Kurban vekaleti nasıl verilir, nasıl alınır? Kurban kesme vekaleti verme, alma şartları (Diyanet) neler?

KURBAN VEKALETİ NASIL VERİLİR, ALINIR? (DİYANET)

Diyanet kurban vekaleti konusunda gereklilikleri sıralarken kurban kesimi yerine yardım dağıtılması konusunu da şöyle aydınlatmaktadır: “Kurban kesmek yerine bedelinin muhtaç kişilere ya da ilgili kurumlara verilmesi ile kurban ibadetinin yerine getirilmiş olmaz.”

Bizler, kurban vekaleti vermek isteyen okurlarımız için kurban vekaleti verilirken ne denir yahut karşı tarafın kurban vekaleti nasıl alınır öğrenmek isteyen okurlarımız için gerekli bilgileri Diyanet İşleri kaynağında derlemeye çalıştık.

KURBAN VEKALETİ NEDİR?

Kişi, kurbanını bizzat kesebileceği gibi vekâlet yoluyla başkasına da kestirebilir. Zira kurban, hac ve zekât gibi mal ile yapılan bir ibadettir; mal ile yapılan ibadetlerde ise vekâlet caizdir (Kâsânî, Bedâi‘, V, 67; Mevsılî, el-İhtiyâr, IV, 263-265; Remlî, Nihâyetü’l-muhtâc, VIII, 132). Nitekim Hz. Ali’nin (r.a.) şöyle dediği rivayet edilmiştir: “Resûlullah (s.a.s.), develer kesilirken başında durmamı, derilerini ve sırtlarındaki çullarını paylaştırmamı emretti ve onlardan herhangi bir şeyi kasap ücreti olarak vermeyi bana yasakladı ve ‘kasap ücretini biz kendimiz veririz’ buyurdu.” (Buhârî, Hac, 120; Ebû Dâvûd, Menâsik, 19)

Dolayısıyla kurbanın yurt içinde başka bir ilde ya da yurt dışında kesilmesinde sakınca bulunmamaktadır. Kurban fiyatlarının kesilen ülkeye göre az veya çok olması bu durumu değiştirmez. Ancak yaşadığı yerde muhtaç ve fakirler varsa kişinin, kurbanını orada kesip dağıtması daha uygun olur. Çünkü kişinin yaşadığı yerdeki fakirlerin ve komşuların onun üzerinde hakları vardır.

KURBAN VEKALETİ NASIL VERİLİR?

Vekâlet, sözlü veya yazılı olarak ya da telefon, internet, faks ve benzeri iletişim araçları vasıtasıyla verilebilir. Vekil tayin edilen kişi veya kurum aldığı vekâleti gereği gibi yerine getirmelidir. Kurbanda önemli olan, kişinin niyetinin Allah için olması ve vekâleten kendisi adına kurbanın kesilmesidir.

Kurbanı başkasına kestirirken, kalben niyet ettikten sonra sözlü olarak "Allah rızası için bayram kurbanımı kesmeye seni vekil ettim." Demek yeterlidir. Ayrıca kurbanı başkası alıp başkası kesecekse, "Bayram kurbanımı almaya, aldırmaya, kesmeye ve kestirmeye seni umumi vekil ettim" Ya da kısaca "Kurban işimi hâlletmek için seni umumi vekil ettim" diyerek vekalet verilebilir.

YURT DIŞINDAN VEKALET VERİLİR Mİ?

Vekâlet, sözlü veya yazılı olarak ya da telefon, internet, faks ve benzeri iletişim araçları vasıtasıyla verilebilir. Vekil tayin edilen kişi veya kurum aldığı vekâleti gereği gibi yerine getirmelidir. Kurbanda önemli olan, kişinin niyetinin Allah için olması ve vekâleten kendisi adına kurbanın kesilmesidir.

Dolayısıyla kurbanın yurt içinde başka bir ilde ya da yurt dışında kesilmesinde sakınca bulunmamaktadır. Kurban fiyatlarının kesilen ülkeye göre az veya çok olması bu durumu değiştirmez. Ancak yaşadığı yerde muhtaç ve fakirler varsa kişinin, kurbanını orada kesip dağıtması daha uygun olur. Çünkü kişinin yaşadığı yerdeki fakirlerin ve komşuların onun üzerinde hakları vardır.

