Mübarek bayramlar umut vericidir. Bayramlar yeni umutlar ilhâm ederler. Dünyada büyük bir kütle olarak kutladığımız Kurban Bayramı barışın, huzurun, paylaşmanın en fazla hissedildiği günler.
Her şeyin bulanıklaştığı bir süreçten geçiyor insanlık. Bu sisli süreci aydınlığa götürecek bir zihinsel sıçramaya ihtiyacımız var. Herkese nice huzurlu, nice tefekkürlü güzel bayramlar diliyorum.
Sevgili Peygamberimiz’den rivayet edilen bir Hadis-i Şerif’te Müslüman bir kadının uzak diyarlardan tek başına yolculuk yaparak “Hacc” yapacağı müjdesi veriliyor. Bu müjdenin, bazı bölgelerde yol kesme hadiselerinden yapılan şikayet üzerine verildiği belirtiliyor. Peygamber’in müjdelediği zaman çok geçmeden geldi. İnsanlar hiçbir korku ve endişe hissetmeden emniyet ve güven içinde yolculuk yaptılar. İnsanların kendilerini “güven” içinde hissetmeleri bir toplumun kemâle erdiğinin göstergesi. İnsanlar kendilerini kamilen güvende hissetmediklerinde ülkeleriyle, toplumlarıyla bağları zayıflar. Bir ülkede güven tesis edilmişse, huzurdan mahrum olan insanlar da bu “eminlik ülkesi”nde hayatlarını devam ettirmek isterler. Bir ülkeyi, bir toplumu diğerlerine kıyasla güzelleştiren fark, galiba, budur.
Bir zamanlar huzur abidesi olan aydınlık diyarlar şimdi karanlık içerisinde. Gecenin sabaha kavuştuğu gibi bu karanlık da aydınlığa avdet edecek elbette. Antropolog David Graeber’in “Borç: İlk 5000 Yıl” isimli kitabını geçenlerde bir kez daha okudum. Graeber kitabının bir bölümünde İslamiyet’in ilk devirlerinde ulus ötesi ticaret yapan Müslüman tüccarlardan bahseder. Malezya ve Endonezya başta olmak üzere geniş bir coğrafyada, Müslüman tüccarların “kişisel çıkar” temelli değil, “karşılıklı yardımlaşma ve paylaşmaya” dayanan toplumsal temelli bir iktisadî anlayışla gönülleri fethettikleri anlatılır. İlk güvenli uluslararası para sisteminin, özüne sözüne güvenilir Müslüman tüccarlar eliyle bu bölgede kurulduğu anlatılır. Güyâ küresel rezerv para olan “Amerikan Doları”nın diğer uluslara karşı silah olarak kullanıldığı dönemde Prof. Graeber’in anlattıkları masal değil, yaşanmış bir gerçeklik.
Araştırmalar, Müslümanların 30 yıl içerisinde nüfus sıralamasında ilk sıraya yerleşeceğini söylüyor. İstikbalde dünyanın en büyük nüfusunu teşkil edecek bu kütlenin nitelikli bir yapıda dönüştürülmesi, iç kanamalarının durdurulması ve sıhhate kavuşturulması gerekiyor. Kapitalizmin insanı diğerine karşı yabancılaştıran bencil yapısına karşı direnen, dinimizin sosyal değerlerinden kaynaklanan bir sert yan var. Bu sert yan, küstahça ‘tarihin sonu’ olarak ilân edilen kapitalizme karşı insanlığının elindeki tek seçenek. Müslüman zihin bu seçeneğin sönümlendirilmemesi için sürekli teyakkuz halinde olmalıdır.
Sermayenin serbestçe dolaştığı dünya sisteminde emeğin serbest dolaşımı kısıtlanıyor. Onbinlerce yoksul insan daha iyi şartlarda yaşamak için çıktığı yolculuklarda, Akdeniz’de can verdi. “Trump yönetimi” ve Avrupa’da birçok yönetim, göçmenlere kapılarını kapatmak için yarış halindeler. Göçün kaynak ülkelerini kendileri bu hale getirmemiş gibi davranıyorlar. Amerika’yı işgal eden Batılılar Afrikalıları köle yaptı, ABD Latin Amerika’da diktatörlük rejimleri ihdas etti, ekonomik ve sosyal yapıları çökertti, kaynakları sömürdü. Avrupalıların Afrika ve Asya’da yaptıkları tarihen sabit. Osmanlı sonrası ‘Ortadoğu’nun hali, ortada. İngiliz, Fransız, Amerikan düzeni “acı”dan başka bir şey getirmedi.
Geldiği noktada, dünya nüfusunun sadece “Yüzde 1”ini koruyup kollayan 250 yıllık kapitalist sistem zırh içinde kadavra misali, ölü durumdadır. Yenisini kuruncaya kadar ölü olduğunu ilân etmeyecekler. Oysa ‘Yeni’yi inşa edemeyecek ölçüde dağılmış, yozlaşmış ve çürümüş haldeler. Adeta “Roma”nın son halini yaşıyorlar. İnsanlık için bir ‘Yeni’ gündemdeyse, bu ‘Yeni’nin ışığı yine “Doğu”dan yükselecektir.
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.