Cenaze yardımı ve cenaze ödeneği olarak da bilinen ölüm yardımı, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na tabi kişilerin vefatı durumunda, cenaze masraflarının karşılanması için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından ödenen yardımdır. Cenaze ödeneği tutarı her yıl bir önceki yıl için Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından açıklanan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) değişim oranında artırılarak belirlenmekte. Ölüm yardımında zaman aşımı beş yıldır. Ölüm yardımı almak isteyen hak sahiplerinin beş yıl içinde başvuru yapması gerekir. Peki Ölüm yardımı ne kadar? Cenaze defin aylığı kaç para, nasıl alınır, kimlere verilir, şartları neler?
Cenaze ödeneği, Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı tarafından onaylanan tarife üzerinden ölen sigortalının ailesine bir defa yapılan yardımdır.
Ölüm Yardımının Şartları Nelerdir?
- Ölüm yardımı aşağıdaki durumlarda vefat eden sigortalının yakınlarına ödenir.
- İş kazası ya da meslek hastalığı sonucu vefat
- Sürekli iş göremezlik geliri, malullük veya yaşlılık aylığı alırken vefat
- Vefat eden sigortalı için en az bir yıl içinde yaşlılık, malullük ve ölüm sigortası primi bildirilmiş ise
- İlk iki maddede, ölüm yardımı yapılabilmesi için vefat eden kişinin sigortalı olması gerekir; ancak üçüncü maddede yani en az bir yıl içinde yaşlılık, malullük ve ölüm primi bildiren kişiler için sigortalı olma koşulu yoktur.
Kimler Ölüm Yardımı Alabilir?
- Ölüm yardımı, defin işlemlerini gerçekleştiren kişiye; genellikle vefat eden kişinin birinci dereceden akrabalarına yapılır.
- Hak sahibi olan birinci derece akrabalar arasında öncelik eştedir.
- Vefat eden kişinin eşi yoksa çocukları, çocukları olmaması durumunda ise anne babasına ödeme yapılır.
- Anne babanın da hayatta olmaması durumunda ölüm yardımı kardeşlere ödenir.
- Kardeşlerin de olmaması durumunda cenaze işlemlerini yürüten akrabalar ölüm yardımı başvurusu yapabilir.
- Vefat eden kişinin cenaze işlemlerini hiçbir akrabalık bağı olmayan bir kişi ya da kurum yürüttüyse, bu kişi ya da kurum da defin sürecindeki masrafları belgeleyerek başvuru yapabilir.
Ölüm Yardımı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Ölüm yardımı başvuruları, Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri ile Sosyal Güvenlik Merkezleri’ne yapılır. Doldurularak başvuru esnasında ibraz edilmesi gereken dilekçeyi buraya tıklayarak indirebilirsiniz. Vefat eden sigortalının ölüm tarihi henüz Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne bildirilmemişse ya da sisteme girilmemişse; dilekçenin yanı sıra resmi ölüm belgesi de talep edilir.
Ölüm yardımını, vefat eden sigortalının birinci derece bir akrabası almayacaksa başvuru cenaze işlemlerinin ardından yapılmalıdır ve başvuru esnasında, cenaze ve defin masraflarını belgeleyen dekont ve makbuzların ibraz edilmesi istenir.
Ölüm yardımında zaman aşımı beş yıldır. Ölüm yardımı almak isteyen hak sahiplerinin beş yıl içinde başvuru yapması gerekir.
Ölüm Yardımı Başvuru Sorgulama Nasıl Yapılır?
Başvuru yapan kişiler e-devlet üzerinden sorgulama yapabilir. T.C. kimlik numarası ve şifre ile sisteme giriş yapan başvuru sahipleri, ana sayfada yer alan Sosyal Güvenlik Kurumu bağlantısına tıklayarak şahıs ödemeleri sorgulamaları sayfasına ulaşabilir. Yapılan başvuru hakkında tüm bilgiler burada yer alır. E-devlet şifresi olmayan kişiler, PTT şubelerinden şifre alabilir.
Ölüm Yardımı Hangi Bankaya Yatırılır?
İbraz edilen belgelerin kontrolünün ardından yapılan başvuru kabul edilirse, ölüm yardımı Ziraat Bankası’na yatırılır. Başvurunun onaylanmasının ardından ölüm yardımı alacak kişiler, her ayın 8’i ile 14’ü arasında Ziraat Bankası şubelerinden ödemeyi alabilir.
Ölüm Yardımı Ne Kadar?
Ölüm yardımı olarak yatırılan miktar, TÜİK tarafından açıklanan Tüketici Fiyatları Endeksi’ne (TÜFE) göre her yıl yeniden belirlenir. 2022 yılı için açıklanan ölüm yardımı 1.218 TL’dir.
Kimler ölüm aylığı alabiliyor?
Ölüm aylığından, vefat eden sigortalının eşi, çocukları ve bazı şartlara göre de anne ve babası yararlanabiliyor. Vefat eden sigortalının dul eşine yüzde 50 oranında aylık bağlanırken, sigortalının çocuğu yoksa ve eşine kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ya da aylık bağlanmamışsa yüzde 75’i oranında ölüm aylığı bağlanıyor.
Çalışmayan ya da kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde de 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanlara maaşın yüzde 25 oranında aylık bağlanıyor.
