Dünyayı saran koronavirüs salgınını aşı çalışmaları devam ediyor. Türkiye'de Sinovac ve Biontech aşıları yapılıyor. Ülkemizde aşıda kritik viraj dönüldü. Ancak toplumsal bağışıklık için aşılama sayısı hala yetersiz. Bazı vatandaşlar aşı vurulmak için Turkovac aşısının çıkmasını bekliyor. 3'üncü faz çalışamaları devam eden Turkovac'ın delta varyantına karşı etkinliği de araştırılıyor. Peki, Turkovac aşısı ne zaman çıkacak? Turkovac aşısında son durum ne?
Turkovac aşısındaki son duruma dair TURKOVAC Aşısı Proje Lideri Prof. Dr. Aykut Özdarendeli, Üniversite olarak TURKOVAC aşısıyla ilgili klinik öncesi çalışmaların bitirildiğini ve Faz-3 çalışmalarının
devam ettiğini söyledi. Peki, Turkovac aşısı ne zaman çıkacak?
TURKOVAC NEDİR?
TURKOVAC ile diğer aşıları karşılaştıran Özdarendeli, "Sinovac ile TURKOVAC aşışı, aşı platformu olarak aynı platforma üretilen aşılar. Bunlar inaktif aşılar. Bunların verileri daha sonra bilimsel olarak karşılaştırılacaktır. Avantajları, dezavantajları ortaya çıkarılacaktır. BioNTech aşısı mRNA tabanlı bir aşı. İlk defa dünyada uygulanan bir aşı. İlk veriler yan etki noktasında problemsiz gözüküyor. Bu yeni jenerasyon aşıların uzun vadedeki etkileri ortaya çıkacaktır ama şu ana kadar bütün aşılarda kısmi olarak çok az yan etkiler olup, oldukça etkili. Pandeminin kontrolünde de oldukça etkili gibi gözüküyor. Hem inaktif aşılar hem de yeni jenerasyon Kovid-19 aşıları." değerlendirmesinde bulundu.
Özdarendeli, okullarda artık örgün eğitime geçilmesinin şart olduğunu ve bunun mutlaka yapılması gerektiğini dile getirdi.
Çevrim içi eğitim ile örgün eğitim arasında çok ciddi farklar olduğuna dikkati çeken Özdarendeli, "Bu aşılama ile, eylül ayında inanıyorum ki hem üniversiteler hem de ilk ve orta dereceli okulların açılması söz konusu. Hatta aşılama yaşının 12-15 arasına düşürülmesi söz konusu. Zaten 1,5 yıl gibi önemli bir zaman kaybedildi. Bu jenerasyon için daha fazla zaman kaybetmemek lazım." dedi.
TURKOVAC'TA SON DURUM
TURKOVAC aşısı faz çalışmalarında 18-55 yaş grubunda çalıştıklarını anlatan Özdarendeli, 55 yaş sonrası için de çalışmalar yapacaklarını ve henüz deneme yapmadıkları 12-18 yaş grubunda da Faz-3'ün sonuçlarına göre çalışmaların devam edeceğini aktardı. Özdarendeli, aşının çıkacağı tarihe ilişkin de "Faz-3 aşamasında belli bir istatistiğe ulaşmak lazım. Aynı zamanda belirli aşılanan ve aşılanmayan gruplar arasındaki farkın belirli bir oranda yakalanması lazım. O oran yakalanana kadar devam edecek. Aynı zamanda Faz-3 tüm çalışmalarının sadece ülkemizde değil, birkaç yurt dışı merkezli de yapılması düşünülüyor ama ben yıl sonuna kadar olacağını düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış, Sağlık Bakanlığı ile aşı konusunda sürekli istişare halinde olduklarını belirterek, "Yakında 30 merkezde Faz-3 çalışmaları hızlanacak. Bunlardan biri de Erciyes Üniversitesi. Kısa süre sonra Erciyes Üniversitesi de Faz-3 çalışması yapan merkezlerden birisi olacak. Biz bununla gurur duyuyoruz." diye konuştu.
TURKOVAC NE ZAMAN ÇIKACAK?
TURKOVAC Aşısı Proje Lideri Prof. Dr. Aykut Özdarendeli, aşının çıkacağı tarihe ilişkin "Faz-3 aşamasında belli bir istatistiğe ulaşılması gerektiğini ve yıl sonuna kadar olacağını düşündüğünü belirtti.
TURKOVAC AŞISI VARYANTLARA KARŞI ETKİLİ Mİ?
Özdarendeli, TURKOVAC aşısının İngiliz ve Delta varyantlarına karşı etkili olup olmadığı yönündeki soruyu, "İngiliz varyantıyla ilgili, rektörümüzün de destekleriyle hızlı bir proje yaptık. İngiliz varyantına karşı yaptığımız çalışmalarda, TURKOVAC aşısı yüzde 100 etkili. Transferik farelerde yaptığımız çalışmalarda yüzde 100 etkin olduğunu bulduk. Delta varyantı ile ilgili çalışmalar sürüyor. Bununla ilgili şu anda tam bir veri olmadığı için onu söyleyemiyorum." ifadelerini kullandı.
"Daha önceki yıllarda da salgın hastalıklar çıktı, bunlar genelde 8-10 yıllık dilimler içerisinde çıktı. Önümüzdeki 8 yıl içerisinde tekraren böyle bir virüs söz konusu olabilir mi?" sorusu üzerine Özdarendeli, şunları kaydetti:
"Olabilir tabi. Domuz gribi salgını vardı, Ebola salgını vardı Afrika kıtasında. Bunların hepsi viral kökenli. Maalesef dünyadaki yanlış politikalarla ekolojik dengede bozulmalar oldu. Bu yüzden doğadaki canlılar, özellikle yaban hayatıyla insanların biraz daha iç içe girmesiyle yaban hayatıyla çok daha yakın olan toplumlarda zaten zorunluluktan bu hastalıklar çıkıyor. Bir coğrafyadan bir coğrafyaya çok rahat gittiğimiz bir çağ. Bu nedenle bir yerde çıkan bir olay sadece orayla sınırlı kalmıyor ve bütün dünyaya yayılıyor. O yüzden bundan sonraki süreçlerde de bu tür pandemilerin olma olasılığı oldukça yüksek."
