BioNTech aşıları, depolama aşamasından aşı merkezlerine kadar titiz bir sevk süreci geçiriyor. Tek bir dozun ziyan olmaması için aşıya gelmeyenlerin dozları, sonrakilere aktarılıyor. Gün sonunda da elde kalan doz varsa, çevre hastaneler arasındaki insan transferiyle mutlaka kullanılıyor.
BioNTech aşılarının bir dozunun bile ziyan olmaması içn “iğneyle kuyu kazar gibi” saatler süren planlamalar yapılıyor. Ülkemizde geçtiğimiz ay uygulanmaya başlanan Pfizer-BioNTech aşısı, saklanma koşulları ve sıkı soğuk zincir mecburiyeti nedeniyle tüm dünyadaki aşı uygulamalarında ezberleri bozdu. Türkiye ise titizlikle yürütülen bir çalışma ile BioNTech aşılamasını başarıyla yürütüyor.
İĞNE İLE KUYU KAZMAK GİBİ
İstanbul’da en çok aşılamanın yapıldığı merkezlerden Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi’nde şimdiye kadar 25 binin üzerinde BioNTech aşılaması yapıldı. Hastanede yaklaşık günlük 4 bin 500 kapasiteyle aşılama yapıldığını söyleyen Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Genel Hastane Başhekimi Dr. Öğr. Üyesi İdris Kurtuluş, yapılan planlamaları şöyle anlattı: “Soğuk zincire tam uyulması gereken bir aşı. Bu nedenle de belirli prosedürlere uymak çok önemli. Tamamen iğne ile kuyu kazar gibi, ilmek ilmek dokunarak planlamalar yapılıyor. Bu aşı o kadar titizlikle ve o kadar farklı ve zorlu süreçlerle buralara getiriliyor ki, randevusunu alan bir vatandaşımız buraya gelip bu aşıyı olmadığı zaman, bizim elimizde tek doz aşı ile ne yapacağız korkusu başlıyor.”
ZAYİ ETMİYORUZ
“Bir flakondan çıkan 6 doz için randevular ayarlanıyor. Özellikle son randevulara doğru gelmeyenler olursa, aşı için orada bulunan diğer vatandaşları bekleterek 6 kişiyi mutlaka tamamlamaya çalışıyoruz. Telefonla gelmeyen vatandaşı arıyoruz. Ulaşamıyorsak uygun olan vatandaşlarımızı randevusuna erken çağırıyoruz. Hiçbir aşıyı zayi etmeden vatandaşımıza uyguluyoruz. Bazen de hastaneler arası işbirliği yapıyoruz.”
DOZ TRAFİĞİ
“Gece son dozlara doğru eksik kalan randevu olursa ‘aşı dozu tamamlama trafiği’ başlıyor. Diyelim ki bizim hastanemizdeki randevularda bir kişi eksik kaldı. Yakınlarda birçok hastanemiz var. Bu hastanelerin bir tanesinde de vatandaş gelmiş, tek kişi kalmış. 6 kişi için açmanız gereken bir flakonu tek kişi için açmak zorunda kalmamak için kendi aramızda haberleşiyoruz. Birbirine yakın hastaneler olarak aracımızı gönderiyoruz, vatandaşı alıyoruz. Aşılamayı burada yapıyoruz. Hastanelerimiz arasında aslında tam bir işbirliği var.”
Adım adım planlama
İstanbul Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Aşı Sorumlusu Dr. Önder Yel, BioNTech aşısının saklama koşulları ile ilgili “Planlamalar çok büyük titizlikle yapılıyor” dedi. Hastanelerdeki randevu planlamalarının depodaki aşı sorumlusuna bildirildiğini anlatan Dr. Yel, süreci şöyle özetledi: “Depodaki arkadaş, listeye bakar. Hangi hastaneye ne kadar da aşı götürülmesi gerektiğini belirler ve ilgili hastane ile irtibat kurulur. Eksi 80 derecedeki dolaptan, ihtiyaç kadar aşı dışarı çıkartılır. Daha sonra özel kaplar, buzlar içerisinde, aşı nakil araçlarıyla ilgili hastaneye götürülür. BioNTech aşıları eksi 80 derecelik dolaptan çıktıktan sonra, eksi 20 derecelik dolaplarda 14 gün, 2-8 derecelik normal aşı dolaplarında ise 5 gün dayanır. Ankara’dan özel polis eskortu eşliğinde aşılar buradaki depolarımıza getiriliyor. Kuru buzlardan çıkartılıp, tabakalar halinde bu dolaplara yerleştiriliyor. Bu dolapların bulunduğu odalar güvenlik tarafından 24 saat korunuyor. İhtiyaç anında acil durumlarda da, depo görevlisi arkadaşlar her saat gelip buradan aşı dağıtımı yapabiliyorlar.”