Türk savunma sanayisi ürünü esnek mermi yolu, kendini ispatlamasının ardından genişleyen ürün ailesi ve rekabet gücüyle yurt dışı pazarlara açılmaya hazırlanıyor.
Ar-Ge çalışmalarını ODTÜ Teknokent'te sürdüren mühendislik şirketi ANOVA, savunma ve havacılık sanayisindeki yerlileştirme ve millileştirme projelerinin ilk ürünü esnek mermi yolu ailesinin son üyesi olan 7,62x51 milimetre kalibre esnek mermi yolunun üretimini de başarıyla tamamladı.
Geçen ay içerisinde yapılan atışlı testleri başarı ile geçen firma, böylelikle 7,62 milimetreden 40 milimetreye kadar 8 farklı kalibreyi kapsayan esnek mermi yolu ürün ailesini tamamlamış oldu.
ANOVA’nın, 7,62x51 milimetre de dahil olmak üzere esnek mermi yolu ürün ailesinin tüm üyeleri, 13. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'nda (IDEF 2017) sergilenecek.
Esnek mermi yolu, mermiyi mermi kutusundan alıp, silahın ağzına kadar taşıyan bir mekanizma olarak kullanılıyor. Kullanılan silahın konfigürasyonuna göre, farklı kalibrelerdeki mermiler için esnek mermi yoluna ihtiyaç duyuluyor.
Üründeki sürtünme ve takılma gibi bir durum, doğrudan silahın performansına yansıyor. Bu nedenle esnek mermi yolu oldukça hassas ve kritik bir unsur olarak öne çıkıyor.
Tamamıyla yurt dışından tedarik edilen ve zaman zaman ihraç lisansları konusunda sorunlar yaşanan esnek mermi yollarının tasarımına yönelik çalışmalar, 2012'de 12,7x99 milimetre kalibre mühimmat için başladı. ASELSAN Savunma Sistem Teknolojileri (SST) Sektör Başkanlığı Mekanik Tasarım Müdürlüğü ile beraber hareket eden ANOVA, yaklaşık 1 senelik bir çalışma sonucunda, ilk ürünü tasarladı ve üretti.
Devam eden süreçte, gerek TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı desteği gerekse ANOVA’nın kendi imkanları ile yaptığı yatırımlar sonucu, tek kalibre ile başlayan bu çalışma, NATO ve Rus mühimmatlarına uygun olarak, 8 farklı kalibreyi de içine alacak bir ürün ailesine dönüştü.
Ürün ailesindeki 5 kalibre (7,62, 12,7, 25, 30 ve 40 milimetre) NATO mühimmatlarına uygun olarak tasarlandı ve üretildi. Aileyi tamamlayan 7,62x54, 12,7x108 ve 14,5x114 milimetre kalibrelik ürünler ise Rus mühimmatlarına göre tasarlandı.
Ortak özelliklere sahip ilk 6 üründen farklı olarak 7,62x51 ve 40 milimetrelik esnek mermi yollarında, alüminyum gövde yerine, daha hafif ve maliyet etkin olan kompozit gövde kullanıldı. İlerleyen dönemde, daha önce tasarlanan ve üretilen kalibreler için de kompozit gözde kullanılması planlanıyor.
ASELSAN SST Sektör Başkanlığı, 12,7x99 milimetrelik ilk ürünün geliştirildiği esnek mermi yolu projesine, başından sonuna kadar maddi ve teknik destek vererek, silah sistemleri için kritik öneme sahip bir ürünün yerlileştirilmesine katkıda bulundu. Ayrıca ilk ürünün test edilip onaylandığı 2013'ten bu yılın başına kadar, 150 setten fazla ürün sipariş ederek, ANOVA esnek mermi yolu ürün ailesinin de en önemli müşterisi oldu. Bu yıl tamamlanan 7,62 ve 40 milimetrelik ürünlerin ilk siparişleri de yine ASELSAN tarafından verildi.
ANOVA Tasarım Direktörü Dursun Öner, konuya ilişkin değerlendirmesinde, ürün siparişleri ile maddi katkı sağlamaları ve Türkiye'de en çok kullanılan uzaktan komutalı silah sistemi olan SARP üzerine monte ederek saha testlerini gerçekleştirmiş olmaları nedeniyle ASELSAN’a müteşekkir olduklarını söyledi.
Dünyada en çok kullanılan kalibreler için esnek mermi yolu tedarikçisi konumuna geldiklerine işaret eden Öner, şöyle konuştu:
"Ürün yelpazemizi, rakiplerimizde olmayan kalibreler ile genişleterek, rekabet avantajını lehimize çevirdiğimizi düşünüyoruz. Bu çalışmalarımızda edindiğimiz bilgi ve tecrübemizi, özel projelerde ya da şimdiye kadar esnek mermi yolu yapılmamış tüm mühimmat için kullanmaya hazır durumdayız. Hedefimiz, geliştirmiş olduğumuz ya da geliştireceğimiz tüm özgün ürünlerimizde; en iyiyi, en avantajlı şekilde müşterilerimize sunmak. IDEF 2017’yi, uluslararası pazarda da müşterilerimize ulaşabilmek adına önemli bir kilometre taşı olarak görüyoruz. Geçtiğimiz kritik süreci de göz önünde bulundurarak, bu fuarın, ülkemiz ve tüm savunma ve havacılık firmalarımız adına da hayırlı iş birliklerine vesile olmasını diliyoruz.”
ANOVA’nın millileştirme ve yerlileştirme çalışmalarının bir diğer ürünü ise yakıt transfer pompası olarak ortaya çıktı.
Şirket, yürütmekte olduğu Teknoloji Kazanımı Yükümlülüğü Projesi kapsamında tasarlayıp ürettiği yakıt transfer pompasını da ilk kez IDEF’te sergileyecek.
Yakıt transfer pompası, geliştirme sürecindeki testlerden başarılı şekilde geçti. Uluslararası bazı standartlara göre testleri devam eden santrifüj tipindeki pompa, tüm genel havacılık yakıtlarına uygun olarak, -35 ila +65 derece sıcaklık aralığında çalışabiliyor.
Herhangi bir dinamik sızdırmazlık elemanı ya da rulman kullanılmayan pompa, tüm mekanik ve elektronik parçalar dahil olmak üzere, yaklaşık 1,25 kilogram ağırlığında bulunuyor. Boyutları açısından da oldukça kompakt yapıda tasarlanan ürünün, geliştirilecek türevleri ile beraber, özellikle hava platformlarındaki birçok farklı uygulamada kullanılabileceği öngörülüyor.