Filistin’in, Osmanlı’da huzurlu dönemlerini gösteren fotoğrafların yer aldığı sergi Üsküdar Nevmekan’da açıldı. 1900’lü yıllarda farklı milletlerden fotoğrafçıların çektiği fotoğraflar, stereoskopla bakıldığında üç boyutlu etkisi veriyor. Gazze ve Gazze surları, Ramallah’ta su taşıyan kadınlar, düğün, okul ve kahve keyfi yapan Filistinlilerin görüntüleri dikkat çekici.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde Filistin’de çekilmiş stereoskopik fotoğraflardan oluşan “Osmanlı Filistin’ine Üç Boyutlu Yolculuk” sergisi Nevmekan Sahil Galeri’de açıldı. Üsküdar Belediyesi’nin organize ettiği sergideki eserlerde; Osmanlı’nın hüküm sürdüğü yıllarda gündelik yaşam, ticaretin yanı sıra kaybolmamış ya da zarar görmemiş yapıların, İsrail işgaline uğramamış halleri görülüyor. Sergi, Murat Kargılı’nın koleksiyonundan 1900’lü yılların başında kullanılan stereoskopi teknolojisiyle çekilen fotoğraflardan oluşuyor. Stereoskop adı verilen optik cihazla bakıldığında, üç boyut etkisi oluşturan bu fotoğraf türü, iki farklı görselden yeni bir görüntü ortaya çıkararak boyutlandırıyor. Sergide, bu teknolojiyle çekilmiş farklı milletlerden fotoğrafçıların 111 eseri sanatseverlerin beğenisine sunuluyor.
AY YILDIZ KUDÜS’TE DALGALANIRKEN
1990’ların başında çıktığı Orta Doğu gezisinde bölgeyle ilgili belge toplamaya başlayan Kargılı, Filistin stereoskopik fotoğraflarını ise 2014 yılından bu yana topluyor. Bir kısmı, koleksiyonerin 2020 yılında IRCICA Yayınları arasından çıkan “Kudüs Hatırası” kitabında kullanılan fotoğraflar, İsrail işgaliyle kaybedilen mirasın görülmesi ve 19. yüzyıl sonu, 20. yüzyıl başında Filistin’deki hayata ilişkin fikir vermesi açısından oldukça önemli. İsrail işgaliyle hafızalardan silinen kültür mirası, bu fotoğraflar sayesinde günümüze ulaşıyor. Türk Bayrağı’nın dalgalandığı, özellikle Kudüs başta olmak üzere Filistin’in farklı şehir ve kutsal noktalarına ait görüntüler, hem dini hem de tarihi önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Üç bölümden oluşan sergi alanında mini bir Kudüs ziyareti gerçekleştiriyorsunuz. 150 yıl önceki şehrin kapılarından girip, sokaklarında geziniyor, ibadet yerlerini görebiliyorsunuz. İkinci bölümde Filistin’in önemli yerleşimleri El Halil, Beytüllahim ve Yafa’ya uğrayarak peygamber mezarlarının yıllar önceki hallerine yolculuk edilebiliyor. Son bölümde ise düğün, saç kesimi, çeşmeden su doldurma, şenlik, okul fotoğraflarıyla halkın günlük yaşamına dahil oluyorsunuz. Sergi alanının ortasına yerleştirilmiş, Hilmi Nakipoğlu Kamera Müzesi’nden getirilen sekiz stereoskopla, fotoğrafları üç boyutlu deneyimleyebilirsiniz. Küratörlüğünü Erkan Doğanay’ın yaptığı “Osmanlı Filistin’ine Üç Boyutlu Yolculuk” sergisi 25 Şubat’a kadar Nevmekan Sahil Galeri’de görülebilecek.
KÜLTÜREL YIKIMIN FOTOĞRAFLARI
Fotoğraflarda Osmanlı dönemindeki Kudüs’ü, şehrin kültürel zenginliğini, huzurunu görmeniz mümkün. Henüz İsrail zorbalığına ve işgaline uğramadan çekilen görüntülerden en dikkat çekenleri şöyle: Mervan Mescidi’nin ibadethane olmadan önceki hali, İsrail’in Ağlama Duvarı’na yer açmak için yok ettiği Faslılar Mahallesi’nin görüntüsü, Gazze ve Gazze Surları, Nebi Musa Şenlikleri, Paskalya Bayramı, Kıyamet Kilisesi önünde Osmanlı askerleri, Ömer Bin Hattab Meydanı’nda pazar, Ramallah’ta su taşıyan kadınlar, düğün, Filistin’de bir okuldan görüntü, kahve keyfi yapan insanların görüntüsü, Beytüllahim’de tıraş olan Osmanlı askeri ve Kudüs’te görevli Osmanlı askerlerinin görüntüleri.
