Pancaroğlu arpla dünyaya açıldı

Sanatçı Şirin Pancaroğlu Kültür ve Turizm Bakanlığının desteklediği “Türk Arpı Projesi” kapsamında Türk arpını dünyaya tanıtıyor. Pancaroğlu, 2008’de çeng üzerine çalışmaya başladığını belirterek şunları söylüyor: “Çeng bizim kültürümüzden kaybolmuş bir müzik aleti. Aslında bizim bu coğrafyanın arpı. Tamamen yok olmuş bir çalgı iken üzerine çalışmalar yaptım. Bu vesileyle aslında tabii ki biraz Türk müziğiyle tanışma imkânım oldu. Çünkü 2008 yılına kadar benim Türk müziği konusunda hiç bilgim yoktu. Tamamen Batı geleneği içerisinde eğitim almıştım. Çeng aslında bana bu güzel dünyanın kapılarını da aralamış oldu. Daha sonra Çeng ile icra ettiğim eserleri farklı arplarla yurt dışında ve içinde, festivallerde de seslendirmeye başladım.”

Türk müziğinin temellerini daha iyi anlıyoruz

İngiltere’de 2022’de 24 kitaptan oluşan bir nota koleksiyonunun yayınlandığını aktaran sanatçı, şu bilgileri veriyor: “Bu yayın projesini Kültür Turizm Bakanlığı destekledi. Ardından nota koleksiyonunun üzerine tanıtım aşamaları başladı. Bu nota koleksiyonu, farklı ülkelerde yaşayan arp sanatçıları, arp öğrencileri ve eğitimciler için Türk müziğinden bir kesit sunuyor. Hepsini çaldığınız zaman yaklaşık olarak Türk müziğinin ne olduğunu, müziğin estetiğinin dayandığı temelleri anlayabiliyorsunuz. Dikkatlice yapılmış bir seçki diyelim. Bütün Türk müziğini anlatmıyor ama o verdiği kesitle sizin bir fikriniz oluyor. Dolayısıyla nota koleksiyonunun içine ben aslında bugün bestelenmiş ama bizim geleneğimizin makam olsun, usul olsun temel unsurlarını kullanan eserleri de dahil ettim.”

Pancaroğlu, 2024’te 12 ülkede 60’ın üzerinde etkinliğe imza attığını aktararak, “21 ayrı şehirde, 3 ayrı kıtada gerçekleştirdik. Bu paylaşımların sonucunda çok yeni ortaklıklar kurmak mümkün oldu. Benim dışımda da yarışmalarda ve konserlerde, öğrenciler, profesyoneller eserleri seslendirmeye başladı. Bu da benim için çok mutluluk verici bir şey” diyor.

Çeng aslında Mezopotamya’dan çıkmış

Çengin aslında Mezopotamya’dan çıkmış bir çalgı olduğunu belirten Pancaroğlu, sözlerine şöyle devam ediyor: “Orta Çağ’da da bizde çalınmış. Kadim bir çalgı ama yolu çok uzun olmuş çengin. İpek yolu üzerinden Çin’e, Japonya’ya kadar ulaşmış bir çalgı ve bu yol üzerinde de bütün kültürlerde çalınmış. Geçtiğimiz ay Çin’de bu konuda çok ciddi bir hareketlenme oldu. Kadim arplar, arp ve arp türevi çalgılar üzerine bir birlik kurduk. En doğuda Japonya’ya kadar olan bütün Havza’da, Hindistan’dan, Orta Asya’dan geçerek izler bırakmış bu çalgı ve benzerlerini koruma altına almak üzere bir birlik bu. Hem tanıtmak hem kaybolmuş çalgıları yeniden yapmak için kuruldu. Ben de birliğin başkan yardımcısı olarak seçildim.” Şirin Pancaroğlu çalgılar üzerinden dostluklar kurup, konuşabildiğinin altını çizerek, “Çin’le kültürel anlamda çok az ortaklığımız var. Ama kendi alanımda bunu gerçekleştirebilmiş olmak ya da buna vesile olmak beni çok mutlu etti. Orada bir müze de var. Çalışmalar yapacağız orada” diyor.

Büyük hayallerim var

Birkaç sene sonra Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) bu nota koleksiyonuna dayalı bir yarışma yapmayı hayal ettiğini söyleyen Pancaroğlu, “Bir uluslararası arp yarışması yapabilmek ve katılımcıların hepsinin sadece bizim müzikleri çalmasını istiyorum. İçinde tabii ki kadim eserler de yeni eserler de var. Türkiye’de yaşayan bestecilerin, daha yeni müzik tarzını ortaya koyduğu eserleri de dahil etmeye gayret ediyorum. Geçmişimizi, bugünümüzü ve inşallah geleceğimizi de yansıtan bir çalışma olsun. Başka çalgılar için örnek olsun. Bunu yaparken hiçbir zaman için hani şuna faydası olsun demedim. Amaç her zaman o kültürel mirasın görünür ve aktarılabilir olması” değerlendirmesini yapıyor.

Edebiyatla opera kardeştir

26 Ocak, Pazar