“Kötü”nün müşterisi çok. “İyi”ye metelik veren yok. Nasıl bir dünyaya vardık? Şu cümle gibi bozuk bir Türkçe ile “Ne yapalım Hocam, kötülük yok satıyor işte” demeye başladık. Ahlâk alanında bir “alışveriş”ten mi söz ediyoruz? “âhir zaman”dan mı? Onu bilemem ama medya ve sosyal medyada bu böyle. Manzarayı görmek istersen ekrana şöyle bir göz atalım. 1. Cinayet haberleri. Kim kimi vurmuş öldürmüş, kesmiş doğramış, delik deşik etmiş. Daha çekici bir ayrıntı verelim: Cesedi beş parçaya bölmüş, her parçayı
“Kötü”nün müşterisi çok.
“İyi”ye metelik veren yok.
Nasıl bir dünyaya vardık? Şu cümle gibi bozuk bir Türkçe ile
“Ne yapalım Hocam, kötülük yok satıyor işte”
demeye başladık. Ahlâk alanında bir “alışveriş”ten mi söz ediyoruz? “âhir zaman”dan mı?
Onu bilemem ama medya ve sosyal medyada bu böyle. Manzarayı görmek istersen ekrana şöyle bir göz atalım.
1. Cinayet haberleri.
Kim kimi vurmuş öldürmüş, kesmiş doğramış, delik deşik etmiş.
Daha çekici bir ayrıntı verelim: Cesedi beş parçaya bölmüş, her parçayı bir çöp bidonuna atmış. Parçalardan birini köpekler yemiş. Köpeklerden arta kalan bir elin parmakları (Buğulu resim).
Tiksinti ile, nefretle karşılanan ama yine de müşterisi çok olan, olmaz denileni olduran cinayetler: Bir bebeğin istismarı. Kendi çocuğuna kıyan. Hem yaşlı hem engelli adamı cebindeki üç kuruş için boğan.
Cinayet çok, seç, beğen, göster.
Yine de bir polisiye tutkunu şöyle diyor: Nasıl bir yoksulluk içindeyiz arkadaş! Şöyle adı anılacak bir “seri katil”imiz yok.
2. Darp, gasp, soygun, hırsızlık haberleri.
3. Çete haberleri.
Bir yıl içinde “çökertilen” çetelerin sayısı bini buldu. Yahu nasıl bir zamana kavuştuk. Her sokakta bir çete. Sokak ağzı ile konuşalım. Bunlar senin malına, canına, namusuna çöküyor. Çöke çöke büyüyor. Çete başının şöhreti dillerde dolaşıyor.
4. Dolandırıcılık haberleri.
Bu alanda akıl almaz yöntemler bulundu. Meselâ: Telefon dolandırıcıları. Yalnız yaşayan ihtiyar kadınlardan çiftçilere; esnaftan tüccara, her tür sade vatandaşa, hadi bunlar cahil diyelim ya koca koca profesörlere ne demeli.
Tuhaf, anlaşılmaz, yersiz, ahlâk yoksunu bir izleyici grubu var. Onlar dolandıranı değil malını, parasını kaybedeni suçluyor. Onu saf, cahil (yahu adam profesör diyorsun takmıyor) korkak vb. diye suçluyor ve ilave ediyor: “Uyanık olacaksın, uyanık”.
Bu “uyanık olmak” nasıl bir şey? (Bir müstakil yazı da bunun için yazılmalı).
5. Felaket haberleri.
Sel, yangın, fırtına vb, müstakil olarak “trafik” kazaları.
Ülke içinde olanlar bir yana, onlar yetmez ise dünyadan görüntüler. Şuna hiç aklım yetmiyor: Peru’da helikopter düştü, beş kişi öldü. Ne yapalım kardeşim, bu da haber mi, bize ne? Diyecek olsan, cevap hazır: Görüntüsü ilginç.
6. Aldatma, ihanet, gammazlık, sarkıntılık,
akran zorbalığı, siyasî yönü olan kavga vb. gibi şiddet yanı olan her tür haber.
7. Savaş haberleri.
Bunu neden en sona koyduk?
Başta Gazze olmak üzere bu alanda görülen “kötülük” dil ile tarifi imkânsız noktalara ulaştı.
Çığlık atmak, lanet okumak, beddua etmek, gösteri, protesto, kınama… Bütün bunlar içimizin yangınını söndürmüyor. Her haber bu yangını körüklüyor.
“Yapacak bir şey yok”
demekten daha büyük bir acı var mı?
Evet, aziz kardeşim!
Haberler böyle.
Çünkü bunlar tercih ediliyor.
Bunların karşısına “iyilik” haberlerini koysan kimse izlemiyor.
“Ne malum” deme lütfen. Burası kurtlar sofrası, reyting arenası.
Mutlaka denenmiş, ölçülmüş, neticesi alınmıştır. Medya, izleyici kitlesinin eğilimine göre hareket eder. “Kötülük” haberlerinin kast-ı mahsus ile ekrana getirildiğini sanmıyorum. Aynı seçim filmlerde, dizilerde sürüyor. Bu bahsi (şimdilik) şöyle bağlayalım:
“Nasılsanız öyle yönetilirsiniz”.
Yıllar önce Ali Ercan şöyle bir türkü demişti:
Adaletin bu mu dünya,
Ne yar verdin ne mal dünya,
Kötülerinsin sen, dünya
İyileri öldüren dünya.
Hatırlayan olacaktır; Selda bunu çok güzel söylerdi.
Peki, ne yapacağız, böyle eli kolu bağlı oturacak mıyız?
Hayır. “Ne yapmak lazım” konusunda düşünelim. Hemen karar vermeyelim, zor iş.
Haydi, kolay gelsin.
#Aktüel
#Hayat
#Mustafa Kutlu
