Kimisi vitamin almıyor, kimisi su içmiyor, kimisi karbonhidrattan uzak durmuyor, kimisi de hiç çaba göstermiyor. Henüz operasyonun üzerinden iki yıl geçmişken hatalar yapılıyor ve düşündükleri kilonun daha azını kaybediyorlar.
2 binden fazla obezite ameliyatı gerçekleştiren Prof. Dr. Halil Coşkun, obezite cerrahisi sonrası en çok yapılan 10 hatayı sıraladı:
Ağzı doluyken lıkır lıkır meşrubat içmek çoğunluk için normaldir. Ama kilo verme operasyonundan sonra, yemek yerken bir şeyler içmek, yemekleri midenizden alıp götürür. Siz de tekrar yemek yer, yine ameliyatlı torbacığınızı doldurursunuz. Ayrıca küçük mideniz yeterli proteini alamaz ve daha erken acıkmanıza neden olur.
İnsanlar susadıkları için bir şeyler içtikleri bahanesini öne sürüyorlar. Yemekten 20 dakika önce bir bardak su içerek sorunu çözün. Yemek başladıktan sonra, genzinize bir şey kaçmadığı sürece su içmeyin. Uzun vadeli başarıda bu son derece önemlidir. Yemeklerle içmek yasak.
Bir tane gazlı içecek içmek insanın midesini zarar vermese de çoğu kişiyi günde 3-4 tane veya daha fazla kola içtiği günlere geri döndürecektir. O günlere geri dönmemek lazım. Ameliyat olduktan sonra kişilerin yemeklerde gazlı içecek içme ihtimali daha yüksektir ve işte bu gazlı içecek ile yemek bileşimi sizi sonunda geri kilo almanıza neden olacaktır.
Kilo alma ve verme matematiktir. Tüketilen kalorilere karşı yakılan kaloriler. Yaktığımızdan daha fazla tükettiğimiz için 100 kilonun üzerine çıktık. Hatta daha fazla. Operasyondan sonra kilo vermediysek, bu hâlâ yaktığımızdan daha çok kalori alıyoruz demektir. Bir hacim kısıtlamamız var, bu da yanlış yiyecekleri seçtiğimiz anlamına geliyor.
Fast food’dan, kolay ve hazır yemeklerden uzak durun, taze yemek pişirin ve çevrenize daha iyi seçenekler yerleştirin. Hayatınızın geri kalan bölümü için, yapacağınız plan “önce protein, ardından düşük karbonhidratlı sebzeler” olmalıdır. Bunu tekrarlayın. Asla bunlardan vazgeçmeyin. Zararlı yiyecek seçimlerinizi değiştirme gibi bir niyetiniz yoktuysa, neden mide ameliyatı oldunuz?
Midenizin büyük bir bölümü çıkartıldığı veya bağırsaklarınız yarıdan kesilerek bypass yapıldığı için ciddi kilo vermeniz kaçınılmazdır ve bu durumda vitamin almaya gerek olmadığını düşünmek zordur.
Vitamin almanız şart. 35 yaşında obezite ameliyatı geçirirseniz 25 yıl vitamin eksikliğinden sonra size neler olacağını hiç düşündünüz mü? Operasyondan sonra küçük bir tökezlemede düşüp el veya ayak bilekleriniz kırılabilir. Çıtır çıtır içi gözenekli bir kemik tıpkı bir kağıt helva gibi kırılır ve iş işten geçtikten sonra yapılacak çok az şey vardır. Operasyondan uzun süre sonra çoğu kişi çene kemiklerinde osteoporoz yüzünden dişlerinin sallandığını fark edebilir. Temel yapıları bir kanal tedavisi veya implantı desteklemeyince, bir çoğu kemik aşılama da dahil karmaşık diş prosedürlerine ihtiyaç duyar.
Sizde vitamin, protein veya mineral eksikliği varsa, size zarar verebilecek çok ciddi hastalıklar da söz konusudur. Geri dönüşü olmayan ve hayati tehlikeyle sonuçlanabilecek, besin takviyelerini almamanın sebep olduğu nörolojik hastalıklar da vardır.
Susuzluk hastaneye yatma sebeplerinin başında gelir ve çoğunlukla engellenebilir bir komplikasyondur. Cerrahi ekibiniz su içmeye devam etmenizi söylüyordur. Çoğu kişi ameliyattan kendini iyi hissederek çıkmakta ve ilk 10 günden sonra başı dönmekte, midesi bulanmakta, başı ağrımakta, bir şeye odaklanamadan cümlenin ortasında uykuya dalmaktadır. Durum giderek kötüleşir ve ne yazık ki kendilerini kollarına serum takılmış bir halde bir hastane yatağında bulurlar. Bu sorunu yaşamamak için programlı olarak su için.
