E-ticaret yalanları: Yapay zeka müşteriyi harcamaya yönlendiriyor

Türkiye’de artık her 5 alışverişten biri internet üzerinden yapılıyor. Hemen her şirket teknolojik altyapısını geliştirerek, hem mobil hem de web’ten pazarlamaya yatırım yapıyor. Büyük şirketlerin yanında KOBİ’ler başta olmak üzere birçok firma e-ticaret piyasasında yer alıyor. E-ticaret Altyapı Sağlayıcıları Derneği’nin 2022’nin ilk yarısına ilişkin verilerine göre, e-ticaretteki işlem adedi yüzde 46 yükselişle, 877 milyon işlem sayısına ulaştı. E-ticaretteki rekabette öne çıkmanın ve daha fazla satış yapmanın yollarından biri de bazı pazarlama hilelerine başvurmak.

YAZILIMLAR ACELE ETTİRMEK İÇİN

İnternet siteleri ve mobil uygulama yazılımlarının büyük bir bölümü tüketicileri etkilemek kadar onları adeta alışverişe zorlamak için kurgulanıyor. Nasıl mı? Aslında birçoğuna yakından tanık oluyoruz. Alışveriş yaparken ‘Stoklar tükeniyor’, ‘Sepette son 3 ürün’, ‘Şu an 34 kişi bu ilana bakıyor’, ‘Ürününüz şu an 4 kullanıcının sepetinde’ gibi uyarıları görüyoruz. Bunların önemli kısmı sadece satış ve pazarlama amaçlı içeriklerden oluşuyor. Yani hemen her ifade önceden kurgulanmış şekilde internet alışverişinin seyrine göre tüketicinin karşısına çıkıyor.

YAPAY ZEKA ANALİZ EDİYOR

Aslında stokta yüzlerce ürün olmasına rağmen aksi söyleniyor. Kişilerin harcama güdülerini harekete geçirmek için yapay zeka destekli sistemler devreye alınıyor. ‘Acele edin ürünler tükeniyor’ şeklindeki bir yazı, tüketicide ister istemez ‘Ben bir şeyi kaçırıyorum’ algısı oluşturuyor. İncelediğiniz otel odasına başka kişilerin de bakıyor olması, kullanıcıların telaşla rezervasyonu elinden kaçırmama isteğini tetikliyor.

MOBİL PAZARLAMA YÖNTEMİ

Tüm bu yazılar ise firmaların mobil pazarlama birimlerince kurgulanıp servis ediliyor. Özellikle e-ticaret siteleri, kampanya dönemlerinde söz konusu yöntemleri sıkça uyguluyor. E-ticaret sitelerinden, otel rezervasyon uygulamalarına kadar hemen her platform benzer pazarlama stratejilerine başvuruyor diyebiliriz.

TELAŞA KAPILIP HARCAMA YAPIYORUZ

Şirketlerin e-ticaret altyapılarına yaptığı teknolojik yatırımların büyük bir bölümü, bilişsel yani tüketicilerin alışveriş yapma güdülerini değerlendirme ve ona göre pazarlama geliştirme yöntemlerine ayrılıyor. Uzmanların önemli bir kısmı ise, bir ürün almak için girip onlarcası ile çıkılan internet alışverişlerine karşı vatandaşı uyarıyor. Örneğin, zaman geçirmek için gezindiğimiz mobil uygulamalarda kısa süre içinde, kendimizi kredi kartı numaramızı verirken bulabiliriz. Bu nedenle, e-ticaret alanlarında çıkan her türlü reklam, uyarı ve değerlendirmeyi dikkatli okuyup aslında neyi amaçladığını bilmemiz önemli.

SATICI SAYISI %600 ARTTI

Pandemi sürecinde e-ticaretin geliştiğini görüyoruz. Ticaret Bakanlığı 2021 verilerine göre, Türkiye’de e-ticaret kullanan satıcı sayısı 2021’de yüzde 600 büyüyerek 484 bin 347’ye ulaştı. Küresel e-ticaretin genel ticaret içindeki payı yüzde 22’ye çıktı.