İsveç'in NATO'ya katılım protokolü Meclis Dışişleri Komisyonu'nda kabul edildi. 31.üyesi Finlandiya olan NATO'nun son üyesi İsveç oluyor. Gelişmenin ardından NATO'ya üye olan ülkeler merak kazandı. NATO'ya üye olan ülkeler hangileridir? Türkiye NATO üyesi mi? NATO üyeliği ne demek, avantajları nelerdir? İşte konuya ilişkin ayrıntılı bilgiler...
İsveç’in NATO'ya katılım protokolünün onaylanmasına ilişkin kanun teklifi Meclis Dışişleri Komisyonu tarafından kabul edildi. 31 üye ülkenin ikisi Kuzey Amerika'da (Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada), yirmi sekizi ise Avrupa'da yer alıyor. Peki, NATO'ya hangi ülkeler üye? İşte NATO'ya üye olan ülkeler listesi...
NATO'ya kaç ülke üye?
1949'da 12 üyeyle kurulan İttifak, Finlandiya'nın katılımıyla 31 üyeye ulaştı.
NATO'ya üye olan ülkeler listesi
BİRLEȘİK DEVLETLERİ (1949)
BELÇİKA (1949)
BİRLEȘİK KRALLIK (1949)
DANİMARKA (1949)
FRANSA (1949)
HOLLANDA (1949)
İTALYA (1949)
İZLANDA (1949)
KANADA (1949)
LÜKSEMBURG (1949)
NORVEÇ (1949)
PORTEKİZ (1949)
TÜRKİYE (1952)
YUNANİSTAN (1952)
ALMANYA (1955)
İSPANYA (1982)
ÇEK CUMHURİYETİ (1999)
MACARİSTAN (1999)
POLONYA (1999)
BULGARİSTAN (2004)
ESTONYA (2004)
LETONYA (2004)
LİTVANYA (2004)
ROMANYA (2004)
SLOVAKYA (2004)
SLOVENYA (2004)
ARNAVUTLUK (2009)
HIRVATİSTAN (2009)
KARADAǦ (2017)
KUZEY MAKEDONYA (2020)
FİNLANDİYA (2023)
Türkiye NATO’ya ne zaman üye oldu?
Türkiye ve Yunanistan 1952'de NATO'nun yeni üyeleri oldu. 1955'te o zamanki adıyla Federal Almanya, 1982'de İspanya ittifaka katıldı.
Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya'nın 1999'da katılımıyla üye sayısı 19'a yükseldi.
2004'te Bulgaristan, Letonya, Litvanya, Estonya, Romanya, Slovakya ve Slovenya NATO'ya girdi.
NATO'ya nasıl üye olunur?
NATO, "açık kapı" politikası izliyor. Bu politika, ittifakın kurucu anlaşmasının 10. maddesine dayanıyor.
Bu maddede kurucu Washington Antlaşması'na taraf olan ülkelerin Kuzey Atlantik bölgesinin güvenliğine katkı sağlamak için herhangi bir Avrupa ülkesini ittifaka katılmaya davet edebileceği belirtiliyor.
Ancak bir ülkenin NATO'ya dahil olabilmesi için oy birliği, yani mevcut 30 müttefik ülkenin hepsinin birden onay vermesi gerekiyor.
NATO üyeliği normal şartlarda uzun bir süreç gerektiriyor. Bunun için çok aşamalı bir sürecin tamamlanması isteniyor.
Buna göre, NATO müttefikleri bir başka ülkenin ittifaka katılmasını kararlaştırdıklarında NATO o ülkeye resmi davet gönderiyor. Bundan sonra 7 adımlık katılım süreci başlıyor.
