Menderes'in Irak planı

Türkiye'yi ziyaret edeceği gün, bir askeri darbeyle devrilen Irak Başbakanı Nuri Said Paşa ve Kral Faysal'ı kurtarmak için Demokrat Parti iktidarının bir operasyon düzenlenmeye karar verdiği ve bu amaçla Ürdün'e bir ekip gönderdiği ortaya çıktı. Ancak darbeyi yapan General Kasım'a bağlı birliklerin Kral Faysal'ı ve Başbakan Nuri Said Paşa'yı öldürmesi üzerine, operasyon için Ürdün'ün başkenti Amman'a kadar giden özel ekibin Türkiye'ye geri çağrıldığı ortaya çıktı.

Türkiye'nin ilk Özel Harekatçı subaylarından İsmail Tansu'nun Kıbrıs'ta EOKA'ya karşı oluşturulan Türk Mukavemet Teşkilatı(TMT)'nı anlattığı kitabında, Irak'la ilgili anısı tarihe ışık tuttu. Tarihe "Menderes'i en çok sarsan" olaylardan biri olarak geçen ihtilal, General Kasım'ın askeri tatbikat için Bağdat'tan geçen birliklerle Kral Faysal'ın sarayını basarak, kraliyet ailesini katletmesi ile başlamıştı. İhtilal, Türkiye dostu olarak bilinen Irak Başbakanı Nuri Said Paşa'nın Ankara'da yapılacak Bağdat Paktı toplantısı için Türkiye'ye geleceği gün yapılmıştı. Başbakan Nuri Said Paşa'nın feci bir şekilde öldürüldükten sonra bacaklarından ipe takılarak, Bağdat sokaklarında gezdirildiği ihtilal, Türkiye'ye karşı yapılmış bir harekat olarak değerlendirilmişti.

Hayatı Nuri Said Paşa gibi bir ihtilal sonucu darağacında son bulan Menderes'in çok etkilendiği olay ihtilal hazırlığı içinde olan 27 Mayısçılar'ı cesaretlendirirken, Menderes'in, Balıkesir konuşmasında, "Türkiye'de de Irak'taki gibi bir ihtilal yapıp, beni asacaklarmış" şeklinde konuşmasında kendini göstermişti.

O sırada Özel Harp Dairesi'nde görev yapan emekli subaylardan İsmail Tansu'nın anılarında ortaya çıkan Irak'a müdahele hazırlığı hükümetin talimatı üzerine Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun ile Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Salih Coşkun tarafından koordine edilmiş. Irak'a bir hava operasyonu düzenlenmesi ve Kral Faysal, Kraliyat Naibi Abdülilah ve Başbakan Nuri Said Paşa'nın kurtarılmasının amaçlandığını belirten İsmail Tansu, operasyona Özel Harp Dairesi'nden kendisinin gönüllü olarak katıldığını anlatırken ekipte, Genelkurmay'dan Kurmay Binbaşı Fikret Elbizim, Özel Harp Dairesi'nden Yedeksubay Teğmen Çelik Sınal'ın bulunduğu bilgisine yer veriyor. Tansu, Bağdat'a yapılması düşünülen operasyonun, Irak'ta karışıklığın sürmesi ve devrik yönetimin yerinin tesbit edilememesi üzerine son anda değiştirilerek, ekibin Ürdün'ün başkenti Amman'a gönderildiğini, Nuri Sait Paşa'nın katledildiği haberinin gelmesi üzerine operasyondan vazgeçildiğini anlatıyor.