Günümüzde kalp ve damar hastalıkları riski erken çocukluk döneminden itibaren gelişmeye başlarken, bunda modern şehir hayatının getirdiği düzensiz beslenme ve fiziksel aktivitelerin azalması da çok önemli rol oynuyor. Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Dr. Ayla Oktay, ilerleyen yaşlarda ortaya çıkacak kalp hastalıklarının çocukluk çağında alınacak önlemlerle engellenebileceğini söylüyor.
Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Dr. Ayla Oktay, dünya genelinde ölümlerin yaklaşık yarısının kalp ve damar hastalıklarından kaynaklandığını belirtirken, doğumsal kalp hastalıkları bir yana, kalp damar hastalıklarında risk unsurlarının erken çocukluk döneminde gelişmeye başladığını vurguluyor. “İleri yaşlarda ortaya çıkabilecek kalp ve damar hastalıklarını önlemek için çocukluk çağından itibaren korunmak gerekir. Bu da yaşam şeklinin değiştirilmesi ile mümkün olabilir" diyen Dr. Ayla Oktay çocuk kalbini tehdit eden 8 etkeni anlattı; önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
İşte çocukluk döneminde başlayıp etkisini ilerleyen yaşlarda gösteren kalp-damar hastalıklarına neden olan faktörler:
Çocukların gerek büyükşehir yaşamının hızlı temposuna ayak uydurmaya çalışmaları gerekse hazır gıdaların lezzet artırıcı soslarıyla cazibesine karşı koyamamaları fast-food yemek kültürüyle iç içe olmalarına neden oluyor. Bu lezzetli ama yağlı ve kızartma yiyecekler de kalp ve damar hastalıklarına davetiye çıkarıyor. Gün içerisinde gerekli protein, sebze, meyve ve tahıl grubundan yeterince beslenmek çok önemli.
Modern şehir hayatının bir sonucu olarak çocuklar düzenli beslenme alışkanlığından hızla uzaklaşıyor. Çoğunlukla her sabah düzenli kahvaltı yapma alışkanlığı olmadığı gibi, öğle yemeğini de sebze yerine abur cubur diye tabir edilen gıdalarla geçiştirmeyi tercih edebiliyor. Oysa sağlıklı ve dengeli beslenme kalp sağlığında kritik önem taşırken, öğün atlamadan da kaçınılması gerekiyor.
Çocukların fiziksel aktiviteleri gün geçtikçe azalıyor. Büyükşehirlerde çocukların ev ve okul arasında dahi yürümemesi, çoğunlukla okullarına servis ile gidip gelmesi, en basiti merdiven çıkmak yerine asansöre ve yürüyen merdivene binmeleri kalp ve damar sağlığı açısından hareketsizlik ciddi bir risk unsuru oluşturuyor.
Geçmişte çocukların başlıca oyunları arasında açık hava oyunları geliyordu. Seksek, yakalamaca, köşe kapmaca, saklambaç derken çocuklar hareket halindeydi. Park alanlarının azalması ve yerini alışveriş merkezlerinin alması ile artık sokak oyunları yavaş yavaş terk ediliyor yerini kapalı alanlara bırakıyor.
Çocukların gün içerisinde dinlenirken ve ders çalışırken tükettiği besinlere de dikkat etmesi gerekiyor. Şeker içeriği yüksek besinlerden, cips ve gazlı içeceklerden uzak durulması şart. Bu tür yiyecek ve içecekler çocuk yaştan itibaren kalp ve damar sağlığını ciddi ölçüde tehlikeye sokuyor.
Modern hayatın çocuk sağlığında yol açtığı önemli sorunlardan biri de aşırı kilo. Son yıllarda çocukların gerek hareketten giderek uzak kalmaları gerekse sağlıksız beslenme alışkanlıkları obeziteye davetiye çıkarıyor. Çocuklarda obezite modern çağın salgını olarak karşımıza çıkarken, aşırı kilo kalp ve damar sağlığını da vuruyor.
Çocuklar bir yandan sınav kaygısı, bir yandan sosyal ilişkilerde yaşayabildikleri sıkıntılar, bir yandan aile baskısı, bir yandan erken ergenlik derken kendilerini sancılı, bunalmış ve yoğun stres altında hissedebiliyorlar. Günümüzde depresyona girme yaşı çocukluk çağına inerken bu da kalp hastalığına davetiye çıkarıyor.
Teknolojideki hızlı gelişmeyle çocukların bilgisayar oyunları ve tablete yönelimleri hızla artıyor. Dr. Ayla Oktay, “Uzun süreli televizyon seyretme ve bilgisayar başında geçirilen sürede aşırıya kaçılması kalbi olumsuz etkiliyor. Ebeveynler çocuklarına küçük yaştan itibaren düzenli spor yapma alışkanlığını kazandırmalıdır" diyor.
