Tanpınar okurlarını bekliyor

Beyoğlu, pek çok yazar ve sanatçının yollarının kesiştiği bir semt. Bugünlerde ise Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi’nde Ahmet Hamdi Tanpınar’ın yolunun kesiştiği yazarlar ve okurları bir sergide buluşuyor. Beyoğlu Belediyesi’nin ev sahipliğinde İstanbul Üniversitesi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteğiyle açılan “Selam Olsun: Doğumunun 120. Yılında Ahmet Hamdi Tanpınar Sergisi” Tanpınar’ın yazı dünyasına okurunu davet ediyor. Sergide Tanpınar’ın İ.Ü. Edebiyat Fakültesi’ndeki çalışma masası başta olmak üzere daktilosu, notları, bazı mektup ve fotoğraflarıyla dostlarına imzaladığı kitaplarının yanı sıra kendisine imzalanan kitaplar da yer alıyor.

TANPINAR’IN YAŞADIĞI SEMT

“Birdenbire hiç beklemediğimiz bir yerde mermer bir çeşme aynası veya kapı çerçevesi, iyi yontulmuş taştan beyaz bir duvar size gülümser. İki servi, bir akasya veya asma küçük ve üslupsuz bir türbe yahut küçük bir bahçe sanacağınız mezarlık orada tatlı bir köşe yapar” diye büyük bir sevgiyle bahsettiği İstanbul’un pek çok semti bize Tanpınar’ı hatırlatır. Onun adımlarını, onun geçtiği mekânları, semtleri, sokakları adeta onun cümleleriyle yeniden hissetmek isteriz. Beyoğlu da Tanpınar için özel bir semt... Fatih’te doğan Tanpınar’ın Beyoğlu’na yolu iki kez düşer. Biri Paris’e gitmeden önce, diğeri ise Paris’ten döndükten sonradır. Beyoğlu’ndaki ilk durağı Narmanlı Han’dır. Avrupa yıllarının ardından Tanpınar’ın vefatına kadar oturduğu diğer adres ise Gümüşsuyu’nda Emektar Sokak’taki Gümüşay Apartmanı’dır. Ömrünün son 10 yılını Tanpınar bu apartmandaki dairesinde geçirmiştir. Geçtiğimiz yıllarda Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ile Beyoğlu Belediyesi’nin birlikte yürüttükleri “Beyoğlu’nun Edebiyat Coğrafyası” adlı proje sayesinde Gümüşay Apartmanı’nın kapısına bir tabela asılarak bu adres Tanpınar okurlarının dikkatine de sunulmuştu.

DİJİTALDEN SERGİYE

Ahmet Hamdi Tanpınar 23 Ocak 1962 yılında geçirdiği kalp kriziyle vefat edince Tanpınar’ın ailesi yazarın -vefatından on yıl sonra -terekesini İstanbul Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü’ne bağışlamıştı. Bugün sergide yer alan pek çok eserin hikâyesi de işte bu terekeye ait. Uzun yıllardır enstitüde hiçbir tasnife uğramadan öylece duran arşiv Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi bünyesinde Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Araştırmaları ve Uygulama Merkezi’ni kuran Prof. Dr. Handan İnci Elçi ve öğrencilerinin gayretleriyle ilk kez tasnif edilip dijitale aktarılmıştı. Bu çalışmanın ilk haberini de yine Yeni Şafak Pazar ekinde duyurmuştuk. İşte bu arşiv küratörlüğünü Mehmet Lütfi Şen’in yaptığı sergiyle bu defa sergilenme fırsatını yakaladı. Küratör Şen büyük çoğunluğu yazar ve koleksiyoner Haluk Oral’a ait olan Tanpınar imzalı kitaplardan da bir seçki yapmış. Tanpınar’ın imzaladığı kitapların yanında dönemin ünlü isimlerinin Tanpınar’a imzaladığı toplam 170 kitap sergide yer alıyor. Sergide kitaplar, mektuplar, notlar yanında Tanpınar’ın bir yemek davetinden sakladığı peçete var. Tanpınar’ın peçeteyi saklama sebebi ise üstündeki imzalar. Mehmet Ali Cimcoz, Tarık Temel, Füreya Koral, Hakkiye Koral ve Sabahattin Eyüboğlu’nun el yazısıyla notların bulunduğu peçetenin yanında Ara Güler imzalı fotoğraflar da dikkat çekiyor.

Bu sergide buluşan iki usta Ara Güler ve Ahmet Hamdi Tanpınar geçtiğimiz yıl bir kitap projesinde yine bir araya gelmişti. “Aynı Rüyanın İçinde-Ara Güler/Ahmet Hamdi Tanpınar” adlı kitap Dergâh Yayınları ile Ara Güler Müzesi tarafından yayına hazırlanmış, kitaba paralel olarak bir de müzede sergi açılmıştı. Bu son sergi için de yine özel bir kitap hazırlanmış. Beyoğlu Belediyesi Kültür Yayınları arasında çıkan ve sergi ile aynı adı taşıyan eser, kitapları, notları, mektupları arasında sizi Tanpınar’ın dünyasından alıp çok sevdiği kadim İstanbul’un sokaklarına yeniden keşfe davet ediyor.