Minare ustaları, metrelerce yükseklikte dünyanın belki de en dar inşaat alanında hünerlerini sergiliyor. Ancak kayıt dışı çalışan ve tadilat yerine tahrifat yapanlardan şikayetçi. Denizlili usta İbrahim Dedeler, minare ustalarına “meslek belgesi” verilmesi gerektiğini söylüyor. Böylece bu ‘yüksek sanat’ nesilden nesile aktarılabilsin.
Yüzlerce yıllık zanaatı devam ettirmeye çalışan minare ustaları, tadilatın ehil olmayanlarca yapılmasından şikayetçi. Onlarca metre yüksekte çalışan ustalar, zanaatlarının ölmemesi ve yeni nesillere aktarılması için meslek belgesinin olması ve denetim gerektiğini söylüyor.
KELLE KOLTUKTA ONLARCA METRE YÜKSEKTE
- Kayıt dışı veya maliyetin altında ücretlerle çalışanlar yüzünden eski ustalar, yıkıcı rekabete dayanamıyor. Gövdesinin darlığından dolayı minare işi onların deyimiyle dünyanın en zor ve küçük inşaat işlerinden biri. Bazen sıva bazen de minare külahının tamiri için deyim yerindeyse kelle koltukta çalışanların en önemli isteği ise ata mesleklerine sahip çıkılması. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın açıkladığı son verilere göre Türkiye’de 84 bin 684cami bulunuyor.
MALİYETLER İŞE GÖRE DEĞİŞİYOR
Yeni yapılanların yanında mevcut camilerin de tadilat gerektirmesi bu işi, birçok kişi ve şirket için cazip kılıyor. Minare tadilatı için maliyetlerin 50 ila 500 bin arasında değiştiği piyasada, yüzlerce ilan görebilirsiniz. Hal böyle olunca internette yüzlerce inşaatçı, vakıf ve hayırseverler tarafından finanse edilen projeler için kıyasıya yarışıyor. Edindiğimiz bilgiye göre tek şerefeli minarenin yapımı 160 bin, büyük projeler ise 1, 5 milyon lira civarında. Tamirat işleri ise yapının durumuna göre farklılık gösteriyor.
MESLEK BELGESİ VE PROJELENDİRME ŞART
- Mesleği 30 yıldır sürdüren Denizlili İbrahim Dedeler, “Kişilerin minare ustası olduğuna dair bir meslek belgesinin olması ve inşaatların da projelendirilmesi lazım” diye konuştu. İbrahim Usta, “İşten anlamayan kişiler, sadece para kazanmak için düşük fiyat veriyor. Yapıda sorun çıkınca bu sefer yine maliyet çıkıyor. Bazıları projeyi yarıda bırakıyor. Bizi arayanlar da maalesef, piyasadaki rekabet yüzünden pazarlık yapmaya başlıyor. Hakkımızı alamayınca birçok zanaatkar sektörden çekiliyor” diyor.
ESKİLER PİYASADAN ÇEKİLİYOR
Yeni nesil yetişmediğinin altını çizen İbrahim Dedeler, “Aileler bu işi tehlikeli bulduğu için çocuklarına izin vermiyor. Eskiler, piyasadan çekilince yetiştirecek kişi kalmıyor” bilgisini veriyor. Dedeler için işinin anlamı: "Allah'ın evinde, onlarca metre yüksekte, sanatını icra etmek zorundasın, yerde olmaya benzemez. Yeri gelir canını ortaya koyarsın. Bizimli başka türlü bir alın teri."
Kısacası, ustalar bize 'Zordur bazı meslekler' dedirtiyor. Kaç yaşında ve nerede olursan ol. Alın terinin karşılığı değil midir derdimiz? 'Garip Orhan Veli'nin dediğine kulak vermek gerekirse: "Çantasında küçük bir seccade. Üzerinde bizim yaşlı minare."
YURT DIŞINA DA İŞ YAPIYORLAR
- İbrahim Dedeler, Türkiye’nin farklı şehirlerinde ve hatta en ücra köylerinde 30 yıldır mesleğini devam ettiriyor. Öyle ki namı Afrika Mali'ye kadar ulaşarak bu ülkede ekibiyle minare projesi üstlenmiş. Dedeler, Hollanda ve Irak gibi ülkelerden de talebin olduğu bilgisini veriyor. Ülkemizde, 3-4 tane minare işinde uzmanlaşan firma olduğunu belirten Usta Dedeler, diğerlerinin müteahhitlik şirketleri olduğunu söylüyor.
