Çocuk kitabına çok para harcıyoruz

2011’den beri düzenli olarak aylık ve yıllık bandrol raporları yayımlayan Yayımcı Meslek Birlikleri Federasyonu’nun (YAYFED) istatistiklerine göre bu yıl eğitim ve çocuk-gençlik türünde kitap üretimi arttı. Geçtiğimiz yıl yaklaşık 34 milyon olan çocuk-gençlik kitabı sayısı bu yılın ilk sekiz ayında 38,5 milyona ulaşarak yüzde 14 arttı.Kitap üretim sayısı geçen yılın ilk sekiz ayıyla kıyaslandığında yüzde 4,5 arttı. Bandrol sayısı 2023’te 400 milyon olurken 2024 için beklenti 440 milyon civarında. YAYFED raporlarına göre -2022 yılını ayrı tutarsak- 2016’dan bu yana bandrol sayısında düzenli bir artış söz konusu. YAYFED Yönetim Kurulu Başkanı Münir Üstün, hem artan kitap sayısını hem de ilk sekiz ayda üretimi artan kitap türlerini, çocuk kitapları yayıncısı Melike Günyüz ve Ketebe Çocuk editörü Feride Kurtulmuş ise çocuk kitaplarındaki artışı Yeni Şafak’a değerlendirdi.

ÜRETİMDE TALEP VE YAYIN STRATEJİSİ ETKİLİ

Münir Üstün, kitaplarda bandrol artışının sektördeki üretim hacmi, okuyucu talepleri, ekonomik şartlar, yeni kurulan yayınevleri ve daha fazla kitap basmayla ilişkili olduğuna işaret etti. Üstün, üretilen kitap türlerinin ve bandrol sayılarının değişimini şöyle anlattı: “Bu değişkenlik, toplumsal, kültürel, ekonomik ve sektörel birçok faktöre bağlıdır. Toplumsal ilgi alanları yıl içinde farklılık gösterebilir. Örneğin, bir yıl boyunca psikoloji kitaplarının artış göstermesi, pandemi gibi olaylarla insanların destek arayışına girmesi, toplumda kişisel gelişime olan ilginin yükselmesiyle gerçekleşmiş olabilir. Bandrol sayılarındaki değişkenlik, hem toplumsal talepler hem de yayıncılık stratejileriyle bağlantılı. Çeviri eserler aracılığıyla global bir trendin ülkeye aksetmesi de söz konusu olabiliyor.”

DİJİTAL İÇERİK İNANÇ KİTAPLARINA TALEBİ AZALTTI

Bu yılın ilk sekiz ayında çocuk kitaplarının artıp inanç kitaplarının üretiminin azalmasını değerlendiren Üstün “Eğitimde okuma alışkanlıklarını teşvik eden kampanyalar veya yeni müfredatlar çocuk kitaplarının önemini artırabilir. Ebeveynlerin çocuklarına eğitim ve kişisel gelişim için daha fazla yatırım yapmaları ya da çocuk edebiyatında popüler olan temalar ve karakterler de önemli faktörlerden. Dijital medya ve internet üzerinden erişilebilen içeriklerin artması ise inanç kitaplarına talebi azaltabiliyor” dedi.

35 DİLDEN ÇOCUK KİTABI ÇEVRİLİYOR

Çocuk kitapları yayıncısı Melike Günyüz ise çocuk ve ilk gençlik kitaplarındaki büyümenin Türkiye’deki yayıncılığın büyüme hızına paralel olduğunu ifade etti. Günyüz, “Yayıncılık sektörümüz çok dinamik ve dünyaya entegre. Bunun yansımasını çeviri kitapların çeşitliliğinden anlayabiliyoruz. 2012’de yaklaşık 18 dilden çeviri yapılırken bu sayı 2023’te 35 oldu. MEB müfredatlarının okuma merkezli bir yapıya dönüşmesi, okullarda öğrencilerin ders kitabı dışında kurgusal metinler okumasının önünü açıyor. Ailelerin çocukların akademik başarılarısı için, doğumdan itibaren çocuklara yaygın olarak kitap alıyor” diye konuştu.