EYT prim eksiği olanlar arasında pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği alanlar yer almakta. EYT konusunda her gün bir son dakika haberi geliyor. EYT düzenlemesi sene sonuna kadar yasalaşacak ve 2023’ün Ocak ayından itibaren uygulanmaya başlayacak. Hal böyle olunca da kimileri EYT yasasında borçlanma hakkı tanınıp tanınmayacağını sorguluyor. Peki hangi EYT'liler borçlanmaya takılıyor? Kısa çalışma ödeneği alanlar EYT’den yararlanabilir mi? EYT emeklilikten yararlanmak için kısa çalışma ödeneği eksik primlerler nasıl tamamlayacak? İşte detaylar.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, aralık ayında Meclis’e intikal edecek olan EYT çalışmaları hakkında açıklamalarda bulundu. Bilgin, “İki şartı (prim ve yıl) doldurup yaşı bekleyenler var. ‘Hiç yaş şartı olmasaydı bugün kaç kişi emekli olabilir’ diye baktık. Bunların sayısı aydan aya değişiyor. Haziran rakamları 1,5 milyonun biraz üzerindeydi. Yarın bu sayı 1,6 milyon, 1,7 milyon veya aralık sonu itibarıyla da tahmin ediyorum Meclis’ten kanun çıkarken bakılacak 2 milyon civarında olabilir” dedi. Bilgin, yapılacak düzenleme ile 696 sayılı KHK ile kadroya geçirilen işçilerin zorunlu emeklilik şartının ortadan kaldırılacağını belirtti.
Kısa çalışma ödeneği alanlar EYT’den yararlanabilir mi?
Pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği alanlar EYT’den yararlanabilmek için borçlanarak, eksik prim gün sayılarını tamamlayabilecek mi? sorusuna Hürriyet yazarı Noyan Doğan, köşesinde şu açıklamayı yaptı: “Pandemide hem kısa çalışma ödeneği alanların hem de nakdi ücret desteğinden yararlananların bu süreler içinde sigorta primleri yatmadığı için emeklilikleri uzadı.
- İş kanunu, kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği süresince ödenmeyen primler için çalışanlara bu primleri borçlanarak ödeme imkanı tanımıyor. Yani, bu süreleri borçlanarak, prim gün sayınızı tamamlayamazsınız. EYT düzenlemesinde bu konuda bir düzenleme yapılır ve bu kişilere borçlanma hakkı tanınırsa durum değişir. Ancak çalışanın emeklilik için prim gün sayısı sorunu yoksa, prim gün sayısı fazlaysa, emeklilik için yaşı bekliyorsa; kısa çalışma ödeneği veya nakdi ücret desteğinden dolayı eksik prim yatması sorun olmaz.”
EYT emeklilik şartları prim gün sayısı yaşta son durum
8 Eylül 1999 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 4447 sayılı Kanunla kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 günlük prim ödeme gün sayısı olan emeklilik şartları değiştirilmiş ve 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe girenler için kadınlarda 38 ile 58 erkeklerde ise 44 ile 60 yaş arasında değişen kademeli geçiş süresi getirilmiş ve 8 Eylül 1999 tarihinden sonra işe girenler için emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60’a, prim gün sayısı ise 7000 gün olarak belirlenmişti.
Kimler EYT kapsamında?
İlk defa 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olup, emeklilik için gerekli olan sigortalılık süresi ve prim gün sayısını doldurmasına rağmen yaş şartının dolmasını bekleyenler EYT kapsamına girmektedir. EYT olarak adlandırılan grup homojen olmayıp, farklı statülerdeki kişilerden oluşmaktadır. Bunlar, 4/a (Eski adıyla SSK sigortalıları), 4/b (Eski adıyla Bağ-Kur’lular), 4/c (Memurlar ve Kamu görevlileri), Tarım SSK ve Tarım Bağ-Kur’lulardır. Bu sigortalıların dışında sayıları 120.000 olan Banka ve Sigorta Sandık sigortalılarından 8.9.1999 tarihinden önce sigortalı olanlar da EYT kapsamına girmektedir.