Sayıştay raporları personel konularında İBB’de yapılan usulsüzlükleri sıraladı

Mahalli idarelerin 2023 yılına ait Sayıştay raporları yayımlandı. Sayıştay raporlarında yer alan usulsüzlüklere bakıldığında başkanlar değişse de usulsüzlük yöntemleri pek değişmiyor. Her yıl farklı farklı usulsüzlük yöntemlerine rastlıyoruz. Bu yazımızda İstanbul Büyükşehir Belediyesinde personel konularında yaşanan usulsüzlükleri açıklamaya çalışacağız.

Sayıştay raporunda daire başkanı kadrosuna atanan kişilerin vekaleten müdür veya müdür yardımcısı olarak görev yaptığını maaşlarını ise daire başkanı kadrosundan aldığını görüyoruz. Bu kapsamda 5 kişinin daire başkanlığı görevini hiç ifa etmeden vekaleten müdür veya müdür yardımcısı olarak görev yaptığına yer verilmiş.

657 sayılı Kanunun 68 ve 76’ncı maddelerine yer verilen raporda bu maddelerin arkasına sığınılarak amaç dışı kullanıldığı belirtiliyor.

Rapora göre, 5 kişinin İdaredeki veya başka kamu kurum ve kuruluşlarındaki farklı kadrolardan 657 sayılı Kanun’un 76’ncı maddesine istinaden İdarede daire başkanlığı kadrosuna atandığı ancak bu kişilerin, atanmalarının ardından daire başkanlığı görevini ifa etmeden bu kadronun özlük haklarından faydalanarak vekaleten şube müdürü veya müdür yardımcısı görevlerini icra etmeye başladıkları tespit edildiği belirtiliyor.

İktidara namzet olanların bu tür usulsüzlüklere kapı aralamaları anlaşılabilir bir durum değildir. Halbuki muhalefet partilerinin iktidar yolculuğunda daha dikkatli davranmaları beklenir. Yapılan işlemlere bakıldığında muhalefette bunları yapanların iktidarda neler yapmazlar ki sorusunu gündeme getirdi.

İBB’nin şefleri de daire başkanlığına atayıp müdürlüğe vekalet ettirmesi bu kadar da olmaz dedirtiyor.

Raporda mevcut durumda şube müdürlüğü yapmakta olan kişilerin daire başkanlığı kadrosuna şef kadrosundan geçen kişiler olduğu belirtiliyor.

Şube müdürlüğü, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik gereği görevde yükselme sınavına tabi kadrolar arasında yer almaktadır. Bu sebeple bahsi geçen kişinin şef kadrosunda iken şube müdürü olabilmesi için görevde yükselme sınavını geçmesi gerekirken daire başkanlığı kadrosu aracılığı ile sınavsız olarak daha üst bir kadroda görev yapmaya başlamıştır.

Görüleceği üzere daire başkanlıkları adeta paravan görevi üstlenmiştir. Bu raporları görenlerin yüzlerinin kızarıp kızarmadığını merak ediyoruz. Şefler görevde yükselme sınavlarında ter dökerek müdür olabilirken uyanıklar önce sınavsız kadrolara oradan da bir süre sonra müdürlük kadrolarına asaleten atanmaktadır. Daha önceki yazılarımızda mevzuattaki boşluklardan bahsederek tedbir alınması gerektiğini açıklamıştım.

Raporda istisnai memurluk sayılması sebebiyle açıktan özel kalem müdürü olarak atanmış bir kişinin naklen belediyeye daire başkanı olarak atandığını ama aynı görevi sürdürmeye devam ettiğini görüyoruz.

Ne güzel. Hem sınavsız olarak özel kalem müdürlüğünden memur ol hem de daire başkanı maaşı al. Bir de bu kişiye yönetim kurulu üyeliği verilmişse gel keyfim gel.

Bilgisayar İşletmeni denilince hemen bilgisayar konusunda uzman kişi olarak düşünülmesin. Memur, VHKİ ve Bilgisayar İşletmenleri küçük farklarla aynı işi yapmaktadır.

Rapora göre daire başkanlığı kadrosuna bilgisayar işletmeni kadrosundan atanan kişiler, mevcut durumda Özel Kalem Müdürlüğünde müdür yardımcılığı yapmaktadır. Norm kadroda müdür yardımcılığı bulunmamaktadır ancak uygulamada gereksinim duyulması sebebiyle müdür yardımcılığı görevinin ihdas edildiği ve ekseriyetle şef kadrosu yeterliliğine sahip olanların müdür yardımcısı görevine getirildiği görülüyor.

Müdür yardımcılarına tanınan mali ve sosyal hakların şeflere tanınanlardan farkı ise yönetim kurulu üyeliği ve görev tahsisli lojman imkânı sunulmasıdır. Norm Kadro Yönetmeliği’ne göre bilgisayar işletmeni kadrosundan şef kadrosuna geçiş sınavla mümkün olmaktadır. Dolayısıyla bilgisayar işletmeni kadrosunda bulunan bir kişi daire başkanlığı kadrosu vesilesi ile sınavsız olarak daha üst bir görevde çalışmaya başlamıştır.

Belediyede daire başkanlığı kadrosu bazı kişiler için yukarıda sayıldığı gibi görevde yükselme amacıyla kullanılmaktadır.

Rapora göre şube müdürlerinin daire başkanı kadrosuna atanıp şube müdürlüğü yaptıkları görülüyor. Bir kişinin şube müdürü kadrosunda iken daire başkanlığına atandığı ancak şube müdürlüğü görevini sürdürdüğü belirtiliyor.

Yukarıda yer verilen denetim tespiti üzerine İBB tarafından, 657 sayılı Kanun’un 76’ncı maddesine göre daire başkanı kadrosuna atama yapılan personelin bağlı bulunduğu üst makamlarca kendisine verilen görevleri yaptığı ifade edilmiştir. Ancak bu kişilerin daire başkanı olarak atanmasına rağmen bu görevi hiç ifa etmeden bahsi geçen görevlerde bulunması, bu kadroya ihtiyaç duyulmadığı halde atama yapıldığı ve kadronun maksadı dışında kullanıldığına işaret etmektedir.

Raporda hülle tabirinin kullanılması oldukça önemli. Raporda sınav şartının hülle yapılmak suretiyle ortadan kaldırıldığı belirtiliyor.

Sonuç olarak, daire başkanlığı kadrosu harcama yetkisini de uhdesinde barındıran mali ve idari sorumluluğu yüksek bir unvan/görevdir. Bu sorumluluğa istinaden kendisine bazı sosyal ve mali haklarında farklılaştırılarak tanınması tabiidir.

Bu hakların fiilen sorumluluk almayan kişiler tarafından kullanılması ve daha da önemlisi görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavına tabi kadrolara yapılacak atamalarda daire başkanlığına üst görev olarak atama yapılarak sınav şartının hülle yapılmak suretiyle ortadan kaldırılmaması gerekmektedir.

Rapor bize hülle yolu ile sınavsız kadroların nasıl kaldıraç olarak kullanıldığını göstermektedir. Garip olan durum ise bu tür uygulamaların sıradanlaşması. Anlaşılan kötülükler sıradanlaşıyor ve bizler de bu durumu kanıksıyoruz.