Tüm insanlığın Koronavirüsle boğuşup yüz binlerce kayıp verdiği iki yılın ardından normale dönüş günlerinde mübarek ramazanın manevi iklimine girdik. Onun ruhuna ve Kur’ân’ın mesajına uygun idrak ve davranışla rahmet, mağfiret ve bereket fırsatı şimdi önümüzde.
Peygamberimiz’in, “Evveli rahmet, ortası mağfiret ve sonu cehennemden kurtuluş” olarak nitelediği 11 ayın sultanı ramazan ayı geldi. Kur’an-ı Kerim’de adı geçen ve değerine vurgu yapılan tek ay olan ramazanda, vahiy inmeye başladı. “Bin aydan daha hayırlı” olarak nitelenen Kadir Gecesi ramazanda gizlendi, Hz. Muhammed (s.a.s.)’e Peygamberlik görevi bu ayda verildi.
HATİMİ İHMAL ETMEYİN
Oruç, bu ayın farzı olup teravih namazı ramazanda kılınır. “Kur’an ayı” olarak nitelenen ramazanda mukabele ve hatim ihmal edilmez. Vakit namazları cemaatle kılınmaya özen gösterilirken, ibadetler zikir, dua ve salavatla taçlandırılır. Hayır-hasenatın bolca yapıldığı Ramazan fitre ayıdır da. Bereket, rahmet ve gufran ayı ramazan, günahların bağışlanmasına, duaların kabulüne vesile olduğu inancıyla değerlendirilir.
Çorbadan sonra10 dakika mola verin
- Diyetisyen Ayşe Akman: “Hurma ve suyla oruç açmalıyız maksimum bir bardak su tüketilmeli. Çorba ile devam edilmeli. Çorba içtikten sonra 10-15 dakika mola vermeli ve ev içerisinde hareket etmeliyiz. Tek öğün ile beslenmememleyiz. Oruç esnasında vücut mineral kaybettiği için iftar sahur arası soda tüketmeliyiz. Sofralarda salata mutlaka olmalı. İftardan sonra mutlaka 1 saat egzersiz ve yürüyüş yapılması gerekiyor. Kızartma yoğun baharatlı ve hamur iş olan besinlerden uzak durmalıyız.”
Tek tip beslenmeyin
Diyetisyen Recep Baliba: “Ramazan’da ekmek gibi karbonhidrat bazlı besinleri fazla tüketmemeliyiz. Bunlar bizim çabuk acıkmamızı sağlar. Et gibi, kuru bakliyat gibi protein oranı yüksek besinler Ramazan’ı rahat geçirmemizi sağlayacaktır. İftarda mutlaka yeşillik tüketmeliyiz. İftarda midemize bir anda besin girdiği için sindirimi kolaylaştırması adına yeşillik bize yardımcı olacaktır. Ramazan boyunca tek tip besinler tüketmek yerini her gün farklı besinler tüketerek ihtiyacımız olan vitaminleri karşılamış oluruz.
İbadet ettiğimizi unutmayalım
- Psikolog Yazar Servet Aşan: “Oruç tutmak aç ve susuz kalmak değildir, bir dini vecibedir. Bu yüzden bu düşünceyi aklımızda tutarak huzurlu olmak gerekir. Mutluluk yerini ara ara sinire bırakıyorsa odak yemekten çevrilmelidir. Kafa dağıtacak etkileşimler, aktiviteler yapılmalı. En önemli durumlardan biri de iftar hızlı bir şekilde yapılmamalı, sakin ve yavaş bir şekilde yemek yenmeli. Hem vücut sağlığı açısından hem de beyine gönderilen mesajlar ile psikolojik açıdan daha sakin kalınması ertesi gün tutulacak oruç için de beyni rahatlatacaktır.”
