ABD'de bir doktora öğrencisi, 50 yıldır çözülemeyen bir matematik problemini, bir haftadan kısa sürede, boş zamanlarında çalışarak çözdü. Conway problemi olarak bilinen düğümü çözen Lisa Piccirillo MIT tarafından öğretim üyeliği görevine getirildi.
Lisa Piccirillo, Conway Düğümü problemini ele aldığında Teksas Üniversitesi'nde doktora öğrenimi görüyordu.
Kendisi de bir matematikçi olan üniversitedeki profesörü Cameron Gordon ile konuşurken, gayet rahat bir şekilde hesaplamalarından bahsetti.
- Piccirillo bilim haberleri sitesi Quanta'ya yaptığı açıklamada "Birden 'Neden daha çok heyecan duymuyorsun' diye bağırmaya başladı. Çılgına dönmüştü" dedi.
Conway Düğümü problemi, 1970'te İngiliz matematikçi John Horton Conway tarafından gündeme getirilmişi, ancak Piccirillo problemi ilk olarak 2018'de katıldığı bir seminerde duydu.
Bir matematik düğümü nedir?
Matematik düğümleri, matematiğin topoloji adı verilen çok belirli bir alanının konusu.
- Conway düğümü on yıllardır matematikçileri uğraştırıyorduTemel olarak, topoloji çalışmaları, nesnelerin kırılmadan deforme olduklarında, büküldüklerinde ve gerildiklerinde nasıl davrandıklarını inceleniyor.
Düğüm teorisi de topolojinin bir kolu.
Gerçek yaşamdan örnekler vermek gerekirse, bir matematik düğümünün uçları birleşiyor. En basit düğümse halka şeklinde ve çözülemiyor.
Ancak düğüm, kendi üzerinden geçtiği yerler çoğaldıkça daha da karmaşıklaşıyor.
Seville Üniversitesi Matematik Enstitüsü'nden Marithania Silvero "Sezgisel fikir, bir ipi hayal etmek. Düğüm teorisi bu ip üzerindeki deformasyonlar üzerine çalışır. Bir başka deyişle, bu ipi nasıl eğebileceğimize, bükebileceğimize, katlayabileceğimize, gerebileceğimize bakarız. Ama bu ipi kesemeyiz. Bu yasaktır" diye anlatıyor.
Peki bir doktora öğrencisi, Conway'in ünlü problemini nasıl bu kadar çabuk çözebildi?
Piccirillo, 11 farklı geçişi ve bükümü olan Conway Düğümü problemine, üzerinde çalışması biraz daha az karmaşık olan ve "kardeş düğüm" diye bilinen benzer bir versiyonunu yaparak yaklaştı.
Bu düğüm üzerinde çalışıp, çözdükten sonra, bulgularını Conway'in düğümü üzerinde uyguladı.
- BBC Türkçe'nin habeirne göre Quanta'ya konuşan Piccirillo, "Gündüz üzerinde çalışmadım, çünkü gerçek matematik olarak görmüyordum. Daha çok bir ev ödevim gibi bakıyordum ve ben de eve gidip, ödevimi yaptım" dedi.