1964 yılının Şubat ayında Yunan Alayı takviyeli Rumlar Kıbrıs Türklerini yok etmek amacı ile taarruza başladı. Adanın en önemli kentlerinden biri olan Limasol’a başlayan saldırı tam 3 gün 3 gece sürdü. 55 yıl önce bugün meydana gelen direnişte 10 Türk şehit oldu.
Kıbrıs'ta yaşayan Türkleri yok etmeyi amaçlayan Rumlar, 1 Nisan 1955 yılında EOKA’yı kurdu. Bunun üzerine 3 yıl sonra Rum-Yunan ikilisi EOKA’ya karşı Ağustos 1958’de Limasol halkından müteşekkil bir grup öncülüğünde Türk Mukavemet Teşkilatı kuruldu.
10 Şubat’ta gecesi Yunan destekli Rum güçleri saldırıya geçti. 11 Şubat’ta taarruza geçen Türk birlikleri Rum saldırılarını püskürttü. 13 Şubat sabahının ilk ışıklarıyla zırhlandırılmış dozerler öncülüğünde yüzlerce Rum Limasol’un Türk bölgesine karşı taarruza geçti.
MAGİC BAR bölgesindeki Türk mevzileri tank ve roketatar mermileriyle harabeye çevrildi. Türk birlikleri Yeni Konik mevziine çekilerek kahramanca direnişlerini sürdürdü. Bu direniş esnasında 10 Türk şehit düştü. Rum zırhlı aracı tahrip edildi.
Limasol’un fitili Lefkoşa’da ateşlendi
Limasol direnişine katılan 79 yaşındaki emekli öğretmen Erbil Aydınova yenisafak.com'a yaşananları şöyle anlattı;
“21 Aralık 1963 gecesi doğrudan EOKA ve fanatik sağ görüşlü Rum güvenlik güçleri Lefkoşa’nın Tahtakale mahallesinde 2 Türk vatandaşını katletti. Bunun üzerine olaylar patlak verdi. Ertesi gün Lefkoşa’daki Türk lisesindeki okul binasına ve öğrencilerine ateş açtı. Bunun üzerinde Sancaktar ve Serdar ile Erkan’ın yani tabur ve bölük komutanlarının stratejik bölgelerde teftişe koyuldu, askeri teçhizat hazır edildi. Gıdalar stoklandı gerekli tüm tedbirler alındı”
Ağır ve zırhlı araçlarla saldırdılar
Aydınova; “Lefkoşa saldırısının ardından 52’inci günde Türkler harekete geçti. Sancaktar, emri olmadıkça saldırıya geçilmesini yasakladı. 10 Şubat 1963 gecesi başlayan ve herhangi bir karşılı verilmeyen saldırıya 11 Ocak günü öğle vakti karşılık verildi. Rumlar bunun üzerine BM yardımı ile ateşkes istedi. Ramazan Cemil bey ve ekibi Polenikya kampına giderek görüşmeye oturdu ancak bir sonuç alınamadı. Zaman kazanan Rumlar silah ve teçhizatının ikmalini tamamladı. Bu sefer zırhlandırılmış buldozer makinaları ile ağır saldırdılar yaşandı. Bu saldırılarda Arnavut mahallesinde yaşayan iki Türk şehit oldu" ifadelerini kullandı.
Rum saldırıları Teneke kutular ve ekmek küreği ile durduruldu
Direniş mücahitlerinden Aydınova; “5 litrelik tenekeler içerisine C4 TNT ile boşluklu imha hattı kuruldu. Fırınlardaki ekmek küreğine bu patlatıcı yerleştirildi. Rum güçlerinin zırhlı araç geçişi sırasında patlatıldı. Bunun üzerine Rum tarafı ateşkes istedi” dedi.
- Limasol şehitleri
- -Münir Şago
- -Mustafa Ali
- -Ayhan Hüseyin
- -Faik Cahit
- -Kemal Selim
- -Ali Fevzi
- -Hasan Tahir
- -Selim Tahir
- -Halil Hasan
- -Kemal İbrahim
Plevne müdafaası
Limasol direnişi KKTC tarihinde, Osmanlı döneminde yaşanan Plevne müdafaasına benzetiliyor. Plevne mücadelesinde, Gazi Osman Paşa’nın mücahitleri 3000 Rus askerini öldürüp düşmanı geri püskürttü. Plevne ile Limasol direnişindeki ortak nokta mücahitlerin şanlı direnişi.
- Şanlı direnişin önemini vurgulayanProf. Nurşin Ateşoğlu Güney; “Bugün Girne’de yapılacak törende Limasol direnişindeki şehitler anılacak.10-13 Şubat 1964tarihinde Rumların 10 Şubat’ta başlattıkları Limasol’un Türk bölgesine karşı başlattıkları saldırıda mücahitlerincanları pahasınakale civarında bu saldırıyı püskürtmeleriLimasol direnişiolarak anılıyor. Limasol Türk bölgesinde direniş karşısında 5 mücahitin şehit olduğu ancakRumların da bu direniş karşısında ateşkes anlaşmasını imzalamak zorunda kaldıklarıbiliniyor” sözleri ile hatırlattı.
Limasol’un önemi
Limasol kenti adanın soyo-kültürel ve ekonomik anlamda öne çıkan yerleşim yerlerinden biri konumunda. Farklı kültürleri içinde barındıran şehirde kentlilik/şehirlilik kavramı öne çıkar. Kıbrıs’ın öteki yerleşim yerlerine göre ileridedir. Zangoğlu şimdiki adı ile Fatih Sutan Mehmed bölgesinde bir mevzi düştü.