Sofralarda lüks ve israftan kaçınalım
Prof. Dr. Mustafa Karataş: “Ramazan ayı Kur’an ayıdır. Açlığa, susuzluğa sabır ayıdır. Yoksulların doyurulduğu, yetimlerin, muhtaçların fitrelerle, sadaka ve zekatlarla sevindirildiği günlerdir. Elbette oruçluya iftar yaptırmak iftar eden kişinin oruç sevabı azalmadan iftar sahibine ecir kazandırır. Ancak israf ve lüks harcamalardan sorguya çekileceğimizi unutmamak gerekir. Üstelik fakirlerin davet edilmediği iftar sofralarının vebali daha çok olacaktır. Bu yüzden pahalı ve israfa kaçan iftar sofraları yerine bunların bedelini ihtiyaç sahiplerine yardım olarak vermek Hakk’ın rızasına daha uygun olacaktır.”
Bol bol tövbe edersek Rabbimiz affeder
- Prof. Dr. Faruk Başer:Ramazan ayı bin aydan daha hayırlı bir ay. Bu ayda Kadir Gece’si var. Mağfiret ayı, Kur’an ayı bu ayda bol bol istiğfar edeceğiz. Çünkü bizim bilmeden işlediğimiz farkında bile olmadığımız ve küçümsediğimiz günahlarımız var. Biz bu ayda tevbe eder hatalarımızdan vazgeçtiğimiz zaman kesin dönüş yaptığımız zaman Rabbimiz günahlarımızı affeder.
Merhamet ve paylaşma ayı
Prof. Dr. Şaban Ali Düzgün: “Allah’ın yaratma tarzı ve ilişki tarzı merhametlidir. İnsanın merhameti aynı kökten gelir. Toplum içinde başkalarını koruduğumuz sürece korunuruz, başkaları için iyiliği istedikçe iyi oluruz. Allah ‘Rahim’ olduğu için kötü davranış sergileyene sabır gösterir. İslam’ın kurucu kelimesi rahmettir merhamettir. Adalet gibi terimler merhameti takip ederler. Bir orucu tutuyoruz yerine göre de oruç bizi kötü örneklik sergilemekten bizi alıkoyar. Oruç pasif değil bizi yapılandıran bir süreç. ‘Ramazan merhamet ve paylaşım ayı’ Derseniz böyle davranırsınız.”
İyiliğe koyulmanın zamanıdır
- Doç. Dr. Muhammed Kızılgeçit: “Gündelik hayatta bizi çepeçevre kuşatan imkanlar ve sosyal standartlar var. Fitre gibi bir ibadette, hiçbir insana bir günlük yiyeceğini paylaşmak çok ağır gelmez. Salgın yüzünden son iki yılda sosyal paylaşım gerçekleştiremedik. Elimizden geldiği halde sadakalarımızı ve fitrelerimizi ihtiyaç sahiplerine ulaştırmakta zorlandık. Allah’ın lütfuyla tekrar iyilik yapma fırsatını yakaladığımız bir Ramazana kavuştuk. Geçmişi telafi etmek için fırsatımız var. Bizzat iyilik yapmanın da bir ihsan ikram olduğunun farkına varmalıyız. O yüzden fırsat varken iyiliğe koyulmanın zamanıdır.”
Asıl amaç ahlakı güzelleştirmektir
Doç.Dr Ahmet Temel: Oruç dışında Ramazan’ı bereketlendirecek teravih, mukabele gibi özel ibadetler var. Onun dışında Efendimizin devam ettiği itikaf var. Ramazan, infak ayı. Özellikle yetim sevindirmek, komşuları iftara davet etmektir. Fakirlerle iftar sofrasını paylaşmak gibi infak kapsamında yapmamız gereken çok şey var. Bu ayı manevi perhiz olarak görmek lazım. İnsanların bu zamanda kendi karakterlerinde gördükleri birtakım zaafları iyileştirme onları ıslah etme amaçları olması gerekiyor. Aslında Ramazan’da açlık ve susuzluğun birer araç olduğu burada asli amacın ahlakı güzelleştirmek olduğunu bilmek gerekir.
