“Kırk Kere Söyledim” yıllarını çocuk gelişimi ve eğitim alanına adamış Dr. Ziya Selçuk’un değerli kaleminden, sık kullandığımız dil kalıplarını ebeveynlik açısından yeni bir çözümlemeye tabi tutacak, çocuğa ve çocukluğa bakış açımızı değiştirecek çok yönlü bir kılavuz.
2018-2021 yılları arasında üç yıl Milli Eğitim Bakanlığı görevini üstlenen Ziya Selçuk, “Bu bir veda değil, bir ‘hoş geldin’ mektubu benim için. Yanınıza yeniden hoş geldim” sözleriyle duyurduğu istifasının ardından yılların eğitimci birikimiyle kaleme aldığı ilk kitabı, “Kırk Kere Söyledim”i “Ziya Öğretmen” imzasıyla okuyucuyla buluşturdu. Bir evlat olarak ner birimizin aile büyüklerinden, anne ve babalarından “kırk kere söyledim” sitemi ile işittiği, alışılmış bu söz kalıplarını, Selçuk’un kalemiyle yeniden tartışmaya açan kitap, geçtiğimiz mart ayında Kronik Kitap’tan çıktı. Kitabında dilimize pelesenk olmuş dil kalıplarını kullanırken aslında ne demek istediğimizi ve en önemlisi çocuğun bunu nasıl duyduğunu, nasıl anlamlandırdığının ne yazık ki tam anlamıyla bilinmediğimizi söyleyen Selçuk, okuyucuya kılavuzluk etmeyi teklif ediyor. Anne babalara, aile büyüklerine, çocukları kreş yaşından üniversiteye kadar eşlik eden eğitimcilere; “Defalarca ‘Yapma’ dediniz. Çocuğunuz yapmaya devam etti. Sonunda ‘Kırk kere söyledim sana!’ da dediniz. Ama belki de çocuğunuzun bunu yaparken ne demek istediğini hiç düşünmediniz. Oysa sormanız gereken soru şuydu: Kırk kere uyarıldığı hâlde yine aynı şeyi yapmaya devam eden çocuk ne demek ister?” sorusunu yöneltiyor.
ÇOCUKLA İLETİŞİM BUZDAĞINA BENZER
Meslek yaşamı boyunca sadece çocuk ve çocukluğu merkeze alan Selçuk, kaleme aldığı kitabında “Çocuk Kim?”, “Çocukluk Kimin?”, “Hayat Kimin?” ve “Gelecek Kimin?” isimli dört bölümde aile içinde sıklıkla karıştırılan bu kavramları yeni sorgulamalarla okuyucuya sunuyor. Selçuk, “çocukla iletişim” denilince ebeveynlerin çoğunlukla “Biz söyleyeceğiz, anlatacağız, çocuk dinleyecek; biz isteyeceğiz, çocuk yapacak,” kabilinden bir iletişim şeklini anladıklarını ifade ediyor. Elbette, bu örneğin tam tersi aileleri de görmenin mümkün olduğunu söyleyen Selçuk, “Çocuk söyleyecek, isteyecek; biz yapacağız” anlayışından da ebeveynleri uzak durmaya çağırıyor. “Çocukla iletişimde yaşanan olaylar, bir anlamda koca bir ebeveynlik okyanusunun içindeki buzdağına benzer” diyen Selçuk, bu benzetmede “Unutmayın, bir de buzdağının altı var” diyerek, söylenenlerin çocuktaki karşılığına dikkat çekiyor.
Kitapta, “Bugünkü insanın yanılgısı; içine doğduğu bu özün tamamını yahut önemli bir kısmını reddederek, yok sayarak kendine yeni bir çekirdek oluşturma çabasından geliyor” diyen Selçuk, içine doğduğu dilden uzak, içinde doğduğu doğadan kopuk, kültüre sırtını dönmüş, geçmiş yahut gelecek zamana bağlılığı nedeniyle şimdiye/âna yabancı kalan insanın henüz kendi çekirdeğini bile var edememişken yeni nesilller yetiştirme telaşının beyhudeliğini açık yüreklilikle ifade ediyor. Yetişkinlerin çocuklara karşı tarihsel anlamdaki üstünlüklerinin kaybolduğu çağımızda, dili yeniden inşa etmenin; çocuğa yüklenen anlamı ve değeri de yeniden gözden geçirmeye faydası olacağını söylüyor.
“Kırk Kere Söyledim” yıllarını çocuk gelişimi ve eğitim alanına adamış Dr. Ziya Selçuk’un değerli kaleminden, sık kullandığımız dil kalıplarını ebeveynlik açısından yeni bir çözümlemeye tabi tutacak, çocuğa ve çocukluğa bakış açımızı değiştirecek çok yönlü bir kılavuz. Kitap kullandığımız kalıplar, deyimler, imalar, vurgular üzerinden aileden başlayıp topluma yayılacak bir dönüşüm çağrısı olarak aile kitaplığımızda yerini alıyor. Kelimelerin de ekmek gibi su gibi çocuğu beslediğini unutmamamız gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Ziya Selçuk, kaleme aldığı kitabın telif geliri ise Önce Öğretmen Vakfı’na bağışlıyor.
