Nijerya'da medrese eğitimi alan öğrenciler Kur'an-ı Kerim derslerini, defter veya dijital tabletler yerine ağaçtan yapılmış tabletler üzerinden öğreniyor. Öğretmen Hamza, "Buraya gelen tüm öğrenciler, babası ya da annesinin iznini alıyor. Hafızlığını başarıyla bitiren öğrenci evine gitmeden önce 1 yıl medresede kalarak diğer öğrencilere yardımcı oluyor ve onlara ders veriyor" dedi.
Nijerya'da medrese eğitimi alan öğrenciler derslerini defter veya dijital tabletler yerine "icen aduwa" adı verilen ağaçtan yapılan tabletler üzerinde çalışıyor.
Günümüze kadar varlığını koruyan gelenekte çam ağaçları kullanılarak yontulan tahtalar defter yerine kullanılıyor. Tabletlere yazı yazılması için mürekkep ise şeker ve suyun siyah rengi alana kadar uzun süre kaynatılmasıyla elde ediliyor.
Yaklaşık 20 yıldır tahta tabletlerle ders yapılan Şeyh Hamza Dan Girawa Medresesi'nin öğretmenlerinden Alaramma Adamu Hamza, tahta tabletler hakkında soruları yanıtladı.
"Bu medreseden yüzlerce öğrenci mezun oldu"
Tahta tabletlerle ders işleme geleneğinin yüzyıllardır devam ettiğini dile getiren Hamza, "Bu medreseden yüzlerce öğrenci mezun oldu. Şu anda 200'den fazla öğrencimiz var" dedi.
Hamza, öğretmenlerin Kur'an-ı Kerim'in ilk beş cüzünü tahta tabletlere yazdığını kaydederek, "Bu beş cüzü ezberleyen öğrenciler, öğretmeninin izniyle diğer cüzleri ağaç tabletlerine yazıyorlar" diye konuştu.
Öğrencilerinin çok uzak mesafelerden medreseye geldiğini söyleyen Hamza, "Buraya gelen tüm öğrenciler, babası ya da annesinin iznini alıyor. Hafızlığını başarıyla bitiren öğrenci evine gitmeden önce 1 yıl medresede kalarak diğer öğrencilere yardımcı oluyor ve onlara ders veriyor" ifadelerini kullandı.
Dedelerinden kalma gelenek
Eğitim metotlarını değiştirmediklerinin altını çizen Hamza, "Bu dedelerimizden kalma bir gelenek. Zaman değişmiş olabilir ama bizim zamanımız hala değişmedi. Nijerya'da birçok yerde bu tarz öğrenim sistemi kullanıldığı için insanlar buna alıştı" şeklinde konuştu.
Mürekkebi şekerden yapıyorlar
Ağaç tabletlerin üzerine yazılması için mürekkep ise şeker ve suyun siyah rengi alana kadar uzun süre kaynatılmasıyla elde ediliyor.
Medresenin ilk öğrencilerinden 27 yaşındaki İsah Tanimu, "Tahtaya yazmak aslında zor bir şey değil. Hausa dilinde 'tawada' olarak bilinen ve şeker ile su karışımından hazırlanan mürekkeple yazıyı yazıyoruz." dedi.
Doğal yöntemlerle hazırlanan mürekkep ile ağaç tablet üzerine yazılan yazılar yine doğal yöntemlerle yani toprakla siliniyor.
Her öğrenci ilk dersine "baki" ile başlıyor
Medresedeki öğrenciler ilk dersine Hausa dilinde alfabe anlamına gelen "baki" ile başlıyor. Baki alfabesini öğrenenler, daha sonra harekeli okumayı, ardından da ayetleri ezberliyor.
Öğrencilerin her gün dersini tahta tablet üzerinden çalıştığını söyleyen Tanimu, "Öğrenci bir günde bir ayet öğrenir ve onu aklında tuttuktan sonra başka ayete geçer" diye konuştu.
Tanimu, defter yerine tahtanın öğrenme açısından daha faydalı olduğunu ifade ederek, "Biz defter yerine her zaman tahta üzerinde Kur'an-ı Kerim öğrenmeyi tercih ediyoruz çünkü tahta üzerinde öğrenme bizim için daha iyi yöntem" dedi.
