Disney krizi

2019 sonunda yayın hayatına başlayan, 1 yıl önce de Türkiye’ye giriş yapan Disney Plus, ani bir kararla platformdaki tüm orijinal Türk yapımlarını kaldırdı. İlk etapta çekimleri devam eden Atatürk dizisiyle ilgili Amerika’daki Ermeni Diasporası’nın tehditlerinden dolayı bu kararın alındığı zannedilse de platform, diziyi Cumhuriyet’in 100. yılında yayınlayacağını duyurdu. Buna rağmen diğer içeriklerin ne olacağıyla ilgili bilgi geçilmedi.

Geçtiğimiz hafta yerli proje alımını uzun bir süreliğine durduğunu ilan eden platform, çekimleri tamamlanmış dizilerle ilgili de bir açıklama yapmadı. Disney Plus’ın Türkiye yönetimine sebebini sorduğumuzda, herkese verdikleri klasik cevabı verdiler. Buna göre 30 Haziran’dan itibaren sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada masrafları azaltmak için lokal içeriklerin kaldırılmasına dönük bir strateji izleniyor.

SEKTÖRÜN DENGESİNİ BOZDU

Türkiye pazarına girdiğinden beri sektörün dengesini bozan Disney Plus, birçok oyuncu ve yapımcıyı yüksek meblağlarla kendine bağlamış, bir anlamda piyasayı da kilitlemişti. Bu durum diğer dijital platformlar arasındaki rekabeti arttırdığı gibi ana akıma iş yapan yapımcı ve yönetmenlerin oyunculara ulaşmasını güçleştirdi. Yüksek bütçeli yapımlarla birlikte zarar ettiği söylenen Disney Plus’ın yönetimi Bob Iger’e geçince de tabiri caizse operasyon başlattı.

Teliflerden kurtulmanın yolu olarak içerikleri çıkartmayı tercih eden platform, orijinal yapımlarını başka platformlara satarak da zararı telafi etme çabasına girebilir. Oysa en büyük platform olarak yerini koruyan Netflix, yıllarca zarar ederek son dönemlerin kârlılık payını yakalamıştı. Pazara girerken de agresif davranan Disney+, anlaşılan yol alırken de bu tutumunu sürdürmeye devam ediyor.

GELDİKLERİ GİBİ GİDECEKLER

Disney Plus’ın Türkiye’de üye olarak umduğunu bulamadığını söyleyen Yönetmen Nazif Tunç, dijital platformların Türkiye’ye elini kolunu sallayarak girmelerinden şikayetçi. Tunç, “İncir çekirdeğini doldurmayan bir takım senaryolara akıl almaz bütçeler verildi. Umduklarını bulamadıklarından dolayı yerli yapımlara harcamayı kestiler. Ne yazık ki bu dijital mecralar Türkiye’ye girerken destursuz ve elini kolunu sallayarak girdi. Bir yasaya tabi olmadıkları gibi etik ve ahlaka da sahip değiller. Bizlerin yıllarca uğraşarak bir seviyeye getirdiği, oyuncu ve ünlü yaptığı birtakım sanatçı arkadaşları yüksek meblağlarla kapattılar. Bizim bir daha onlarla çalışma şansımız yok. Bu işgalciliğe son verilmesi lazım” ifadelerini kullandı.

Özgür alanlar olarak lanse edilen platformların zorbalık yönüne de değinen Tunç, “İstedikleri sahneleri zorla dahil ediyorlar. Kimse de nasıl bir faşizm içinde olduklarını söylemiyor. Açıkçası Türk sanatçı ve sinemacılarının verdikleri yüzü Türk milletinde bulamadılar. Ondan dolayı da geldikleri gibi gidecekler” dedi.

YEREL İÇERİKLER DÜNYAYA YAYILIYOR

Disney’in yanlış bir karar içinde olduğunu vurgulayan ShiftDelete.Net kurucusu Hakkı Alkan, yerel içeriklerin sadece o bölgeyi ilgilendirmediğini tüm dünyaya yayıldığını belirterek yanlış bir karar olduğunu söyledi: “Türkiye’ye yapılan yatırım çok mantıklı bir yatırım. Bu içerikler önce ülkemizde, sonra Orta Doğu, Afrika, Güney Amerika gibi ülkelerde çok ilgi görüyor. Bulunduğu platforma da büyük kazanç sağlıyor.”

KALDIRILAN YAYINLAR

Temmuz itibarıyla Disney Plus’ın kaldırılan yerli orijinal yapımları arasında, Recep İvedik 7, Kral Şakir: Geri Dönüşüm, Ben Gri, Kaçış, Dünyayla Benim Aramda, Yılbaşı Gecesi, Bursa Bülbülü ve Özür Dilerim gibi yapımlar var. Arayış ve Aktris dizileri ise yeni yayına girdiği için izlenebiliyor. Ancak yakın zamanda onlar da kütüphaneye düştüğünde kaldırılabilir. Çekimleri devam eden yapımların anlaşmalarına yönelik akıbet ise belirsizliğini koruyor.