Gerçek yemekler planlayın ve yiyin. Üç öğün yemek artı iki küçük protein atıştırmalık. Buna aynı zamanda ‘beş küçük yemek’ de denir. Abur cubur, karın doyurmadan ara ara atıştırmaktır. Küçük mideniz en güçlü araçtır ve onu doldurmamak da karın doluluğunu kontrol etmenin güçlü bir yoludur.
Tabağınızı alıp sofraya oturun, sonra yavaş yavaş yemeye başlayın; karın tokluğu size ne zaman duracağınızı söyleyecektir. Abur cubur yemek, mideniz dolmadığı için daha uzun sürede daha fazla miktarda yiyecek tüketmenize izin veren bir davranıştır.
Abur cubur yemek dediğimiz olayın, çoğu aç olduğumuzu sandığımız veya sadece yapacak bir şeyler aradığımız zaman meydana gelen “beyindeki açlığın” sonucudur. Bilgisayarda oyun oynayın, okuyun, düşüncelerinizi yiyecekten uzak tutacak herhangi bir şey yapın.
Obez kişiler spor salonuna giden kişilerin egzersiz yapmayı sevdiklerini düşünürler. Gerçek şu ki egzersiz yapan kişiler kendilerini iyi hissetmek ve iyi görünmeyi isterler. Egzersiz yapma duygusunu ve sonuçları gerçekten severler.
Kilo vermek matematiksel bir formüldür. Her gün 10 dakikalığına bile olsa kalp atışlarınızı hızlandırmanın getirdiği enerji, daha hızlı kilo vermenizi sağlayacak, daha uzun süre verdiğiniz kiloyu muhafaza edebileceksiniz ve hem daha iyi görünecek hem de kendinizi daha iyi hissedeceksiniz.
Şu anda “yapardım” ama dizlerim kötü, hastalıklarım var, spor salonu üyeliği için param yok gibi sessizce bahaneler üretiyorsanız, evde yapılabilen, hiç alet kullanılmayan, eklemlere hiç yük bindirmeyen ve günde sadece 10 dakikanızı alacak egzersiz planları da var.
Operasyon sonrası en büyük sorun açlıktır ve bir çok kişide bunun sebebi karbonhidrat almamaktır.
Önce protein almak, açlığı kontrol eden karbonhidratları dışarı itekler ve kilo kaybını zorlar. Yenecek herhangi bir karbonhidrat sebze/meyve türünden olmalıdır. Küçük bir süslü pasta, bir kase yaban mersini ile aynı miktarda karbonhidrat içerse de, sıfır besin vardır. Küçük bir pasta hiçbir besleyici değeri olmayan işlenmiş veya ölü yiyecektir. Onun yerine daha az kalorisi olan, tonlarca besleyici maddesi bulunan, tadı nefis ve depolanmış yağı yakacak enerjiyi kullanan yaban mersinini tercih edin. Her yönüyle çok daha iyi.
Kraker veya bisküvi gibi karbonhidratlar hızla yanarak sizi daha da aç bırakırlar. Balık kraker yedikçe canınız daha fazla kraker yemek ister. İnsanlar kilo alırken ve birkaç gün bir yiyecek günlüğü tutarken, karbonhidratlar da çaktırmadan mutfağa girivermişlerdir. Bunları mutfaktan atın, almaktan vazgeçin ve besin yönünden zengin taze, daha düşük karbonhidrat olan yiyecekler alın.
Balayı dönemine aldanmayın
Kilo vermeye başladınız ve birden bire dünya daha iyi görünüyor, her şey daha iyi, morbid obezite sorunlarıyla tekrar karşı karşıya geleceğinizi düşünmek aklınızdan bile geçmiyor. Buna ‘balayı dönemi’ adı vermek doğru bir tariftir.
O muazzam kilo verilen ilk on iki ay süresince, otobüsü kullanan sürücü siz değilsiniz. Ne yaparsanız yapın aynı miktarda kilo vereceksiniz. Bunu kavrayamayan bazıları, her nasılsa sistemi kandırdıklarını ve patates kızartması yerken yine de kilo verdiklerini düşünüyorlar. Uzun vadede bunun sonu hiç iyi olmayacaktır.
Operasyon geçirmiş kişilerde, farklı yiyecekleri seçmez, sağlıklı beslenme sistemini oturtmaz ve bunları benimsemezlerse, hedefledikleri kiloya kadar bütün kiloları verememek veya birkaç yıl içinde tekrar kilo almak sıkça görülüyor. Çok dikkat edenler dahi, tıpkı hiç kilo verme operasyonu olmamış kişiler gibi, tekrar kilo alabilirler. Kilo verme operasyonu çaba gösterilmeden gerçekleşen bir iş değildir, oluşturduğunuz yeni yaşam biçimine ciddi olarak sadık kalmazsanız sonsuza kadar sürmez.
