Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı çatısı altında 2014'te çalışmalarına başlanan ve 10 yılda hazır hale getirilen Türkiye'nin yerli ve milli haberleşme uydusu Türksat 6A, ABD'nin Florida eyaletindeki Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu'ndan SpaceX'e ait Falcon 9 roketiyle uzaya fırlatıldı. Olumsuz hava koşulları nedeniyle birkaç kez ertelenen fırlatma operasyonu gecikmeli yapıldı. 42 derece doğu boylamındaki yörüngesinde hizmet verecek Türksat 6A ile, Türkiye'nin uydu teknolojisiyle ulaştığı nüfus 5 milyarın üzerine çıkacak.
Türk mühendisleri tarafından geliştirilen ilk yerli ve milli uydu Türksat 6A, Türkiye saatiyle 02.30'da Space X firmasına ait Falcon 9 roketiyle Fırlatma Kompleksi 40'tan uzaya gönderildi.
Fırlatma birçok kez ertelendi
Normal şartlarda TSİ 00.20'de fırtatılması beklenen Türksat 6A, hava engeline takıldı. Yaklaşık dört ertelemenin ardından hava şartlarının normale dönmesi sonrası Türksat 6A uzaya başarılı şekilde fırlatıldı.
42 derece doğu boylamındaki yörüngesinde hizmet verecek
Fırlatma anından itibaren yaklaşık yarım saat sonra Türksat 6A'nın roketten ayrılması bekleniyor. Uydunun roketten ayrılmasının ardından yaklaşık 70'inci dakikada ilk sinyalin alınması öngörülüyor.
Türksat 6A'nın başarıyla uzaya gönderilmesi sonrasında istasyonlar aracılığıyla tüm yörünge ile alt sistem kontrolleri gerçekleştirilecek ve uydu, 42 derece doğu boylamındaki yörüngesine doğru uzay yolculuğuna başlayacak.
Bu yolculuğun tamamlanmasıyla yörünge testleri aşamasına geçilecek ve Türksat 6A, en az 1 ay sürecek testlerin ardından Türksat tarafından teslim alınarak faaliyete geçecek.
Türkiye'nin uydularının ulaştığı nüfus 5 milyarın üzerine çıkacak
Dünyadan 35 bin 786 kilometre uzaklıkta konumlanacak Türksat 6A, 20 adet Ku Band aktarıcısıyla hizmet verecek. 8,4 kilovat güce sahip, 4 bin 229 kilogram ağırlığındaki Türksat 6A ile Türksat'ın hizmet verdiği kapsama alanı Hindistan, Tayland, Malezya ve Endonezya'yı içerecek şekilde genişleyecek.
Türksat 6A, yüzde 80'in üzerindeki yerlilik oranıyla Ankara'da TUSAŞ'taki Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi'nde (USET) Türk mühendisleri tarafından üretildi. Türksat 6A Projesi'nde, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Türksat müşteri, TÜBİTAK UZAY proje yöneticisi, ASELSAN, TUSAŞ ve CTECH firmaları ise proje yürütücüsü kurumlar olarak yer alıyor.
Türksat 6A'nın fırlatılması nedeniyle Florida'daki Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu'nda düzenlenen törene, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Türksat Genel Müdürü Hasan Hüseyin Ertok, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Genel Müdürü Mehmet Demiroğlu, ASELSAN Genel Müdürü Ahmet Akyol, CTECH Genel Müdürü Cüneyd Fırat ve diğer yetkililer katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan fırlatma törenine video mesaj gönderdi
Bugün Türkiye ve millet açısından yeni bir gurur vesilesine daha şahitlik edildiğini, yerli haberleşme uydusu Türksat 6A'nın az önce uzaya fırlatıldığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin uzaydaki istikbali için büyük önem taşıyan 6A projesindeki alt sistemlerin, uydu yer istasyonu ve yazılımların yüzde 81'den fazlasının milli imkanlarla üretildiğini vurguladı.
Erdoğan, 2,5 sene önce uzaya fırlatılan 5B uydusunda olduğu gibi 6A'da da SpaceX firmasının Falcon 9 roketinin tercih edildiğini aktararak, Elon Musk ve SpaceX firmasıyla çeşitli alanlarda tesis edilen işbirliğinin güçlenmesinden memnuniyet duyduklarını dile getirdi.
Önüne çıkarılan tüm engellere ve kısıtlamalara rağmen Türkiye'nin uzaydaki varlığını artırdığını ifade eden Erdoğan, Milli Uzay Programı'ndaki ana hedeflerden biri olan ilk insanlı uzay misyonunu kısa süre önce gerçekleştirdiklerini hatırlattı.
