Ankara Devlet Opera ve Balesi tarafından sahnelenen ve izlenme rekoru kıran Çalıkuşu, geçtiğimiz hafta ücretsiz olarak bir kez daha İstanbullularla buluştu. Anadolu'da bir milyon kişiden alkış alan balenin müziklerini yapan Mersin Devlet Orkestrası sahnede ilahi de çaldı. Koreograf Merih Çimenciler, yerli hikayeler ve Türk sazlarıyla halkla buluşmak istediklerini söylüyor.
Uzun yıllar Ankara Devlet Opera ve Balesi'nde baş dansçı olan Merih Çimenciler şimdilerde çalışmalarını koreograf olarak sürdürüyor. Yerli eserleri ve müziği baleyle buluşturan Çimenciler, Osmanlı İmparatorluğu'nun 700'üncü yılı kutlamaları nedeniyle hazırladığı “Harem” balesiyle büyük ses getirmişti. Aldığı destek ve gördüğü ilgiyle bu alanda çalışmalarını sürdüren Çimenciler›in sahneye taşıdığı Reşat Nuri Güntekin'in ünlü «Çalıkuşu›› balesi Ankara Devlet ve Opera tarafından yurdun çeşitli şehirlerinde kapalı gişe oynadı ve 1 milyon seyirciden alkış aldı. Altı yıl sonra geçtiğimiz hafta bir kez daha Çalıkuşu'nu Acıbadem Akasya Park'ta ücretsiz olarak seyirciyle buluşturdu.55 kişilik kadroyla sahnelenen Calıkuşu balesinin kostüm, dekor ve ışık tasarımları ünlü moda tarihçisi Alexandre Vassiliev'e ait. Bir çok ilki içinde barındıran balede ilk kez Mersin Devlet Orkestrası ekibi tarafından Türk Sanat Müziği icra edildi. Yer yer ilahilerin de çaldığı orkestrada kanun, ud, ney ve tanbur da yer alıyor. Merih Çimenciler ile Çalıkuşu Balesi'nden yola çıkarak yerli eserleri ve balenin 'yerli' dilini konuştuk.
İlk kez yerli eserleri, Türk sazları ve kostümleriyle baleyle siz buluşturdunuz. Bu fikir nasıl ortaya çıktı?
Evet, Türkiye'de ilk kez; 'Harem', 'Fırat'a Ağıt' ve 'Çalıkuşu' adlı bale eserlerimde Türk sazları kullanıldı. Çünkü halkın aşina olduğu müziği duymasını istedik. Bu da romanın geçtiği dönem itibariyle 'Çalıkuşu' balesiyle fevkalade örtüştü, büyük ilgi gördü.
BALEDE SENARYO ÇOK ÖNEMLİ
Yerli edebiyat ve müziği Çalıkuşu Balesi'nde bir araya getirip bir milyon seyirciden de alkış alkış almak önemli. Peki bu kadar ilgi göreceğini bekliyor muydunuz?
Çocukluğumdan beri 'Çalıkuşu' beni çok etkilemiştir. Anadolu'nun en zor koşullarının olduğu yıllarda Feride tüm öğretmenlere fedakarlığı ile örnek teşkil etmiş. Roman ve film olarak da büyük ilgi görmüş. Bundan yola çıkarak halkın da 'Çalıkuşu'nu seveceğini hissediyordum. Nitekim öyle de oldu.
İyi bir eserin ortaya çıkması için senaryo ne kadar etkili?
Senaryo çok etkili. Özellikle eserlerimde librettoya (senaryoya) çok önem veririm. Yine müziğin sahnelerle uyuşması en dikkat ettiğim unsurdur.
ETNİK SAZLAR HARİKA OLDU
Çalıkuşunda kanun, ud ve ney var. Etnik sazlar baleyle ne kadar uyumlu?
Roman da müziklerde bale ile harika uyuştu. Takdir edersiniz ki, bizim olan her şeye halkımız sahip çıkar. Yani ney, kanun, bendir, tanbur , piyano, keman gibi… Bizim hikayemizi bizim sazlarımızla anlattık ve birbirine çok da uyumlu oldu ki halkımız yıllardır Çalıkuşu balesini izliyor.
Son yıllarda Mersin başta olmak üzere Devlet Opera ve Bale'de geleneksel halk hikayeleri de sahnelenmeye başlandı. Yeni bir 'yerli dil' mi oluşuyor bale ve operada?
Evet Mersin Devlet Opera ve Balesi repertuarını oluştururken halk hikayelerine ve edebiyat uyarlamalarına çok önem veriyor. Aynı hassasiyet aslında diğer Ankara, İstanbul, Antalya, Samsun ve İzmir'de de repertuar oluştururken gösteriliyor. Devlet Opera ve Balesi ,halkla buluşmayı kendisine prensip kararı almış ve bu doğrultuda yoğun seyirci kitleleri ile buluşmaya gayret ediyor. Bu yüzden de yerli hikayelerin aktarımı öne çıkıyor. Amaç balenin daha geniş kitlelere ulaşmasını sağlamak.
Yurtdışında ilgi nasıl?
Yurtdışında da büyük ilgiyle karşılanıyoruz. Özellikle kendi sazlarımızın kullanılması bu ilgiyi daha da arttırıyor.
Operada 'başörtü' figürü
Devlet Opera ve Balesi son yıllarda opera ve balede sessizce yerli eserleri ve figürleri öne çıkarmaya başladı. Karyağdı Hatun operası, 4. Murat balesi, Yusuf ile Züleyha operası ve Piri Reis balesi bunlardan sadece bir kaçı. Yine geçtiğimiz aylarda Antalya Devlet Opera ve Balesi'nin İtalya'da Bir Türk adlı operada ilk kez Türk kadınını temsilen sahneye başörtülü bir oyuncu çıkarması bazı çevreleri rahatsız etmişti.
#Ankara Devlet ve Opera
#Merih Çimenciler
#Piri Reis balesi
#Yusuf ile Züleyha
#Opera
