Biz ve ülkemiz

Her ülkenin, her­kesten farklı bir özgürlük ve özgünlük alanı bulunur. Bu özgürlük ve özgünlük alanını (onun karakterini) o ülke coğrafyasının inciri, üzümü, zeytini, kaysısı, peyniri ve demiri ve çeliği alt alta toplanıp meydana getirmez. O karakteri o ülkede yaşayan insanların mizacı, seci­yesi, nüfusu, nüfus artışı, kişi başına düşen millî hasılası da mey­dana getirmez. Ayrıca: bu özgürlük ve özgünlük alanı, o ülkenin belir­lenmiş tarihinden ve belirlenmiş istikbalinden ve meselâ uzun vadeli iktisadî planlarından da oluşmaz. Bütün bu farklı faktörleri, özellikleri yan yana getirerek, alt alta dizerek elde edilebilecek çe­şitli matrisler, o ülkeye “benimdir” diye bakan kimseyle özdeşleştirilemez. O ülke bütün bu insanlardan, incirinden ve üzümünden ve de­mirinden ve çeliğinden bir özellik taşısa da, bu nesnelerin ne tek tek her birine, ne de toptan bunların tümüne indirgenebilir. O ülkeden bütün bu insanlardan ve bütün bu nesnelerden ayrı düşen bir fark­lılık kalır geriye, işte o, herkesin ve her şeyin dışında kalan o farklı şey, o ülkenin, ülke o haldeyken (geçmişi, hâli ve geleceği ile ve insan ve nesne kaynakları ile) kimliğini belirleyen özelliktir. İbni Haldun bu özelliklerin toplam hasılasına “iklim” adını veriyor...