"Türksat 6A ile uydu üretiminde yeni bir safhaya geçmiş bulunuyoruz. Yerli ve milli haberleşme uydumuz 6A, mevcut uyduların yedeklenmesini sağlayacak ve kapasiteyi daha da artıracaktır. 35 bin 786 kilometre uzaklıkta konumlanması planlanan Türksat 6A sayesinde Hindistan, Tayland, Malezya ve Endonezya gibi daha önce kapsama alanı dışında olan ülkeler, kapsama alanına girecek. Yeni uydumuzla Türkiye'nin uydularının ulaştığı nüfusu 3,5 milyardan 5 milyara çıkaracağız. 6A ile birlikte Türksat'ın bölgeye yönelik uydu hizmeti ihracatının da ciddi manada artacağına inanıyoruz. Ayrıca Türksat 6A'nın hizmete girmesi ile Türkiye haberleşme uydusu üretebilen bir ülke konumuna yükselecek."
"Milli güvenliğimiz açısından büyük önem arz ediyor"
Teknoloji ve tecrübe kazanımı sayesinde, Türkiye'nin uydu ve bileşenlerinin tasarım ve üretiminde pazar payına sahip olacağına işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Haberleşme uyduları gibi kritik öneme sahip teknolojilerin dışa bağımlı olmadan üretilebilmesi, milli güvenliğimiz açısından da büyük önem arz ediyor." diye konuştu.
Türksat 6A uydusunun, Türkiye, millet ve televizyon yayıncılığı için hayırlara vesile olmasını dileyen Erdoğan, projenin hayata geçmesinde emeği olan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Türksat, TÜBİTAK, ASELSAN, TUSAŞ ve CTech firmasına teşekkür etti.
Bu gururu yaşatan herkese şükranlarını sunan Erdoğan, Türksat 6A'nın hayırlı olması temennisinde bulundu.
Türksat 6A'nın serüveni
Türkiye'nin haberleşme uydu yayıncılığı Türksat 1B ile 1994'te başladı. Bundan iki yıl sonra 1996'da Türksat 1C, 2001'de Türksat 2A, 2008'de Türksat 3A, 2014'te Türksat 4B uzaya gönderildi. Türksat 5A 2021'de ve son olarak Türksat 5B de 2022'de hizmete alındı.
Türksat tarafından başlatılan programla 3A'nın yanı sıra 4A ve 4B'nin yapımında Türk mühendislerinin de yer alması sağlandı. Ayrıca Türksat 5A ve 5B'nin yapımında Teknoloji Transfer Programı kapsamında Türksat mühendisleri uydu tasarım, üretim ve test aşamalarında bulundu.
Türksat 6A'nın gelişim süreci
Türkiye'nin uydu çalışmaları devam ederken Bakanlık çatısı altında 15 Aralık 2014'te yerli ve milli Türksat 6A projesi resmi olarak başlatıldı. 21 Mayıs 2015'te Türksat ve Savunma Sanayi Başkanlığı işbirliğiyle TUSAŞ tesislerinde kurulan Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezinin (USET) açılmasıyla çalışmalara başlandı.
Ön Gözden Geçirme Fazı 31 Aralık 2015'te başlarken 26 Aralık 2016'da Kritik Gözden Geçirme Fazı-1'e adım atıldı. Bir sonraki yıla gelindiğinde Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli tamamlandı.
Kritik Gözden Geçirme Fazı-2'ye 29 Kasım 2018'de başlanırken mühendislik modeli uydusu yapımı çalışmaları için 2019'da harekete geçildi. Söz konusu modelin çalışmaları 2022'de tamamlandı.
Uçuş Modeli Başlangıç Fonksiyonel Testleri, Haziran 2022'de sona erdi. Uçuş Modeli Isıl Vakum Testleri ise Aralık 2022'de sonuca ulaştı.
Uçuş Modeli Titreşim ve Akustik Testleri Ağustos 2023'te yapılırken Kasım 2023'te Uçuş Modeli Şok Testi (Fit Check) tamamlandı.
Uçuş Modeli Son Fonksiyonel Testleri de Ocak 2024'te bitirilerek, uçuş modeli CATR testleri yapıldı.
Nisan 2024'e gelindiğinde uçuş modeli kütle özellikleri ölçümü yapıldı, geçen ay da uçuş modeli yerde teslim ve paketleme işlemine geçildi. Uydu, 4 Haziran'da Space X'in, ABD'nin Florida Eyaleti'ndeki Cape Canaveral Uzay Üssü'ne yollandı.
