketemediği ya da depolayamadığı doğalgazın bedelini ödemekle karşı karşıya kalmasına neden olabilecek.

Belediye kar oranını indirsin

Öte yandan doğalgaz arzının artacak olması, buna karşılık doğalgaz fiyatındaki artışlar sonrası tüketimde görülmesi olası düşüşler ve yeraltı depo inşaatlarının bitmemesi, Enerji Bakanlığı'nı yeni çözüm arayışına yönlendirdi. Doğalgaz fiyatını nihai aşamada pahalı olarak niteleyen Enerji Bakanı Zeki Çakan, belediyelerin kar marjının düşürülmesine dönük harekete geçti. Bakan Çakan, BOTAŞ'tan gaz alan belediyelerin, doğalgazı yüzde 45'e kadar zamlı sattıklarına işaret ederken, bu oranın aşağıya çekilmesi konusunun gündemlerinde olduğunu vurguladı.

Bu arada halen BOTAŞ'dan doğalgaz alan belediyelerin Ankara'da yüzde 45, İstanbul'da yüzde 39, İzmit'te ise yüzde 40 kar marjı uyguladığı belirtilirken, Botaş'ın kendi dağıtım şirketi Bursa ve Eskişehir'de, yüzde 33 kar marjıyla tüketiciye satıyor.

Doğalgaz açısından bolluk yılı

Bu arada İran doğalgazının pompolanmaya başlanması ve gelecek yılın ilk yarısında Mavi Akım projesi çerçevesinde Rusya doğalgazın sevk edilmesiyle, Türkiye doğalgaz açısından bolluk yaşayacak. Bu ortamda, halen doğalgaz götürülecek 57 ile dönük hazırlıkların sürmesi ve doğalgaz santrallarının yapımının sürmesi ile doğalgazın depolanacağı yeraltı depolarının 2005 yılında tamamlanacak olması nedeniyle Türkiye, aldığı doğalgazı hemen kullanma zorunluluğu içinde bulunuyor.

VATANDAŞTAN DOĞALGAZ ZAMMINA TEPKİ SEL GİBİ

Doğalgaza ard arda yapılan zamlar, vatandaşları canından bezdirdi. İstanbul'un doğalgazla ilk tanıştığı günlerde, en ucuz ısınma aracı olarak lanse edilen doğalgaz, bugün en pahalı ısınma aracı haline geldi. Doğalgaz faturalarını ödemek için İGDAŞ vezneleri önünde uzun kuyruklar oluşturan vatandaşlar, tepkilerini şöyle dile getirdiler: Mehmet Hocaoğlu (Emekli): Evimde tek bir doğalgaz sobası yakmama rağmen 80 milyon lira fatura ödemek zorunda bırakıldım. Her ay ödediğim bu parayı helal etmiyorum. Her ay doğalgaz faturasını öderken canım yanıyor

Ali Çelik (İşçi): Evime bu ay gelen doğalgaz parası 170 milyon. Asgari ücretin de üzerinde olan bu paranın bizden talep edilmesini insafsızlık olarak değerlendiriyorum. Son zamlardan sonra, 'Helal olsun, iyi ki doğalgaz var' diyecek bir insan kalmadı.

Can Yılmaz (Memur): Yüksek doğalgaz faturaları hepimizi canımızdan bezdirdi. Çoluk çocuğumun rızkından keserek ödediğim bu parayı gönül rahatlığı içinde ödediğimi söyleyemem. Yetkililerden doğalgazın birim fiyatında yapacakları indirimle, halkı rahatlatmalarını bekliyoruz. Doğalgaz bizi ısıtmıyor, adeta yakıyor.