İhracatçıya destek ekonomiyi ayakta tutuyor

04:008/12/2023, Cuma
G: 8/12/2023, Cuma
Mehmet Akif Soysal

Faizlerin kademeli olarak yükseltilip varıldığı nokta itibariyle yüzde 40’a gelmesi piyasalarda beklenen durgunluğu henüz yaratmadı . Üstüne üstlük üç çeyrek ard arda PMI verileri 50 rakamının az altında seyrediyor. Yani ihracat talebinde azalma var. 2024 yılında iç tüketimin biraz daha kısılacağı bir sene olacak bu nedenle ihracat temelli yol almak kritik. Nitekim, Bakan Şimşek’in daralan piyasa hakkında yorumu “yeni pazarlar” bulmak üzere odak olunması şeklinde oldu. Esasen amaç da iç tüketimi,

Faizlerin kademeli olarak yükseltilip varıldığı nokta itibariyle yüzde 40’a gelmesi piyasalarda beklenen
durgunluğu henüz yaratmadı
. Üstüne üstlük üç çeyrek ard arda PMI verileri 50 rakamının az altında seyrediyor. Yani ihracat talebinde azalma var.
2024 yılında iç tüketimin biraz daha kısılacağı bir sene olacak bu nedenle ihracat temelli yol almak kritik.
Nitekim, Bakan Şimşek’in daralan piyasa hakkında yorumu “yeni pazarlar” bulmak üzere odak olunması şeklinde oldu.
Esasen amaç da iç tüketimi, ithalatı yavaşlatmak yoksa piyasanın geneli ile TCMB’nin bir sorunu yok.
Bu nedenle hedeflenen yumuşak inişti, bu gerçekleşti mi? Buna şimdilik “evet” diyebiliriz.
Yumuşak inişin temelinde gerçekleşen tercihler yatmakta olduğunu düşünüyorum.
Bu tercihlerin doğru yapılması olası ağır bir şoku engellemişe benziyor.
Umarım bu yorumumuz 2024 yılı için de geçerli olur.
Tercihler dedik, neydi bu tercihler? Bir liste yaptık…

* Eximbank’ın sermayesi 20,6 milyar liraya yükseltildi. Günlük reeskont kredi limiti de 10 katına, yani 3 milyar liraya çıkarıldı.

* İhracat ve döviz kazandırıcı hizmet reeskont kredilerinde toplam faiz maliyetine üst sınır getirildi.

* Reeskont kredisi kullanımında yüzde 30 ilave ihracat bedeli satışı koşulu kaldırıldı.

* Reeskont kredisi vadesi boyunca verilen “döviz almama” taahhüdünden, ithalat ödemeleri kapsamındaki döviz alımları istisna tutuldu.

* Hizmet ihracatından elde edilen gelirlere sağlanan kazanç istinasına yasal zemin oluşturmak için yasama çalışmaları sürdürülüyor. Bu kapsamda torba yasada şu destekler mevcut;

* Aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak imalatçı veya tedarikçi kurumlara ait dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden yapılan ihracattan elde edilen kazançlarda beş puan kurumlar vergisi indirimi yapılacak.

* Ayrıca, yurt dışından elde edilen kar paylarından elde edilen gelirlerin tamamı ülkeye getirilirse, tutarın yarısı gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilecek.

* Torba yasa gerekçesinde verilen bilgiye göre, mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, eğitim, sağlık gibi yurt dışına yapılan hizmet ihracatı sonrası, kazanç indirimi oranı, elde edilen gelirin tamamının Türkiye’ye getirilmesi kaydıyla yüzde 50’den yüzde 80’e yükseltilecek.

* Teminat sorunu yaşayan firmalarımıza özel Hazine destekli kredi garanti sistemi kapsamında uygulamaya alınacak destek paketiyle 25 milyar liralık garanti karşılığında 30 milyar liralık kredi imkânı firmalara sunulacak.

* Ayrıca yeni YTAK programına yıllık 100 milyar toplamda 3 yıllık 300 milyar lira limit tahsis edildi. “Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi” (YTAK) uygulama çerçevesi yeniden yapılandırıldı. Buna göre, firmaların yatırım projeleri için alacakları “teknoloji/ strateji puanı” dikkate alınarak, toplam yatırım tutarı en az 1 milyar lira olan projelere azami 10 yıl vadeli YTAK tahsis edilecek. Kullandırılacak kredilerin faiz oranı ise “teknoloji/strateji puanı”, yatırım kapsamında yurt dışında sağlanan finansman oranı ve finansal sağlamlık değerlendirmesine bağlı olarak yüzde 15-30 aralığında belirlenecek.

TCMB ve Bakan Şimşek’in seçici tavrı ağır bir ekonomi şokunu şimdilik rafa kaldırtmışa benziyor.
Esasen yıllardır istediğimiz de buydu, ihracatı ve ihracatçıyı kayıralım. İç tüketimi kontrollü ve israftan uzak tutalım. Bunlara ek olarak sanayicinin talep ettiği insan kaynağını da milli eğitim sistemi çıktı olarak verebilirse ötesi piyasanın çalışkanlığına kalır
. Başarı kaçınılmaz olur.
#Ekonomi
#ithalat
#faiz