KURBAN VEKALETİ VERME VE ALMA ŞARTLARI

Bilindiği üzere ibadetler, bedeni, mali ve hem bedeni, hem mali olmak üzere üç kısma ayrılmaktadır. Namaz ve oruç gibi bedeni ibadetler, ancak mükellef tarafından yerine getirilebilir; vekalet yoluyla başkasına yaptırılamaz.

Hac ve umre gibi hem bedeni hem mali ibadetlerde de asl olan, bunların bizzat mükellef tarafından yapılmasıdır. Ancak yükümlünün bu tür ibadetleri ifa etmekten aciz kalması durumunda, söz konusu ibadetleri vekâlet yoluyla yaptırması caizdir.

Mali ibadetler ise, yükümlünün bizzat kendisinin yapmaktan aciz olup olmamasına bakılmaksızın vekalet yoluyla da yerine getirilebilir.

Buna göre, mali bir ibadet olan ve sırf Allah rızası için yerine getirilmesi gereken kurbanı, kişinin bizzat kendisi kesebileceği gibi vekâlet yoluyla kestirmesi de mümkündür.

Yapılan müzakereler sonucunda vekâletin dinen geçerli olabilmesi için;

Vekilin, kurbanı müvekkil adına kesmesi veya kestirmesi gerektiği,
Vekaletin, bizzat ya da çeşitli iletişim araçlarıyla verilebileceği,
Vekilin, kâr amacı gütmemek kaydıyla, müvekkil adına kesilmek üzere kurbanlık satın alabileceği,
Kurban kesmek yerine bedelinin muhtaç kişilere ya da ilgili kurumlara verilmesi ile kurban ibadetinin yerine getirilmiş olmayacağı,
İbadet olması cihetiyle kesilen kurbanın amacına uygun olarak değerlendirilmesi gerektiği,
Kurbanda asıl olanın, kişinin bu ibadeti Allah rızası için yerine getirmesi olduğu, bu bakımdan vekaletle de olsa, kurban kesme uygulamasının amacından uzaklaştırılarak “yardım kampanyası” şekline dönüştürülmesinin uygun olmayacağı,
Kesilen hayvanın eti, derisi ve diğer herhangi bir cüzünün kesim ücreti olarak verilemeyeceği; ancak bakım, kesim, taşıma ve muhafaza masrafları gibi giderlerin müvekkilin parasından karşılanabileceği mütalaa olunmuştur.

VEKALETEN KURBAN KESİMİ NASIL YAPILIYOR?

Vekaleten kurban bağışı gerçekleştilirken, adına kesim yapılması istenen kişinin bilgileri giriliyor. Kurbanın kesileceği il, TDV temsilciliğinin planlaması doğrultusunda belirlenirken, söz konusu ilin şartlarına ve o bölgedeki hayvan türüne göre kurban küçükbaş veya büyükbaş olarak kesim yapılabiliyor. Vekaleten kurban kesimi hisse üzerinden gerçekleştiriliyor. Bağışçı vatandaşlar, yurt dışı ve Türkiye içinde seçtikleri kadar kurban hissesi bağışında bulunabiliyor. 14 hisse, 1 büyükbaş hayvana karşılık geliyor. Kurban kesim hisse bedeli, bu yıl için yurt içinde 11 bin 750 lira, yurt dışında 4 bin 750 lira olarak belirlenirken, bir büyükbaş hayvana karşılık gelen 14 hissenin fiyatı yurt içinde 164 bin 500 liraya ulaşıyor. 14 hisselik büyükbaş hayvanın fiyatı yurt dışı bağışlar için ise 66 bin 500 liraya karşılık geliyor.

2024 KURBAN BAYRAMI NE ZAMAN?

Mübarek Kurban Bayramı arefesi 2024 yılı 15 Haziran Cumartesi gününe denk geliyor. Dört gün sürecek bayram tarihleri şöyle:

16 Haziran Pazar - Kurban Bayramı (1. Gün)

17 Haziran Pazar - Kurban Bayramı (2. Gün)

18 Haziran Pazar - Kurban Bayramı (3. Gün)

19 Haziran Pazar - Kurban Bayramı (4. Gün)