Muattıla
Mu‘tezile, Kaderiyye ve Cehmiyye gibi mezheplerin Allah’ın sıfatlarını inkar etmesi ve Allah’ın ancak selbi sıfatlarla bilenebileceği iddiası muattıla kavramıyla temsil bulan görüşün doğmasına zemin hazırlamıştır. Bu manada bu üç mezhebin içinde cereyan eden sıfatları inkar anlayışı, bunların hepsine Muattıla denmesine sebep olmuştur. Eş’ariye ise sıfatları zati ve fiili olarak ikiye ayırmış, zati sıfatların Allah’ın zatında mevcut kadim olduklarını, fiili sıfatların ise Allah’ın zatı ile kadim olmayıp hâdis olduklarını iddia etmiştir. Peki muattıla ne demek? Kimlere denir? İşte cevaplar.
Bazı kaynaklarda muattıla yerine
ehl-i ta‘tîl
tabiri geçmektedir. Ta‘tîl görüşünün ilk defa
II. (VIII.)
yüzyılın
başlarında
Ca‘d b. Dirhem
tarafından ileri sürüldüğü kabul edilir. Bu sebeple Ahmed b. Hanbel, Buhari ve Osman b. Said ed-Darimi gibi erken dönem alimleri ta‘tîl anlayışını reddeden eserler kaleme almışlardır.
MUATTILA NE DEMEK? KİMLERE DENİR?
MUATTILA NE DEMEK? KİMLERE DENİR?
Kelime anlamı ‘boş’, ‘hâli’ anlamlarına gelen Muattıla bu kökün isim şeklidir. Bu görüşü benimseyenlere, Allah’ın zatını sıfatlarından soyutladıkları için Ehl-i Ta’tîl de denmiştir.
Muattıla önceleri Allah’ın sıfatlarını zâtından soyutlayanları tanımlamaktayken, daha sonraki dönemlerde Allah’ın varlığını
kabul etmeyenlere
de denmiş, tabiatın yaratıcının tasarrufundan bağımsız varlığını sürdürdüğünü ileri sürenler için de kullanılmıştır
#muattıla
#inkar
#ehl-i ta'til
#zat
#sıfat