Sadece adı şahane

ABD menşeli alışveriş günü olan ‘Black Friday’ ülkemizde son yıllarda kullanılan adıyla ‘Şahane Cuma’ bu yıl 22 Kasım tarihinde gerçekleşecek. Perakende sektöründe birçok farklı firmanın stokları eritme hayali kurduğu günde indirim gibi gösterilen zamlar, vatandaşın dikkatinden kaçmıyor. Yani öncesinde şişirilen fiyatlar, özel isimlerle anılan günlerle sözde indirimlerle düşürülüyor. Bu da kontrolsüz zamları doğururken, fiyatlar üzerinden yaşanan abartılı düşüşlere rağmen etiketlerde bir şey değişmiyor. Kampanyaların yoğun yaşandığı bu günlerde yüzde 90'a varan ucuzluk vaadi etikete yansımayınca vatandaş çeşitli sosyal medyadan bunları ilan etmeye başladı. Her geçen yıl bu tarz günlere ilgisini yitiren tüketicinin perakende sektörüne bakışı değişmeye başladı. Oluşan kötü imajdan sektörün gelecekte de olumsuz etkileneceği öngörülüyor.

STOKLARI ERİTME ÇABASI FIRSATÇILIĞI DOĞURDU

Tüketici temsilcilerine göre, şirketlerin çoğu, Türkiye’de yeri olmayan böyle bir günü halka cazip göstererek; durumu fırsata dönüştürüyor. Örneğin, 3 bin liralık telefonu sözde çılgın kampanya ile 500 liraya sattığını iddia eden internet dolandırıcıları piyasada adeta cirit atıyor. Çılgın kampanyalar düzenleyerek; vatandaşı ağına düşürmek isteyen fırsatçılara karşı yetkililer uyarıyor. Kısacası, tüketiciler üzerinde oynanan etiketlerle kandırıldığı gibi, bir de dolandırıcıların hedefi oluyor. Bahsi geçen tarihler yaklaşırken ürün üzerindeki fiyatlar çok sık değişmeye başlıyor. Birden fazla etiketle satılan ürünlerde karşılaştırma yapıldığında etiket oyunu ortaya çıkıyor.

VATANDAŞ ARTIK İNANMIYOR

Tüketicilerin son yıllarda alışverişlerinde öncelikli tercihi haline gelen e-ticaret sitelerinde bile ‘Şahane Cuma’ reklamları günler hatta haftalar öncesinden dönmeye başladı. Firmaların tamamı bu furyadan daha fazla nasiplenmek adına yarışa girerken, serbest pazar anlayışı gereği bu yarıştan kazançlı çıkması gereken vatandaşın ise eli boş kaldı. Fırsatçı firmalar bu etiket oyunları sebebiyle vatandaşın güvenini kaybederken, ‘Şahane Cuma’ uygulamasının her geçen yıl popülerliğini kaybetmesi ile giderek unutulacağını gösteriyor.

GÜVENLİĞİNİZİ GÖZARDI ETMEYİN

Farklı isimlerle uygulanan alışveriş günlerinde, dolandırıcılara karşı da son derece dikkat edilmesi gerekiyor. Siber saldırılara karşı önemli uyarılar yapılırken, şu konulara da dikkat çekiliyor: "Bankacılık zararlı yazılımları, sahte android bankacılık uygulamaları ve sahte e-ticaret sitesi gibi saldırı yöntemleri kullanan siber dolandırıcılar bu tarihlerde yoğunluk sebebiyle daha faal duruma geliyor. Sosyal medya üzerinden dolandırıcıların yöntemleri hakkında şikayetler dikkate alınmalı. Alışveriş esnasında kullanılan e-ticaret sitelerinin güvenirliği ve de bankacılık sayfalarının geçerliliği denetlenmeli. Bilgisayar, tablet veya akıllı telefon olsun, alışverişte mutlaka müşteri kendi cihazını kullanmalı."

KURAL BOŞLUĞU GİDERİLMELİ

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, indirim furyasının bir kurala bağlanması gerektiğini söyledi. Fiyat tarifelerinin işletmelerin bağlı bulunduğu meslek odaları tarafından yürütülmesi gerektiğine dikkat çeken Palandöken, "Tüm mağduriyet sektördeki kural boşlukları nedeniyle oluyor. İşini hakkıyla yapanlar da bu sebeple bu organizasyonu fırsata çeviremiyor” dedi. Palandöken, ‘Şahane Cuma’ gibi kampanyalarda en çok dikkat edilmesi gereken konulardan birinin de fason üretim ve yan sanayi ürün olduğunu aktardı.
İNDİRİMİN YALNIZCA ADI VAR

Türkiye’de tüketicilerin yaklaşık yüzde 90’ının yaşanan mağduriyet karşısında hakkını aramadığını söyleyen Tüketiciler Birliği Başkanı Mahmut Şahin ise, alışverişlerde bilinç oranının artması gerektiğine dikkat çekti. Bir yıl boyunca kampanya yapan firmalar olduğunu söyleyen Şahin sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu gibi kampanyalarda ilk senelerde gerçekten bir indirim söz konusuydu fakat artık sadece isminden faydalanılıyor. E-ticarette de düzen bulunmuyor. Sağlam temelli bir altyapı oluşturulmalı.”