Birinci adımda NATO uzmanlarıyla davet edilen ülkenin temsilcileri Brüksel'de bir araya gelerek görüşmeler yapıyor. Bu görüşmelerde davet edilen ülkenin NATO'nun siyasi, yasal ve askeri şartlarını karşılayıp karşılamadığı, NATO üyeliğinin ekonomik, askeri, yasal, siyasi ve istihbaratla ilgili yükümlülüklerini yerine getirip getiremeyeceği müzakere ediliyor. Bu müzakerelere göre davetli ülkenin NATO şartları ve standartlarını yerine getirmek için reform yapıp yapmayacağı belirleniyor.
İkinci adımda davet edilen ülke NATO Genel Sekreteri'ne resmi niyet mektubu gönderiyor ve NATO üyeliğinin yükümlülüklerini ve üzerine düşen taahhütleri kabul ettiğini bildiriyor. Reform yapılacaksa bu mektupta reformların takvimi de belirtiliyor.
Üçüncü adımda NATO, Washington Antlaşması'na ilave katılım protokollerini hazırlıyor. Böylece ittifakın kurucu anlaşması bir anlamda güncellenmiş oluyor. Bu protokoller, NATO ülkeleri tarafından imzalanıyor.
Dördüncü aşamada protokollerin NATO üyesi ülkeler tarafından kendi ulusal yasaları ve prosedürleri uyarınca onaylanması gerekiyor. Onay süreci ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. Örneğin onay için ABD'de Senato'nun üçte ikisinin oyu gerekirken, İngiltere'de parlamentoda resmi bir oylama gerekmiyor.
Beşinci adımda ise tüm üye ülkeler, kendi onay süreçlerini tamamladıktan sonra Washington Anlaşması'nı saklayan ABD'ye yeni üyenin katılımını öngören protokolleri kabul ettiklerine dair bildirim yapıyor.
Altıncı adımda bütün bu aşamalar tamamlanınca NATO Genel Sekreteri, yeni üyeyi ittifaka katılmaya davet ediyor.
Yedinci ve son olarak yeni üye de kendi ulusal yasal sürecini tamamlayarak katılım belgesini Washington Antlaşması'nı saklayan ABD'ye teslim ediyor ve NATO üyesi oluyor.
NATO NEDİR, NE ZAMAN KURULDU?
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO), 4 Nisan 1949'da 12 ülke tarafından imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması'na dayanarak kurulan ve farklı dönemlerde 19 ülkenin daha katıldığı uluslararası askerî ittifaktır.
NATO'NUN AMACI NEDİR?
1- İnsanları korumak;
Çoğu kez güvenli ve ekonomik açıdan istikrarlı bir ortamda rahatça yaşamanın kıymetini bilmeyiz. Güvenlik günlük hayatın her aşamasında refahın anahtarıdır.
2- Ortaklıkları geliştirmek;
Diyalog ve işbirliği barışçıl ilişkiler ve daha sağlam uluslararası anlayışın gelişmesi için son derece önemlidir.
NATO, ortak ve üye ülkelerin güven tesis etmek için güvenlik konularında danışmalar yapmaları ve uzun vadede, çatışmaları önlemeleri için eşsiz bir fırsat sunmaktadır.
Pratik işbirliği ve çok taraflı girişimler vasıtasıyla ülkeler yeni güvenlik tehlikelerine beraber karşı çıkmaktadırlar.
3- Yeni tehditlerle savaşmak
Tehditlerin niteliği değiştikçe barışı koruma metotları da değişecektir. NATO savunma yeteneklerini bugünkü tehditler paralelinde uyarlamaktadır.
Terörizm, başarısız devletler ve kitle imha silahları gibi diğer tehditlerle başa çıkmak için kuvvetlerini uyarlamakta ve çokuluslu yaklaşımlar geliştirmektedir.
4- Barış ve istikrarı sağlamak
İstikrarın yararlarından bir çok taraf aynı anda yararlanabilir. Gerginliklerin bir tehdit oluşturduğu bölgelerde istikrarın sağlanması son derece önemlidir.
Bu nedenle NATO kriz yönetimi operasyonlarında diğer uluslararası örgütlerle işbirliği içinde faal bir rol üstlenmektedir.