Uzmanı insanlığı bekleyen tehlikeyi anlattı: 20-30 yıl içinde kanser global bir krize dönüşecek

30 yıllık süreçte global krize dönüşebilir

Kalıtsal Kanserler Derneği Başkan Yardımcısı ve Tıbbi Genetik Uzmanı Doç. Dr. Taha Bahsi ise kanserin genetik boyutuna dikkat çekerek, “Her ne olursa olsun kanserin temelinde genetik bozukluklar yer almaktadır. Kanserlerin yüzde 10 ila 20’si, bir önceki kuşaktan miras kalan genlerdeki mutasyonlar sebebiyle ortaya çıkıyor. Önümüzdeki 20 ila 30 yıllık süreçte kanserin global bir krize dönüşmesi bekleniyor. Bu nedenle, erken tanı yöntemlerinin ve genetik metotların hayatımıza girmesi hayati önem taşıyor” dedi. Ayrıca Bahsi, Türkiye'nin kanser tedavisi ve tanı alanında uluslararası düzeyde önemli mesafeler kat ettiğini ve erken teşhisin geleceğin anahtarı olduğunu belirtti.

Kalıtsal kanser nedir? Kalıtsal kanser türleri nelerdir?

Kalıtsal kanserler, aile bireyleri arasında genetik mutasyonların nesilden nesile aktarılması sonucu ortaya çıkan kanser türleridir. Bu tür kanserler, tüm kanser vakalarının yaklaşık %5-10'unu oluşturur ve genellikle erken yaşlarda teşhis edilir. Bu kanserler arasında kalıtsal meme ve over kanseri sendromu, Lynch sendromu, Li-Fraumeni sendromu ve Cowden sendromu gibi çeşitli hastalıklar bulunur.

• Kalıtsal Meme ve Over (Yumurtalık) Kanseri Sendromu: BRCA1 ve BRCA2 genlerindeki mutasyonlar, meme ve yumurtalık kanseri riskini artırır.
• Lynch Sendromu (Herediter Nonpolipozis Kolon Kanseri): MLH1, MSH2, MSH6 ve PMS2 genlerindeki mutasyonlar, kolon ve endometriyum kanseri riskini yükseltir.
• Li-Fraumeni Sendromu: TP53 genindeki mutasyonlar, çeşitli kanser türlerine yatkınlık sağlar.
• Cowden Sendromu: PTEN genindeki mutasyonlar, meme, tiroid ve endometriyum kanseri riskini artırır.

Erken teşhisin önemi nedir?

Aile geçmişinizde kanser öyküsü varsa, kalıtsal kanser riskinizi bilmek hayati önem taşır. Genetik testler ve erken teşhis yöntemleriyle risklerinizi yönetebilir Erken teşhis ve düzenli tarama programları, kalıtsal kanserlerin yönetiminde kritik bir rol oynar. Genetik testler sayesinde, risk altındaki bireyler belirlenerek, kişiye özel önleyici tedbirler ve izleme protokolleri oluşturulabilir.

Kanser ırsi mi? Ailemde kanser varsa, benim de riskim yüksek midir?

Aile geçmişinde aynı kanser türünün birden fazla kişide görülmesi, erken yaşta kanser teşhisi veya bir bireyde birden fazla kanser türünün bulunması gibi durumlar, kalıtsal kanser riskini işaret edebilir. Bu gibi durumlarda, genetik danışmanlık ve testler aracılığıyla risk faktörleri belirlenebilir.

Kalıtsal kanserlerden korunmak için ne yapabilirim?

Erken teşhis ve düzenli tarama programları, kalıtsal kanserlerin yönetiminde kritik bir rol oynar. Genetik testler sayesinde, risk altındaki bireyler belirlenerek, kişiye özel önleyici tedbirler ve izleme protokolleri oluşturulabilir.