حزب العدالة والتنمية
حزب العدالة والتنمية
Adalet ve Kalkınma Partisi 14 Ağustos 2001'de kuruluş dilekçesini İçişleri Bakanlığı'na vererek Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında kuruldu. Amblemi sarı ve siyah renklerden oluşan partinin tüzüğüne göre resmî kısaltması AK Parti’dir. Fazilet Partisi'nin kapatılmasından sonra devamı niteliğinde kurulan Saadet Partisi’ne katılmayan Recep Tayyip Erdoğan, Abdullah Gül ve Bülent Arınç'ın başını çektiği yenilikçiler tarafından kuruldu. AK Parti, kuruluşundan 15 ay sonra 3 Kasım 2002 tarihindeki seçimlerde ilk sınavını verdi. Ancak, Genel Başkan Tayyip Erdoğan, kendisini İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan da ayrılmak zorunda bırakan Siirt’te okuduğu şiir nedeniyle aldığı mahkumiyet nedeniyle bu ilk sınavında partisinin başında seçimlere katılamadı.
AK Parti, bu koşullar altında girdiği 3 Kasım seçimlerinde yüzde 34.63’lük oy oranıyla iktidara geldi. Abdullah Gül başkanlığında 58. hükümet kurulurken, bir süre sonra da anamuhalefet CHP’nin de desteğiyle yapılan anayasa değişikliğiyle Erdoğan’ın yasağı kaldırıldı. Erdoğan da 8 Mart 2003 tarihinde Siirt’te yenilenen seçimin ardından milletvekili seçildi. Gül başkanlığındaki hükümetin 11 Mart 2003’deki istifasının ardından da 15 Mart tarihinde Erdoğan başkanlığındaki 59. hükümet kuruldu. AK Parti 27 Nisan bildirisinin gölgesinde girilen 2007 seçimlerinde de oylarını yüzde 46.58’e yükseltti. AK Parti mecliste 341 sandalye kazandı. Erdoğan 60. Türkiye Cumhuriyet Hükümeti'ni kurdu.
Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, 28 Ağustos 2007 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin üçüncü turunda 339 oy alarak Türkiye Cumhuriyetinin 11. Cumhurbaşkanı seçildi. Yargıtay Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya ise 14 Mart 2008'de Adalet ve Kalkınma Partisi'nin "laikliğe aykırı fiillerin odağı haline geldiği" iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'nde partinin kapatılması için dava açtı. Başsavcı, aralarında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Erdoğan'ın da aralarında bulunduğu 71 kişinin 5 yıl siyasetten yasaklanmasını istedi. 30 Temmuz 2008'de açıklanan kararla, 10 üyenin 6'sının kapatılması yönünde, 4'ünün hazine yardımının kesilmesi yönünde ve Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç'ın ret oylarıyla kapatılmadı. Hazine gelirinin yarısının kesilmesi kararı alındı.
2011 seçimlerinde ise yüzde 50’ye yaklaşan oy oranıyla yeniden iktidar koltuğuna otururken, üst üste girdiği 3 seçimde oylarını arttıran tek parti olarak da tarihe geçti.
12 Temmuz 2012'de AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, HAS Parti Genel Başkanı Numan Kurtulmuş'a partilerinin bütünleşmesini teklif etti. HAS Parti, 19 Eylül 2012 günü gerçekleştirdiği olağanüstü kongrede, geçerli 177 oyun 165'i gereğince 'bütünleşme sebebiyle fesih' kararı alarak kapatıldı. Kararın ardından Numan Kurtulmuş, birçok partiliyle birlikte 22 Eylül 2012 günü düzenlenen törende AK Parti'ye katıldı.
AK Parti kurucu genel başkanı Recep Tayyip Erdoğan 10 Ağustos'ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 52 oy oranı ile Türkiye tarihinin halk tarafından seçilmiş ilk cumhurbaşkanı oldu. 27 Ağustos’ta yapılan AK Parti 1. Olağanüstü Büyük Kongresinde Erdoğan görevini Ahmet Davutoğlu’na devir etti. Davutoğlu 29 Ağustos 2014 tarihinde AK Parti Genel Başkanı olarak 62. Hükümeti kurdu.
16 Nisan halk oylaması sonucu kabul edilen Anayasa değişikliğiyle Cumhurbaşkanının partisi ile ilişiğinin kesilmesi kuralının kaldırılmasından sonra kurucusu olduğu AK Parti’ye 2 Mayıs’ta üye olan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 21 Mayıs 2017'de Ankara Spor Salonu'nda gerçekleştirilen 3. Olağanüstü Büyük Kongrede geçerli 1414 oyunun tamamını alarak AK Parti Genel Başkanı oldu.