Farz ve vacip oruçların dışında kalan "nafile oruç" hem madden hem manen insana fayda sağlayan bir ibadettir. İslam İlmihali ve Diyanet kaynağının ışığında 'Nafile oruç nedir, nelerdir?' ve 'Peygamberimizin tuttuğu nafile oruçlar'ı sizler için derledik.
NAFİLE ORUÇ NEDİR?
Farz ve vâcip olan oruçların dışında tutulan oruçlar nâfile oruç olarak isimlendirilir. Nâfile, gereksiz anlamına değil, farz ve vâcip olanın dışında, kısaca gerekenin dışında yapılan anlamına gelir. Daha fazla sevap kazanmak maksadıyla yapıldığı için tabir câizse nâfile ibadet, bir bakıma fazla mesai yapmaktır. Nâfile oruçların sünnet, müstehap, mendup veya tatavvu olarak adlandırıldıkları da olur.
Nâfile oruç, mubah olan tüm günlerde tutulabilir. Ancak bazı günlerde oruç tutmak daha faziletli görülerek bugünlerde oruç tutmak sünnet veya mendup kabul edilmiştir. Peygamberimizin sıklıkla oruç tuttuğu veya oruç tutulmasını tavsiye ettiği günler, kısaca oruç tutmanın mendup kabul edildiği belli başlı günler; Şevva orucu, Aşure orucu, her ay üç gün oruç, Pazartesi-Perşembe orucu, Zilhicce orucu, haram aylarda oruç, Şâban orucu ve Dâvûd orucudur.
NAFİLE ORUÇ ÇEŞİTLERİ
Oruç ibadeti insanların manevi ve de ahlaki bakımından olgunlaşmasını sağlamaktadır. Bu nedenle Peygamber Efendimiz ve sonrasında yaşamış olan din adamları Ramazan ayı dışında da çeşitli vesileler ile oruç tutmuşlardır. Oruç ibadetleri; farz, vacip ve nafile olmak üzere 3'e ayrılmaktadır.
PEYGAMBERİMİZİN TUTTUĞU NAFİLE ORUÇLAR
Resûlullah Efendimiz, farz olan Ramazan orucunu büyük bir şevkle edâ ettikten sonra, sık sık nâfile oruç tutmaya da devam ederdi. Bilhassa pazartesi ve perşembe günleri oruçlu olmayı tercih ederdi.
- Efendimiz pazartesi ve perşembe günleri oruçlu olmayı tercih etmesinin sebebini şu şekilde îzah ederdi:
- “Ameller, Allah Teâlâ Hazretlerine pazartesi ve perşembe günleri arz edilir. Ben, amelimin oruçlu olduğum hâlde arz edilmesini severim.”(Tirmizî, Savm, 44/747)
- “Ben pazartesi günü doğdum ve bana o gün vahiy gelmeye başladı.”(Müslim, Sıyâm, 198)
- Fahr-i Kâinât Efendimiz, her hicrî ayın “Eyyâm-ı Bîz” denilen 13, 14 ve 15’inci günlerinde oruç tutmaya ehemmiyet verir ve bunu ashâbına da tavsiye ederdi. İbn-i Abbâs -radıyallâhu anhumâ-:
- “Peygamber Efendimiz, Eyyâm-ı Bîz’da oruç tutmayı hazarda da seferde de bırakmazdı.” der. (Nesâî, Savm, 70)